Náttúrufræðingurinn - 1985, Side 29

5. mynd. Landselir á skerjum í Hindisvík - Common seals in Hindisvík. (Ljósm. / photo
Erlingur Hauksson).
þurru. / öðru lagi: Tímasetning taln-
ingarn. t. t. þess árstíma er flestir selir
halda sig við Iand og á þurru. íþriðja
lagi: Mannlegir þættir, svo sem að telj-
endum sést yfir sum dýr á landi og
stóran hluta þeirra sela, sem eru í sjó
við landið þegar talið er. ífjórða lagi:
Veðurfar.
Heppilegur talningatími samkvæmt
niðurstöðum þessarar könnunar er 1,5
klst. fyrir og eftir háfjöru. Á þessu
tímabili er yfir 75% sela á þurru, mið-
að við hámarksfjölda dýra á landi.
Þetta gefur möguleika á aðeins 3 klst.
talningalotu um hverja fjöru, svo
framarlega að bjart sé. Hugsanlega
eitthvað meir, þegar mögulegt er að
nýta báðar fjörur sólarhringsins að
öllu eða einhverju leyti. Með því að
einskorða talningu við þetta tímabil og
margfalda talningagildi með viðkom-
andi leiðréttingarstuðlum (tafla 4), er
kleift að afla nokkuð sambærilegra
gagna um selafjölda á hverjum stað og
gefið er að aðrir þættir, sem nefndir
eru að ofan, séu sambærilegir.
Árangursríkast er að miða talningu
við þann tíma ársins er landselir eru
bundnir þurrlendinu hvað mest,
þ. e. a. s. á kæpingar- og hárlostíma.
Hér við land fer kæpingin fram á tíma-
bilinu frá miðjum maí til júní. Eftir
kópauppeldi fer landselurinn úr hár-
um og makar sig (Bonner 1972; Sól-
mundur T. Einarsson 1978). Hentug-
asti tíminn til talninga hér við land, er
því líklega um mánaðamótin júlí-
ágúst. Það er mikilvægt að telja fyrir
fengitíma, því skömmu eftir að honum
lýkur, fækkar þeim selum verulega,
sem halda til við látrin (Fancher 1982).
Mannlega þáttinn er hægt að leið-
rétta með framkvæmd tilrauna til þess
að afla upplýsinga um það, hvort taln-
127