Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1981, Síða 9

Náttúrufræðingurinn - 1981, Síða 9
Unnsteinn Stefánsson og Pétur Þorsteinsson: Hvammsfjörður — endurnýjun sjávar og vatnsbúskapur INNGANGUR Úr Breiðafirði sunnanverðum, milli Fellsstrandar að norðan og Skógar- strandar að sunnan, gengur Hvamms- fjörður til austurs inn í landið. Hann er um 36 km á lengd, talið frá Steinaklett- um í Hvammsfjarðarröst að Búðardal, og víðast hvar nálægt 10 km á breidd. Breiðasund nefnist einu nafni svæðið frá Stykkishólmi að eyjum fyrir mynni Hvammsfjarðar. Sundið sjálft er all- djúpt og hreint, en sitt hvoru megin við jjað er fjöldi skerja og eyja. Frá Breiða- sundi liggur Arneyjarsund til norðvest- urs og er aðalleiðin út á Breiðafjörð. í mynni Hvammsfjarðar eru fjölmargar eyjar, hólmar og sker og milli þeirra þröng og víðast mjög grunn sund, þannig að fjörðurinn lokast jjví sem næst. Helsta sundið og jafnframt aðal siglingaleiðin nefnist Hvammsfjarðar- röst eða Röst og nær frá Steinaklettum að vestan að Máshólma að austan (1. mynd). Samkvæmt Leiðsögubók fyrir sjómenn við ísland (1949) er jDessi leið bæði jaröng, grunn og straumhörð, svo að öll skip verða þar að sæta sjávarföll- um (liggjanda). Á vetrum, þegar Hvammsfjörð leggur, getur Röstin orðið ófær vegna ísreks. Þegar inn á Hvammsfjörð er komiö, er sigling greið og eyjar engar svo teljandi sé nema Lambey undan Staðarfelli. Árið 1896 mældu Danir dýpi í Hvammsfirði og öll síðari dýptarkort byggjast á joeim mælingum, sent gerðar voru með handlóði. Mælingar í Hvammsfjarðarröst gerði Friðrik heit- inn Ólafsson, skólastjóri, árið 1934. Um aðrar athuganir á dýpt og botnlagi i Hvammsfirði er ekki vitað, og má jtví fullyrða, að jjað sé nú löngu tímabært að gert verði nákvæmt dýptarkort af j^essu svæði. Fáeinar líffræðilegar athuganir hafa verið gerðar í Hvammsfirði á vegum Hafrannsóknastofnunarinnar. I ágúst 1972 var hörpudiskaplógur dreginn víðs vegar um fjörðinn á m/b Ölver (leið- angursstjóri Hrafnkell Eiríksson), en enginn hörpudiskur fannst. í nóvember 1976 var togað tvisvar með rækjuvörpu á r/s Dröfn (leiðangursstjóri Hrafnkell Eiríksson) í firðinum, og var aflinn aðallega smásíld. Litli kampalampi sást í öðru toginu. í júlí 1977 var r/s Dröfn enn á ferðinni (leiöangursstjóri Ingvar Hallgrímsson) og var togað þremur sinnum með rækjuvörpu. Afli var aðal- lega smásíld og smár koli, og litli kampalampi sást í einu toginu. Loks er þess að geta, að Erlingur Hauksson kannaði útbreiðslu fjörudýra í Hvammsfirði (1977). Engar athuganir hafa verið gerðar Náttúrufræðingurinn, 50 (2), 1980 87

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.