Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 42

34
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
hér á landi. Vaf-sníkjurnar (Cuscuta) eru einærar blaðgrænulausar
jurtir, gulleitar með grannan vafstöngul og smá, hreisturkennd blöð.
Sogvörtur eru á stönglunum til að sjúga næringu úr öðrum jurtum.
Blómin mjög smá, gulleit, þétt saman í litlum kollum.
Sumarið 1951 fann ég hagastör (Carex pulicaris) spölkorn innan
við Lönd í Stöðvarfirði. Þessi sjaldgæfa stör er áður fundin í Nípu
í Norðfirði, Haga og Hofi í Mjóafirði og í Kaldbaksvík á Vestfjörð-
um. Strandastör (C. marina) vex víða við sjóinn í Stöðvarfirði og
dúnhulstrastör er þar algeng. Villilín algengt og klettafrú. Sigurskúfur
í Bæjarstaðaklettum og Selbrekkuklettum. 1 Flóru Islands er safastör
(Carex diandra) nefnd frá tveimur stöðum í Öræfum, Sandfelli og
Fagurhólsmýri. En hún er einnig algeng í engjunum á Svínafelli og
Hofi. Var mjög þroskaleg 30—50 cm há sumarið 1951.
Ávaxtainnflutningur hefur verið frjáls að mestu 1952—1953 og
sáust þess merki s.l. sumar á „guðs grænni jörðinni“. Smáar epla-
plöntur tóku að gægjast upp hér og hvar, t. d. á sorphaugunum og við-
ar, þar sem eplakjarnar hafa fallið i jörð. A svæðinu framundan
Langholtsskólanum nýja hér í Reykjavík taldi ég um 20 ungar epla-
plöntur snemma í september. Gerði Gísli Jónasson skólastjóri mér
aðvart um þetta fyrirbæri. Kvað hann nemendur oft hafa borðað epli
þarna í fyrra i frimínútum og fleygt frá sér kjörnunum, sem síðan
hafa spírað, þegar voraði. Setti ég fáeinar eplaplöntur í jurtapott
og lifa þær góðu lífi. Víðar veit ég dæmi til að eplakjarnar liafa
spírað í hlaðvörpum. — Nýlega sýndi Hannes M. Þórðrason kennari
mér „kynlega kvisti“ frá Jórvík i Breiðdal. Reyndust þeir vera blæ-
ösp. Er þá Jórvik fjórði fundarstaður asparinnar hér á landi. Vex hún
þar jarðlæg innan um berjalyng, en einnig í lágu kjarri og er þar
um metrahá. Vex öspin líklega viðar í austfirzku skóglendi. öspin
er eflaust gömul í landinu. Örnefni (Espihóll o. fl.) benda til þess,
að hún hafi vaxið hér allvíða á landnámstíð. Hefur hún e. t. v. lifað
síðustu ísöld. öspin gægist hér og hvar upp úr kjarri á síðari árum;
sennilega vegna hlýnandi veðurfars og minnkandi beitar.
III.
I ágúst s.l. sumar kom Ole Pedersen garðyrkjufræðingur til mín
með einkennilega jurt úr skrúðgarði Guðmundar Vilhjálmssonar fram-
kvæmdastjóra, Bergstaðastræti 75, Reykjavík. Reyndist þetta dögglings-
bikar (Limnanthes douglasii), einær jurt, ættuð frá Kaliforníu. Jurt-