Andvari - 01.06.1965, Síða 92

90
ÓLAFUR JENS PÉTURSSON
ANDVART
vitni um þau frumsannindi, að sjálfs-
elsku og eigingirni verði útrýmt á leið
til stundlegrar og eilífrar hamingju, ef
menn snúa sér til guðs síns — guðs allra
manna, og tilbiðja hann í einlægri trú á
eilíft líf.
Framfarir og fátækt var sá grundvöllur,
sem georgeistar reistu skoðanir sínar og
baráttu á. Menry George bætti litlu við
þennan grundvöll. í seinni ritvcrkum sín-
um útskýrði hann kenninguna nánar
með bliðsjón af hinu iðnvædda þjóðfé-
lagi Norðurríkjanna gömlu og persónu-
legum kynnum af enskum stjórnmálum,
en grundvallarsjónarmið breyttust ckki.
I bók sinni, Félagsleg vandamál (1883)
gerði hann einokunaraðstöðu auðfélaga
nánari skil og fjölgaði starfsgreinum, sem
falla skyldu undir opinberan rekstur. í
höndum sambandsstjórnar vildi hann hafa
talsíma, auk ritsíma og járnbrauta, og í
rekstri einstakra fylkja eða borga skyldu
vera rafmagn, vatn, biti og gas. Samt sem
áður var hann enn þeirrar skoðunar, að
afskipti hins opinbera af athafnalífinu
næðu aðeins til hins allra nauðsynlegasta.
Vcrndartollar eða frjáls verzlun (1886)
bar alþjóðahyggju bans ótvírætt vitni, en
hún hafði mótað kenningar hans a. m. k.
síðan menn kynntust fyrst opinberlega
afstöðu hans í stjórnmálum. —- Því eru
þessi tvö rit talin hér, að þau ásamt grund-
vallarritinu áttu ríkan þátt í útbreiðslu á
kenningum höfundarins og Verndartollar
eða frjáls verzlun tók sérstaklega af öll
tvímæli um, að fram hjá honum yrði ekki
gengið í bandarískum stjórnmálum.