Fálkinn - 13.11.1937, Page 11

F Á L K I N N
11
VNGSVU
LE/KNbUKNIR
Kfmershur
engisprettusali.
l’essi kinverski karl, sem ber
Ijöldann allan af babmusbúrum a
slöng er ekki ný bóla fyrir þeint,
sem ganga um göturnar í kínversk-
um bæjum. Þessir menn sjást a!l-
staðar. Og hvað haldið ])ið að þeir
hafi fyrir stafni? Þeir selja engi-
sprettur. Þessi skordýr geta fram-
leitt afareinkennileg hljóð og Kin-
verjar hal'a mjög gaman af þessum
,,hljóðfæraslætti“. Engispretturnai
eru geymdar i smábúrum og eru
Kínverjunum nokkurnveginn það
sama og kanarífuglarnir vestur-
landabúum.
Enflisprettu-at.
En Kinverjarnir halda ekki engi-
spretturnar eingöngu sem einskonar
„stofufugla", heldur hafa þeir þær
til annarar skemtunar líka. Þeir
halda engisprettu-at, láta tvær blóð-
þyrstar engisprettur eigast við, eins
og menn ljetu hana bítast á vestur-
löndum í gamla daga og menn gera
enn á Kúba, en sagt er að Kínverj-
um þyki engu minna varið i engi-
sprettu-at en Kúbamönnum í liana-
iit. Þeir veðja um úrslitin og leggju
stundum mikið undir, alveg eins og
Evrópumenn gera við liestaveð-
hlaup.
Viðureignin fer fram á „leikvelli",
sem er krukka með hálum hliðum,
sem sjest ofan frá hjer á myndinni.
merkt 1. Hinar myndirnar sýna ým-
islegt smávegis, sem til atsins þarf.
Mynd 2 sýnir drykkjarker, sem
engispretturnar fá sjer svölun úr
áður en einvigið hefst, 3 er „fóður-
bakki“, og á bonum er baun, 4
er lítil askja, mátulega stór fyrir
eina engisprettu í svona öskjum
eru þær fluttar til hólmgöngunna:
og fi'á. Mynd .á er háfur úr mjóum
stálvir, sem notaður er lil að na
engisprettunum með eftir einvígið,
en (i og 7 eru spitur, sem maður
ertir og egnir engispretturnar með,
el' ])ær eru tregar að berjast.
Eilífðarvjel
- eða hjerumbil.
Þetta er lítil og skemtileg vjel,
sem ekki er tangrar stundar ven<
að búa til. Efnið sem þið þurfið i
bana er þetta: sivalt kefli úr trje,
dálitill járnliringur, (i grammófóns-
nálar, 2 títuprjónar stórir, ofurlítið
ai „múrarasnúru“ og slálvír, fjöl í
undirstöðuna og gamalt lilikklok.
Þið getið ráðið stærðinni. Það er
hæfilegt að járnhringurinn sje 5—(i
Tvær uppistöður eru búnar til úr
stálvír (mynd 4) og þær festar á
undirstöðuna, og svo er keflið lagt
á þær, þannig að tituprjónarnir til
endanna leiki i lykkjunni á uppi-
stöðunum. Þegar keflið er komið í
jafnvægi á uppistöðununi, þannig að
engin slagsíða sje hvorki á járn-
Itringnum nje keflinu sjálfu, þá lím-
ið þið snúruna við hringinn með
l'iskilími, þannig að snúrurnar fari
ekki úr skorðum aftur (mynd 5) og
þegar límið er orðið þurt getið þið
sett „vjelina" á stað. Þið fyllið
btikkdósarlokið af vatni og setjið
það undir járnhringinn, eins og
sýnt er á mynd 1. Setjið pappa und-
ir dósarlokið, þangað tit það er orð-
ið svo hátt, að hringurinn gangi um
liátfan sehtimetra ofan í vatnið, og
])á er tdt eins og það á að vera. Það
scm nú gerist er þetta, að snúran
sem kemur i vatnið drekkur það i
sig og við það styttist hún og lyft-
ir hriijgnum svo að hann fellur úi
jafnvægi og snýst áfram, en snúr-
urnar sem áður hafa vöknað þorna
aftur og við ])iið lengjast þær. Þann-
ig flyst þyngdarpunkurinn til i sí-
fellu og keflið heldur áfram að snú-
ast, meðan nokkuð vatn er i skál-
inni til að væta snúrurnar.
Ef vjelin stendur i herbergi þar
sem loftið er rakt þá snýst hún að-
eins nokkrar umferðir á klukku-
cm. í þvermál og 10 mm. þykkur.
Sivala keflið á að vera 15 mm í
þvermál og um 30 cm. á tengd. Og
nú byrjum við að selja saman þetta
„perpetuum mobile“ eða síkvika
Settu járnhringinn á mitt keflið og
skorðaðu hann þar með þremur
korktappabútum, eins og sýnt er á
2. mynd. Iveflið á að vera i miðjum
l.ringnum. Negldu svo J)remur
grammófónnálum sitt í hvern enda
á keflinu, það á að verða jafnlangl
bil á milli þeirra, því að við fest-
um snúruna á nálarendana. Vefðu
stálvír um keflisendana, svo að
þeir rifni ekki ])egar þú rekur nál-
arnar. í miðja endana á keflimi rek-
ið þið títuprjónana og eru þeir snún
ingsásar vjelarinnar. Mynd 3 sýnir
annan endann. Snúrann er setl
þannig (hún á annaðhvort að vera
úr snúnu múraragarni eða sterk
fiskistangartina): Maður byrjar með
annan endann á einni grammófón-
nálinni og heldur svo áfram milli
endanna fram og aftur þangað lil
komið er að sömu nálinni og maður
byrjaði á, þannig að snúran sje alt-
af utan á járnhringnum. Það verður
að vera stritt á snúrunni. Loks er
bundið yfir snúruna til endanna
beggja, innan við grammófónnál-
arnar, eins og sýnt er á 3. Nú eru
tcknar burt korktappaflisarnar, sem
settar voru til bráðabirgða innan i
hringinn, og hann tátinn sitja eftir
og halda jafnvægi innan i snúrunni.
tima, en standi liún i þurru óg
htýju tofti fer hún miklu harðar.
A flugvjelum kgl. hollenska flug-
fjelagsins hafa til þessa eingöngu
stúlkur verið þjónar. Nú hefir fje-
lagið liætt við þetta og ástæðan er
sú, að i sífetlu verður að ráða nýj-
ai og nýjar stúlkur. Þær giftast
nefnilega svo fljótt ýmsum farþeg-
um, sem biðja þeirra uppi i loft-
inu, að fjelagið er orðið þreytt a
þessu og tekur nú karlmenn fyriv
þjóna. Holland hlýtur að vera merki-
legt land, úr þvi að flugfjelagið get-
ur ekki fengið svo ófriðar stúlkur,
að þær gangi ekki út.
Ef Paul Kobison frá St. Louis í
Bandaríkjunum hefði ekki kunnafi
að blása á munnhörpu væri hann
nú steindauður. Robinson skilur
aldrei munnhörpuna við sig og
núna nýlega bar svo við, er hann
var á gangi, að tveir bófar skutu á
liann. Ein kúlan hitti hann i hjarta-
stað, en í vasa hans þeim megin
var sterk munnharpa og þar lenti
kúlan og fór ekki lengra. Það má
geta n.ærri, að hann heldur ekki
minna upp á munnhörpuna sína
hjer eftir en tiingað til.
• • ■*'««•• • ••%. • ■%.•• ••'Mi. O O ■»>
^====> DREKKIÐ

