Náttúrufræðingurinn - 1986, Blaðsíða 12

4. mynd. Almannagjá við Öxarárfoss. — An oblique photograph showing the graben
structure of Almannagjá (ljósmIphoto: Ágúst Guðmundsson).
(Almannagjá). Flestar sprungurnar
eru hlutfallslega stuttar, en örfáar
mjög langar. I il dæmis eru 44 sprung-
ur styttri en 250 m og 72 styttri en 500
m. Hins vegar eru aðeins 12 sprungur
lengri en 1000 m.
Vídd
Vídd sprungna var mæld með 25 eða
50 m millibili. Víddin er að vísu breyti-
leg en oft mest nálægt miðri sprung-
unni og minnkar svo til beggja enda
(3. mynd). Mesta vídd mældist á
Hrafnagjá, 68 m. Mesta vídd Al-
mannagjár mældist 64 m, en báðar
þessar mælingar eru gerðar eftir loft-
myndum. Mesta vídd úti í náttúrunni
mældist á Hrafnagjá, 60 m. Þar sem
sprungurnar eru víðastar hafa þær
lögun langra, mjörra sigspildna (4.
mynd).
Lóðrétt fœrsla
Allar stórar sprungur á Þingvalla-
svæðinu eru að hluta til siggengi, og
margar af smærri sprungunum hafa
mælanlega lóðrétta færslu í einstökum
mælipunktum. Siggengisveggirnir eru
venjulega því sem næst lóðréttir (5.
mynd). Sum siggengin eru lokuð, en
önnur eru opnar gjár. Sums staðar eru
þau því sem næst bein, en annars stað-
ar hlykkjótt (2.mynd).
Lóðrétt færsla mældist mest 28 m í
einum punkti við Almannagjá (3.
mynd), og er þá átt við brúnir mis-
gengisveggjanna. Þar sem austurvegg-
urinn stendur 10 til 20 m hærra en
landið rétt austan við hann (6. mynd)
er heildarsigið um Almannagjá mest
um 40 m (Kristján Sæmundsson 1965).
Þar sem mælilína Eysteins Tryggva-
sonar (1974) liggur yfir Almannagjá er
sigið 30-35 m (6. mynd), og er þá átt
6