Samvinnan - 01.12.1986, Page 25

Jón
Sigurðsson
forseti.
Vér
mótmælum
iillir!
Hér fer á eftir fundargerð hins sögulega fundar, er Trampe greifi
sleit þjóðfundinum.
16. fundur, 9. d. ágústm.
Allir á fundi. Gjörðabók frá síðasta fundi lesin og samþykkt.
Konungsfulltrúi: Fundur þessi hefur nú þegar staðið í 5 vikur, og
er nú sá dagur kominn, að störfum fundarins, eftir því sem ég þann
22. f. m. lét yður vita, átti að vera lokið. Fundurinn hefur fengið
nægan tíma til þess að ræða og segja álit sitt um þau 3 mál, sem ég,
eptir skipun vors allramildasta konungs, lagði fyrir fundinn. Það er
því harla leiðinlegt, að fundurinn hefur ekki lokið ætlunarverki
sínu, og má eingöngu um það kenna aðferð fundarins. Fundurinn
hefur varið óviðurkvæmilega laungum tíma, til að búa til þingsköp,
og það enda þótt fundurinn hefði álitið þingsköp alþingis ónóg fyrir
sig, er það samt víst, að ekki var rétt að búa til öldungis ný
þingsköp. og það því síður, sem einúngis var um einn fund að gjöra.
Fundurinn hefur þar að auki samþykkt þau þingsköp, sem lángt um
fremur hafa tálmað aðgjörðum hans, heldur en þingsköp alþingis
hefðu gjört.
Fundurinn hefur ekki notað þá kraptana, sem hann hefur haft
yfir að ráða; jafnvel þó fundarmenn séu margir, hefur fundurinn þó
hartnær falið þeim sömu mönnum að fjalla um öll þau mál, sem fyr-
ir fundinn hafa verið lögð; þessi aðferð hefur haft það í för með sér,
sem og er eðlilegt, að þeir, sem í nefndirnar voru kosnir, hafa ekki
getað lokið af starfa sínum á þeim tíma, sem 3 nefndir, sem hefðu
haft sína nefndarmenn hver, hefðu getað leitt málið til lykta.
Einúngis eitt af þeim málum, sem fundurinn fékk til umræðu, er
á enda kljáð; hin tvö önnur: „Um stöðu íslands í ríkinu", og „Um
kosningar til alþingis", eru enn þá óbúin. Um hið síðarnefnda mál
er enn þá alls ekki komið nefndarálit til fundarins, og hvað hið fyr
nefnda mál snertir, þá eru að vísu 2 nefndarálit komin um það til
fundarins í fyrradag; en álit meiri hluta nefndarinnar er svo úr garði
gjört, að fundurinn ekki hefur nokkra heimild til, að taka það til
umræðu, og máli þessu gæti því ekki orðið frekarframgengt, nema
því að eins, að því væri vísað aptur til nefndarinnar til nýrri og lög-
legri meðferðar. Þessi tvö mál eru þannig líkt á veg komin, og þá eg
lagði þau fyrir fundinn, og lengíng þingtímans um fáa daga, en ekki
getur verið tiltökumál nema aðeins um fáa daga. gæti því ekki haft
annan árángur en þann, að landið fengi að bera fleiri útgjöld til ein-
skis gagns, en þegar hvíla á því.
Til að baka landi þessu fleiri óþarfa útgjöld, en orðið er, finn eg
alls ekki ástæðu, og mun eg því, samkvæmt þeim myndugleika, sem
vor allramildasti konúngur hefur gefið mér til þess, og sem ég hef
lagt fyrir fundinn, nú þegar enda fund þennan, og lýsi ég því yfir í
nafni konúngs..."
(J. kandíd. Sigurðsson: Má ég biðja mér hljóðs, til að forsvara
aðgjörðir nefndarinnar og þingsins? Forseti: Nei.)
„. . . að fundi er slitið."
J. kandíd. Sigurðsson: Þá mótmæli ég þessari aðferð.
Konungsfulltrúi (um leið og hann og forseti gengu burt úr sætum
sínum): Ég vona, að þingmenn hafi heyrt, að éghefslitiðfundinum
í nafni konúngs. “
J. kandíd. Sigurðsson: Ogégmótmæli / nafni konúngs ogþjóðar-
innar þessari aðferð, og ég áskil þinginu rétt til að klaga til konúngs
vors yfir lögleysu þeirri, sem hér er höfð í frammi.“
Þá risu upp þingmenn, og sögðu flestir í einu hljóði:
Vér mótmœlum allir!
Á meðan þessu fór fram, þokuðust þeir konungsfulltrúinn og
forseti út úr þingsalnum; en er þeir voru komnir út, kallaði einn
þingmanna:
„Lengi lifi konungur vor, Friðrekur liinn sjöundi!"
Og tóku þingmenn undir í einu hljóði.
Síðan var gengið af fundi.
25