Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1963, Blaðsíða 27

Náttúrufræðingurinn - 1963, Blaðsíða 27
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 21 SUMMARY On inclusions in Icelandic Rocks (Preliminary Report) by Jón Jónsson State Electricity Authority, Reykjavík. The object o£ this report is to draw attention to the existence of coarse grained inclusions of foreign origin found in the fine grained Icelandic vol- canics. Xenoliths are previously known from several localities in Iceland. They liave mostly been found in pyroclastic rocks. Here the author gives a brief description of inclusions found in lavas in 18 different localities in Iceland. (For the principal localities see the map fig. 1). The inclusions are light coloured contrasting witli the usually dark or black basaltic material. They contain plagioclase, clinopyroxene and/or olivine. A number of inclusions liave been examined in thin sections but a detailed minerological study is in preparation. The inclusions are found in basaltic lavas of late Tertiary age, interglacial doleritic lavas, palagonite tuffs and in recent lavas. They liave, however, not been found so far in the older Tertiary flood basalts. Near Reykjavik there are at least 5 different lava flows named Hólms- hraun (hraun = lava flow), which are according to a C14 dating less tlian 5300 ± 340 years old. In one of these flows, Hólmshraun II the second oldest, inclusions are founcl in great number. Average diameter is 3—5 cm, but in- clusions up to 10 cm have been observed. Most of the inclusions in Hólmshraun II are vesicular just as the lava itself. Tlie largest inclusions show, however, a compact core witli gabbroic. appearance. Principal mineral constituents are plagioclase, clinopyroxene and olivine cf. Table I 4. For comparison the mineral composition of the Hólms- hraun II lava: Plagioclase 44,5, Pyroxene 43,2, Olivine 7,6 and opaqc material 4,7. To the unaided eye tlie contacts between dark lava and light inclusion mostly are sharply defined, under the microscope, however, it is more or less gradational. At the contact plagioclase crystals frequently are heavily corroded, indicating nonequilibrium with the surrounding melt. The transition zones between lavas and inclusion seern to indicate the start of thermal breakdown of the rock. In an inclusion specimen from Hólmshraun II, refractive indices of plagioclase cleavage fragments were determined in immersion liquids. nDZ ranges frorn 1,570 to 1,576, An65—An77 t.c. labradorite and bytonite. In phenocrysts of the lava itself nDZ ranges from 1,566 to 1,569. It is to bc stressed, however, that so far only few measurements liave been done. The plagioclase of the same inclusion is polysyntetically twinned, but zon- ing has not been observed. In the plagioclase phenocrysts o£ the lava zoning is frequently observed. Hour glass structure is common in the pyroxene pheno- crysts of the lava but has not been observed in the inclusions. All the inclusions hitherto found have nearly the same composition (Table I).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.