Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 30

Ingimar Óskarsson:
Nýjungar úr gróðurríki íslands
Síðast liSin 3 ár hef ég í tómstundum minum aðallega fengizt við
athuganir á undafíflum (Hieracium). Og þar sem skortur var á
rannsóknargögnum úr mörgum héruðum landsins, tók ég mér ferð á
hendur til Vestfjarða sumarið 1953 í því skyni að afla frekari gagna.
Dvaldi ég fyrst nokkra daga á Melgraseyri við Djúp á meðan ég at-
hugaði nærliggjandi svæði, þar á meðal Kaldalón. Þar var hinn þjóð-
kunni grasafræðingur Stefán Stefánsson á ferð fyrir 60 árum. Meðal
annars fann hann þar 2 nýjar tegundir undafífla, kaldalónsfífil
og glæsifífil, eins og Islandsflóra hans um getur. Var mér það mikið
gleðiefni að geta endurfundið báðar þessar tegundir og athugað út-
breiðslu þeirra. Mest af tímanum eyddi ég þó inni við botn Mjóa-
fjarðar, aðallega í Heydal, er gengur inn frá botni fjarðarins vestan
til. Sá dalur hefur aldrei verið athugaður í gróðurfarslegu tilliti, að
öðru leyti en því, að ég staldraði þar við í nokkra klukkutíma sum-
arið 1925. Stefna dalsins liggur nær vestri en suðri, svo að norður-
hlíð hans liggur vel við sólu. Sú hlíð er líka nær alvaxin hirkikjarri;
auk þess er mikill kjarrskógur í dalbotninum innanverðum. Innan
um birkið er víða þróttmikill og glæsilegur jurtagróður, þar á meðal
mergð fífla og fannst mér, að ég hafa gert góða ferð hingað. En því
miður er ekki rúm hér til að ræða frekar um þessa fjölskrúðugu og
furðulegu ættkvísl; mun það verða gert síðar og á öðrum stað.
Enda þótt athuganir mínar væru aðallega bundnar við undafífl-
ana, gat ekki hjá því farið, að ég rækist á jurtir, sem ég taldi þess
virði að halda til haga og gera grein fyrir síðar á prenti. Auk þess,
sem frá hefur verið skýrt, fór ég nokkrar smáferðir um suðurhluta
landsins allt til Víkur i Mýrdal.
Merkustu plöntufundina frá þessum ferðum mínum birti ég hér
á eftir, en auk þess nokkra aðra eldri fundi, sem hvergi hafa verið
prentaðir, á meðal þeirra eru fáeinir slæðingar. Engir fundir eru
teknir aðrir en þeir, sem ég hef fjallað um. Ef finnanda er ekki get-
ið, hef ég sjálfur safnað tegund þeirri, er um ræðir.
Tegundum er ekki raðað eftir ættum, heldur eftir stafrófsröð.