Fálkinn - 30.04.1938, Blaðsíða 8

8
F Á L K 1 N N
SVAIIT OG VATNSBLATT.
Búningurinn er svartur með
vutnsbláum kraga og brydclinguin á
vösunuin, svarandi lil lilsins á yfir-
liöfninni. Það sjesl hvergi hnnppur
á |jessum kiaéðnaði, því að yfir-
SKRITIN BLUSSA.
í sátin-efnið i |>essari blúsu eru
ofin inn fáránlegustu munstur:
skæri, fingurbjargir, snið .og þræddar
nálar. Höfundur uppátækisins,
Creed, hefir líka konii.ð nafninu
sínu fyrir í niunstrinu.
;—- Faðir minn græðir penirrga' á
villunuin, sem aðrir gera.
— Nú, hann er þá málaflntniings-
maður?
— Nei, liann býr lil strokleður.
ALT PR.IÓNAÐ.
Iljcr er inynd af handprjónuðum
búningi, vínrauðum á litinn, en
blúsan er rósrauð. Prjúnafimar stúlk-
ur eru ekki lengi að prjóna sjer
svona klæðnað.
LJÓSBLÁR HÖRLJEREFTSKJÓLL
Fallegur telpukjóll en þó svo
óbrotinn og einfaldur sém hann
getur frekast verið. Pilsið er felt
og hnept á blúsuna, sem er tví-
hnept og með mjóum sæbláum
leggingum.
Af öilum skipum veraldar eru
„kirkjuskipin“ í Argenlínu einkenni-
legust Þau eru sjö lalsins og sigla
fram og aftur um ána Parana. Yfir-
bygging skipanna er sem kirkja í lög-
un, með turni og öllu saman, og
sígla stað úr stað milli safnaðánna.
Menn sgm liía.
Lndwig »on Beethoven.
Það er oft að menn nefna tvö
tónskáld i sönni andránni, Bach og
Beetlioven. Þó voru þeir eigi sam-
líðamenn, þvi að Bach dó hálf-
sjötugur að aldri, tuttugu árum
áður en Beethoven fæddisl. ()g þo
að skáldverk þeirra væri að sunui
lc' li sömu tegundar varð ]>unga-
miðjan i listaverki Bachs þó tónlist
kirknanna en Beethovens tonlistar-
s; lanna. Báðir kunnu þeir alla brag-
arháttu, svo að sú líking' sje tekin,
en Bach var meiri rímsnillingur og
Beethoven seildist dýpra i hugsun.
Annar skaraði fram úr i formi en
liinn í túlkun. Bach skaijaði þann
grundvöil, sem tónlist nútimans
byggir á enn þann dag i dag,
Beethoven klæddi hugsanir og lífs-
speki i búning tónanna betur en
nokkrum hefir tekist enn þann
dag í dag. Báðir eru þeir ofur-
menni í ríki tónlistarinnar, jötnar
sem enn bera höfuð og herðar ylir
aílan söfnuðinn.
Ludwig van Beethoven er fæddur
i Bonn, á vesturbakka Bínar 1 (>-
(iesember 177(1. í þeim bæ sálu þá
Kölnarbiskuparnir eða kjörfurstarn-
ir af Köln og höfðu mikið um sig,
(jg hjeldu listámenn við hirð sína,
íið þeirra tima sið. Kinn þeirra
lijet Beethoven, hollenskur að ætl
og hafði verið ágætur tenórsöng-
vari og þessvegna ráðinn til Bonn
af kjörfurstanum. lin hann var
(irykkfe-ldur mjög og á hraðri leið
i hundana. Þetta var faðir Lúdwigs
|iess hins mikla, sem síðan varð
frægari en allir konungar með þvi
nafni og ljet eftir sig verðmætari
verk e n sjálfur sólkonungurinn i
Versölum.
Beethoven fjekk jjegar í upp-
vextinum góða kenslu i lónlist hja
Vanden Eeder og Neefe, en lieim-
ilisbragnum mun jja-ð hafa verið
að kenna, að hann hneigðisl snemma
til alvarlegri íhugunar urn tilveruna
en títt er um unga menn. Sá harði
skóli lífsins, sem hann fjekk í
nppvextinum hefir óefað stuðlað að
jjvi, að gera hann djúpsæjan og
hneigja hug hans að ráðgátum lil-
verunnar. Hann varð dulur í skapi
og fór aðrar leiðir en venjútegt
er. En í tónlistinni lók liann svo
skjótum framförum, að kjörfurst-
inn skipaði hann hljómsveitarsljóra
og organista áður en hann var
vaxinn úr grasi. Liðu æskuár hans
i Bonn, alt til l>ess að hann varð
22 ára. Hann hafði komið lil Wien
17 ára gamall og kynst jiar Mozarí
og liinu auðuga tónlistarlífi í hinni
frægu söngvanna borg. ()g 22 ára
h.gði hann land un.dir fót og fór
jjangað á nýjan leik lil dvalar. Sú
dvöl varð löng. Wien varð heimili
hans í 35 ár og þar dó hann. Og
|jó gegndi hann aldrei neinni fastri
stöðu þar.
