Andvari - 01.10.1959, Page 41

ANDVARI
STAFVILLA í DARRAÐARLJÓÐUM
151
árið 999. En í stað þess að reka þá úr
landi, greip hann til venjulegra stjórn-
málabragða sinna tíma, sættist við þá og
hugðist tryggja sér vináttu þeirra og fylgi
með því, að hann gaf dóttur sína konungi
þeirra, Sigtryggi silkiskegg, þá tæplega
tvítugum manni, en sjálfur kvæntist
hann tveimur eða þrernur árum síðar
móður Sigtryggs, en ekkju eftir Ólaf
Kvaran, er lengi hafði verið konungur
Dyflinnarmanna, Gormfleith eða Korrn-
löðu, eins og hún er kölluð í Njáls-
sögu. Kormlöð var konungsdóttir frá
Leinster, og hefur Brjánn eflaust ætlað
að festa sig í sessi sem yfirkonungur
Irlands með þessu kvonfangi. Kormlöð
var eins konar írsk Gunnhildur konunga-
móðir. „Hún var allra kvenna fegurst
og bezt orðin um allt það, er henni var
ósjálfrátt, en það er mál manna, að henni
hafi allt verið illa gefið, það er henni
var sjálfrátt", segir Njálssaga. Líkt þessu
er henni borin sagan í írskum frásögn-
um. En þess ber að gæta, að á hana féll
sú sekt, að tapa í þeim mikla harmleik,
er hún lék. Hún barðist gegn þjóð sinni,
Irum, en leiddi norræna menn til ósig-
urs og falls.
í ársbyrjun 1014 höfðu kornizt á víð-
tæk samtök milli írskra manna og nor-
rænna með það mark fyrir augum að
steypa Brjáni konungi af stóli. Kormlöð
drottning, er skilið hafði við Brján, virð-
ist hafa haft yfirforystuna í þeim sam-
tökum, en beitt fyrir Sigtryggi syni sín-
um. Þroski Sigtryggs virðist hafa verið
með þeim hætti, að hann hafi aldrei
orðið fullorðinn karlmaður. 32 ára að
aldri er hann enn „ungur konungur"
með silkiskegg, og leikfang í hendi móður
sinnar. í þessi samtök bundust með Dyfl-
innarmönnum Maelmortha konungur í
Leinster, bróðir Kormlaðar, Sigurður
Hlöðvisson jarl í Orkneyjum, — og segir
Njálssaga, að Sigtryggur konungur hafi
heitið honum konungdómi á írlandi og
móður sinni að fengnum sigri, — og
loks víkingar víðs vegar að. Meðal vík-
ingaforingja nefnir Njálssaga Bróður,
hundheiðinn víking og rnikinn hermann.
Honum á Sigtryggur einnig að hafa
heitið konungdómi á írlandi og móður
sinni að fengnum sigri.
Tvennt hefur einkum brýnt víkinga
til nýrrar sóknar á Irlandi árið 1014.
Annað var hin mikla sigursæld þeirra á
Englandi undanfarin ár. Henni hafði nú
lokið með því, að Sveinn konungur tjúgu-
skegg tók gervallt England herskildi árið
1013. Hví mundi þá ekki líka unnt að
sigra írland, minna ríki og sjálfu sér
sundurþykkt? Hitt var, að þrátt fyrir
vopnasigra norrænna manna, voru trú og
lífsvenjur vestrænna rnanna, hinn kristni
siður, í sókn alls staðar. Danmörk var
þegar kristin að nafninu til. Ólafur
Tryggvason hafði fyrir fáum árum
þröngvað ríkustu bændum í megin-
byggðum Noregs til að játa kristna trú,
hann hafði þröngvað Færeyingum og
jafnvel hinum ríka Orkneyjajarli til að
hafna heiðnum sið, ísland og Grænland
höfðu tekið kristni í lög. Ef þetta næði
að festa rætur, var fótum kippt undan
sjálfri víkingunni, atvinnu- og lífsafkomu
víkinganna, og sögu hennar hlaut að
verða lokið að litlum tíma liðnum. En
það ráð eitt sáu víkingarnir til að sigra
kristinn sið, að leggja undir sitt vald
lönd kristinna manna.
Það var mikið, vasklegt, orustuvant og
sigurvant lið, er Kormlöð drottning hafði
safnað í Dyflinni á skírdag 1014. En það
var ósamstætt, og forystumennirnir tor-
tryggðu hver annan. Verst var, að það
átti engan foringja, sem aðstöðu hafði til
að safna um sig öllum herskörunum,
nema Dyflinnarkonung, þennan konung,
sem þrátt fyrir fullorðins aldur var bara
unglingur, sem ekki óx skegg, nema