Samvinnan - 01.12.1986, Page 18

AF SÍÐUM SAMVINNUNNAR
Snjór fyrir norðan
— sigling að austan
EFTIR HAUK SNORRASON
'w' desemberbyrjun liggur snjór yfir öllu Norður- og
I Austurlandi, svo að hvergi sést á dökkvan díl á há-
lendinu, en niður við sjóinn má eygja dimma rönd og
út frá henni einstaka fjallakolla skjóta skallanum upp úr
samfelldri breiðunni. Farþegi í flugvél, sem flýgur sem
leið liggur frá Reykjavík norður í land, sér ekkert nema
hvíta ábreiðu svo langt sem augað eygir, en á einstaka
stað er línan rofin af dökkum skuggum, þar sem hæstu
fjöllin teygja sig móti skáhöllum sólargeislunum.
í bæjum og þorpum norðan lands og austan er þetta
kyrrstöðutímabil. Frostin og snjóarnir stöðva bygginga-
vinnuna, og vertíðin er ennþá ekki hafin. Verka-
mennirnir eru á snöpum eftir ígripum, verzlanirnar
tjalda því, sem til er, í útstillingargluggunum, en nú er
það orðið af skornum skammti. Heiðar eru ófærar bílum
og samgöngur milli byggða liggja niðri að mestu leyti.
Skammdegið og snjóþunginn liggja eins og mara á fólk-
inu; hraðinn í umferð og starfi frá sumrinu smáfjarar út.
# Skóli fyrir forstjóra
Þannig gengur það í þorpum og sveitum Norður- og
Austurlandsins á þessari árstíð. Og farþeginn í flugvél-
inni frá Reykjavík undrast drungann, því að suður við
Faxaflóann er líf og fjör; þar hamla ekki snjóar umferð,
og þar er líka dagurinn lengri. Alla leið upp í Borgar-
fjörð er landið autt; það er fyrst, þegar halla tekur upp úr
Borgarfjarðardölunum, að um skiptir og mjöllin tekur
að hylja lögun landsins.
í Reykjavík liggja mörg skip við bryggjur, þar loga
ljós í átta hundruð búðargluggum, niður við höfnina er
ys og þys og á Laugaveginum og í Austurstræti bregður
fólk sér inn í uppljómaðar búðirnar og lítur á nýjustu
vörurnar frá Ameríku og Evrópu, rétt komnar upp úr
skipinu. Snjóalög, samgönguleysi, kyrrð og vetrar-
drungi tilheyra ekki þessu umhverfi; þetta er allt fjarlægt
íbúum höfuðstaðarins við Faxaflóa, minnir aðeins á frá-
sagnir gamla fólksins um harðindaárin á liðinni öld og
skemmtilega lýsingu í nýútkominni bók frá lífinu í
Grænlandi og svaðilförum landkönnuða.
Ef til vill á hin undarlega íslenzka veðrátta sinn þátt í
skilningsleysi valdhafa þessa lands á lífi og þörfum
fólksins, sem byggir norður- og austurstrendurnar; meg-
inlandsveðráttan inn til fjarða og dala er ókunn þeim
mönnum, sem hafa alið aldur sinn í hinu rakametta lofti
Faxaflóabyggðanna, þar sem aldrei festir snjó til
lengdar. Kannske væri það hollur skóli, að forstjórar op-
inberra stofnana dveldu á Reyðarfirði, Akureyri eða
ísafirði og stýrðu velferð landsins þaðan, þegar skamm-
degið er mest.