Rrinili hans til Wien var fyrst og
fremst ]>að, að mentast betur i
hljómlist en lækifæri hafði verið
lil í Bonn. Hann fjekk bæði tón-
skáldið Haydn og Albrechtsberger
fyrir kennara og sökti sjer niður
i hljómvisindin. Hinn skapandi andi
hans naut sin vel í hljómlistar-
borginni og nú húfst fyrir alvöru
hin stórkbstlega tónlistarsmíð, sem
heimurinn hefir dáðst að jafnan
siðan. Menn eru vanir að skifta
þróunarferli hans í þrjú tímabil,
hvert með sínum höfuðeinkennum.
Það fyrsta nær til 1802. Verk hans
frá þeim tíma bera ótvíræð merki
höfundariiis, en hann haslar sjer þar
jirengri völl en síðar varð. Á öðru
tímabili, sem nær lil 1814 nær
list hans og andagift hámarki sínu
og frá þessuni tíma eru flest kunn-
u.stu tónverk hans, svo sem óperan
„Fidellio", „Broic<i“ og 4—8
hljómkviðíin, Apassionatan, sem er
eitl al' viðfangsefnum flestra pianó-
leikara, og fleira. A |jriðjíi tíma-
bilinu, frá 1815 lil ’27 er hljóin-
kyngi hans orðin svo mikil, að
segja má, iið hann hafi tekið upp
oiðtakið: „Mitt er :ið yrkja en ykkar
að skija“. Það er ekki færl nema
h.ljómlistarfróðum mönnnum að liafa
gagn af verkum hans frá jjvi tíma-
bili, svo dulræn eru jjau og óvenju-
leg.
Það er aðeins 14 ára aldursnnin-
ur á Mozarl og Beethoven. Iin Beet-
hoven átti meira lifsláni að fagna
en hinn. Mozart dó i fátækt en
Beethoven var einn af þeim fyrstu
mönnum, sem var svo gæfusamur
iið deyja sem konungur í riki listar
sinnar, dáður og tignaður af háum
sem lágum. Menn litn upp til hans
sem höfðingja og þvi áttu listamenn
sjaldnast að fagn:i i |j;í daga, jafn-
vel ekki i hinni syngjandi Vínar-
borg. Hann var heiðursborgari i
Wien og ,20.000 ninnns fylgdu hon-
um til grafar. Þó hiifði vinsældum
hans ’farið hnignandi síðustu árin,
menn voru hættir að skilja hvað
hiinn fór, á „jjriðja limabilinu".
Beethoven varð lyrir þein i
jjungu raun ;ið missa heyrnina 15
áruni áður en hann dó. Sjálfur
heyrði hann ]>vi aldrei ýmislegt af
jjeim verkum sínum, sem heiniur-
inn hefir dáðst að í meira en heila
öld.
Skip ferst.
Norska vélskipið „Ide“. sem var
tit) smálestir að stærð, först fyrir
nokkru á opnti liafi. Skip þetta flutti
nýja síld milli Noregs og Hollands,
en var á heinileið, og aðeins með
seglfestu, er jjað fórst. Það fjekk
mjög ront veður, og reið ein sjer-
stiiklega stór alda undir jiað, og
efiir jjví sem skipverjar segja frá,
var eins og j>að dytti af öldiinni of-
an í öldudalinn, og fór |>á, að því
er þeir álíta, beinlinis gid á jjað, og
varð það liriplekt. Skipverjar gáfu nú
neyðarmerki með Ijósum, og kom
logari á vcttvang, en enga tilraun
gerðu menn jjar lil þess að bjarga,
og hjeldu áður en langt um leið á
brott. Ekki er vitað nafn á togara
jjessuni eða hverrar þjóðar hann var.
,,rde“ fyltist nú fljótlega af sjó, en
áður en liún sykki, koniu skipverjar
út bátnum, og koniust i liann. Hrökt-
ust jjeir i honuni i 17 stundir í
versta veðri, og gaf stundum svo
mikið á. að báturinn var hálffullur
af sjó. Kn |>;ið varð niönnuiium lil
lífs, að eimskipið „Cervus“ frá Berg-
en hrakti í ofviðri þessu mikið úr
leið, og fann jiá, og þjargaði þeim.
Yar veðrið þá ennþá hið versta, og
sýndu skipverjar á „Cervus“ frábæra
kiirhnensku og áræði við björguhina.
Drekkiö Egils-öl