Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1981, Side 64

Náttúrufræðingurinn - 1981, Side 64
Hraunhöfn við Búðir, Snæfellsnes- sýsla (A). Við Bjarnarfoss, Snæfellsnessýsla (A). í Grasagarði Uppsala hefur þessi planta verið ræktuð upp af íslensku fræi (Reykjavík 1966:570) og í Grasasafni Uppsala eru til þurrkuð eintök merkt N:o 20373. Sjá 2. mynd. Auk íslensku vaxtarstaðanna er einn vaxtarstaður þekktur í Færeyjum: Brattanes á Norðureyjum (eint. í Kaupmannahöfn), og átta nyrst í Nor- egi: 1) Finnmörk: Ekkeröy á Varanger- skaga (eint. í Stokkhólmi); 2—6) Troms: Karlsöy, Doktorgarden og Tromsöysund (eint. í Tromsö), Skjaerv- öy, Arnöy, Grundfjordfjeld; Ingöy og Andöy (eint. frá þrem síðasttöldu vaxt- arstöðunum eru í Osló); 7—8) Nord- land: Alstenöy (eint. í Osló) og Hadsel- öy í Vesterálen (eint. í Uppsala). Þar sem auki er einn vaxtarstaður þekktur á Petsamo-svæðinu: Lapponia petsam- oensis (nú sovét-rússneskt svæði): Pummankiniemi (eint. í Helsingfors). Sifjarsóley (Ranunculus auricomus) — en öll eintök af henni frá íslandi sem við höfum séð til þessa, nema þau frá Furufirði i N.-Isafjarðarsýslu (eint. í Reykjavík, eingöngu stofnblöð af ung- um plöntum) tilheyra deilitegundinni islandicus — telur Steindór Steindórsson (1962, 1963) hafa tvísvæða útbreiðslu á íslandi en getur ekki heildarútbreiðslu hennar. Aftur á móti telur hann maríu- vött (Alcehmilla faeroensis) til norðurat- lantískra tegunda, en Askell og Doris Löve (1956) telja hann til tegunda með „bisatlantíska“ útbreiðslu (þær hafa einnig verið nefndar „amphiatlantísk- ar“, þ. e. vaxa beggja megin Atlants- hafs). Okkur virðist R. auricomus ssp. islandi- cus hafa áþekka útbreiðslu, einkum þar sem við höfum komist að þeirri niður- stöðu (sjá hér að framan), að þau eintök frá Færeyjum sem við höfum rannsakað tilheyri þessari deilitegund, ásamt ein- tökum frá vaxtarstöðunum nyrst í Nor- egi og á Petsamo-svæðinu. Svipuð eintök, en þó ekki alveg eins, höfum við fundið í gögnum frá öðrum svæðum norðarlega i Noregi og frá Fiskarhalvön norðvestan Múrmansk. Ef til vill hafa nokkrir hávaxnari stofnar nyrst i Finnalndi þróast af þessum ,,vetursetuplöntum“ við strendur Is- hafsins. Steindór Steindórsson (1962) virðist álíta að sifjarsóley hafi lifað af hluta isaldarinnar á Islandi eins og sifjarsóleyin (R. auricomus coll.) á Græn- landi. Við teljum svipinn þó meiri með Skandinavíu, þvi við höfurn ekki fundið ssp. islandicus í þeim miklu gögnum frá Grænlandi sem við höfum rannsakað. Við þökkum kærlega Eyþóri Einars- syni, forstöðumanni Náttúrufræðistofn- unar íslands, sem hefur íslenskað þessa grein, sem skrifuð var á sænsku, og að- stoðað okkur á margan annan hátt, og einnig Mag. Maila Kaila, sem þýddi plöntulýsinguna á latínu. 142

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.