t
E 5 I L 5 - 0 L
r • -HU- •-*%-• .•ilto, • •%* • ••
> «0-0 •Ha- •■•%.■• -HW-O■•%.•■•%-• •*

Þegar Hans litli kom
of seint í skólann.
— Dátítið reikningsdæmi —
Hans á að koma i skólann á hverj-
iim morgni klukkan 9. Og til þess
að vera kominn í tæka tið þangað
þá fer hann altaf að heiman klukk-
an 8M>. Einn daginn liitti hann
kunningja sinn á leiðinni og l'ór að
rabba við hann; þeir höfðu svo
margt að segja hvor öðrum, að þeir
stóðu þarna rjettar 7 minútur. Hans
sá, að liann varð ;ið flýta sjer, og
þessvegna hljóp hann hálföðru skifti
ftjótara en hann var vanur að gera.
en samt kom hann of seint.
Klukkan var tvær mínútur yfir niu
þegar hann kom inn i kenslustofuna.
.teg skal ekki fara út i ])að hvað
kennarinn sagði við hann, heldur
ætla jeg að spyrja ykkur eftirfarandi
spurninga:
1) Hvað mikinn hluta leiðarinnar
hafði Hans farið þegar há.nn liitti
kunningja sinn?
2 ) Hvað var klukkan þegar hann
hitti hann?
RÁÐNINtl: Hans hljóp síðari á-
fangann 1 '/■• sinnum liraðar en þann
fyrri, þessvegna hefir hann þurft
3 mínútur til þess að fara sömu
vegalengd af fyrri áfanganum eins
og hann þurfti 2 mínútur lil að fara
af þeim siðari, þegar hann hljóp.
Hann kom 2 mínútum of seinl og
h'efir því verið 32 mínútur á leið-
inni. Frá þessum 32 mínútum drag-
as 7 minútur, sem hann stóð kyr.
Afgangnum 25 minútum skiftum við
eftir hlutfallstölunni sem við höfum
áður fundið, 3 á móti tveimur. Dæm-
ið lítur því þannig úl: (25:5)x3 = 15.
Hann hefir því verið 15 minútur á
leiðinni þangað lil liann mætti
drengnum. Hann hefir mætl drengn-
um nákvæmlega á miðri leið, klukk-
an 8% stundvíslega.
Tótii frænka.
50 CHERVONETS.
Frh. af bls. 7.
að kaupmaðurinn kallaði eitt-
hvað, lieyrði að fólk kom hlaup-
andi, lteyrði að það öskraði og
kallaði: „Hvað er að? Hvað
er um að vera hjer?“ Hann
stakk höndunum innundir pall-
inn, náði í fæturna á Lohov
og tók í .... Hann hevrði gjalla
í kvenmannsrödd ....
Blaðið „Manchester Guardian“
lullyrðir, samkvæmt upplýsingum,
sem það segist hafa íengið frá
Þýskalandi, að Þjóðverjar hafi i
byrjun október sent milli 100 og
300 flugmenn ineð flugtæki til
Spánar. Ennfremur segir blaðið, að
tim sama leyti hafi um 15.000 italsk-
ir hermenn verið sendir lil Spánar
og munu nú samtals vera milli 110
og 120 þúsund italskir hermenn i
liði Francos á spönsku vígstöðvun-
um.