Andvari - 01.10.1959, Page 110

220
MAGNÚS V. FINNBOGASON
ANDVARI
hlutað. Ekki var liægt að koma við
hestvögnum við flutninginn. I lálfgerður
vegurinn og mýrarnar og þýfið í kring
leyfði það ekki. Varð því að binda allt
draslið í bagga og bcra það á bakinu á
ákvörðunarstað. Síðan var gengið að því
að tjalda og búa um sig. I þetta fór allt
að því hálfur dagur. En viðurkenningin
fyrir þetta erfiði var, að við máttum
óátalið setjast inn í tjald og hita okkur
aukakaffi, þótt í vinnutíma væri.
Næst á eftir kom sá flokkur, sem rak
smiðshöggið á grjótmulninginn. Þeir
sátu á skemlum og muldu yfirborð vegar-
ins með smáum hömrum, þangað til
enginn steinn var stærri en sauðarvala.
Obætt mun að telja þetta verk með bin-
um frumstæðustu vinnubrögðum, sem
þarna voru um bönd höfð. Enda var
baft eftir ferðamanni, sem um veginn
íór, að hann hefði séð sex menn sitja
flötum beinum á vcginum og vera að
mylja blágrýti á milli bandanna.
Þó að þarna væri unnið með frum-
stæðum aðferðum miðað við það, sem
nú gerist, var þarna þó um að ræða
stórmiklar umbætur frá því, sem áður
þekktist, og svo var Norðmönnum fyrir
að þakka.
Nú komu „grúsaringarnir" til sög-
unnar og óku smágerðri möl og sandi
yfir „púkkið" og var verkinu þar með
lokið.
Þetta fannst okkur svo ramgjör vega-
gerð, að fátt mun fá henni grandað.
Okkur gat ekki grunað, að stóru bílarnir
og önnur vélabákn nútímans væru svo
að segja á næstu grösurn til að ganga í
lið með holklakanum við að tæta þetta
að okkur þótti ágæta verk í sundur og
sökkva því í botnlaust fcn.
A þeim árum, scm bér um ræðir,
1896—97, varð cngin breyting á verka-
laumim eða vinnutíma. Það var alltaf
byrjað að vinna kl. 7 að morgni og unnið
til jafnlengdar að kvöldi með tveggja
stunda hvíldum til máltíða, sem voru frá
kl. 10—11 og aftur kl. 3—4 eftir bá-
degi, eða alls tíu stunda vinna. Auk þess
var unnin yfirvinna í fimm mínútur á
bverjum dcgi til að mæta inniteppudög-
um, og stóð það næstum heima bæði
sumurin. Má á því sjá, hvað vinnan var
fast sótt, þar sem þessar fimm mínútur
gerðu ekki nema tólf klukkustundir yfir
sumarið (í sex mánuði).
Vinnulaunin voru að mig minnir scm
bér skal greina: Hjá þeim, sem unnu
ekki nema vor og haust og voru ekki
orðnir æfðir vegavinnumenn, 2,50 á dag.
En væru þeir allt sumarið, þá fengu
þcir 3,00 á dag. En vanir menn fengu
í vor- og haustvinnu 3,00 á dag, en væru
þeir allan tímann, 3,50 á dag. Flokks-
stjórar höfðu 50 aurum hærra kaup á
dag.
Engin hlunnindi fylgdu þessu kaupi
ncma tjaldið; engin leiga var tekin eftir
það. Þó má vera, að kaffimaskína, ketill
og vatnsfata hafi fylgt tjaldinu, og enn
fremur aðflutningur matvæla.
Ágætur félagsskapur var í tjöldunum,
þó að þröngt væri. Yfirleitt var reynt
að hafa allt í beztu röð og reglu. Ekki
fóru nærri allir hcim til sín um helgar,
því að fæstir áttu sjálfir hesta. Mjög
fáir Reykvíkingar munu hafa farið
heim nema þá einu sinni eða tvisvar
yfir sumarið og sumir líklega aldrei. En
Árnesingar fóru yfirleitt heim.
Mikil umfcrð var um veginn bæði um
vor- og haustlestir, oft langar lestir reið-
ingshcsta hver á fætur annarri með alls
konar varning, allt frá grásleppu og
þorskhausum til hveitis og sykurs.
Oft mátti sjá verkstjórann á vakki
annaðhvort á undan eða eftir lestunum
og fylgdi hann þeim oft eftir all-langan
veg. Var þá stundum sagt í gamni, að
„Heimdallur" væri korninn á kreik (svo