Fálkinn - 21.03.1947, Blaðsíða 8
8
FÁLKINN
Stúdentagarðurinn hafði allur
komist í uppnám út af mjög ó-
væntum atburði. Einn af stúd-
entunum, Nikolaj Malakof,
hafði fyrirfarið sér.
Hann fannst dauður í litla
stúdentaherberginu, með skot í
gagnauganu.
Rétt yfirvöld voru kvödd til
og athuguðu herbergið og yfir-
heyrðu stúdentana. Þegar þau
fóru að grennslast eftir hvers-
konar maður látni stúdentinn
liefði verið, svöruðu nær allir
ungu stúdentarnir að hann hefði
verið talsvert vandsetinn og
virst vera mjög laus í rásinni.
Yfirleitt hefði hann verið frem-
ur ógeðfeldur maður, sérstak-
lega ef honum sinnaðist við
einhvern.
Stundum liafði liann tekið
skorpur við námið og fór þá
ekki út fyrir dyr en sat yfir
bókunum frá morgni til kvölds,
eða þá að hann þrammaði
fram og aftur í göngunum;
þegar þessi dynturinn var í hon-
um var liann friðsamur og af-
skiptalítill um aðra, og reyndi
auðsjáanlega að forðast félaga
sína.
Þegar spurt var um afstöðu
hans til kvenfólks urðu félag-
arnir dálitið vandræðalegir og
sögðu, að í því efni væri fátt
gott um hann að segja. Hann
hafði litið á kvenfólk yfirleitt
og félaga sina, kvenstúdentana,
sem einskonar leikföng; hafði
verið í þingum við margar, en
ekki nema sutta stund hverja,
svo stutt að varla var hægt að
kalla það trúlofun. Og yfirleitt
liafði hann sýnt af sér ótrúlega
hrottamennsku þegar kvenfólk
var annai’svegar.
Allir voru á þeirri skoðun,
að hann hefði verið mjög ást-
fanginn af Sonju Golubevu,
námsfélaga sínum, en af aug-
sýnilegri hégómagirnd hafði
hann aldrei viljað játa þetta
fyrir henni, en talað jafn rudda-
lega við hana og aðrar stúlkur.
En allir, þar á meðal Sonja
sjálf, höfðu verið sannfæi’ð um,
að hann væri ástfanginn af
henni.
Hinsvegar stóð henni alveg
á sama um hann, og var meira
að segja frekar litið um liann,
vegna þess hve mikill ruddi
hann var. Og þegar hann, lík-
ast og af tilviljun, til að leyna
sínum réttu tilfinningum, stakk
upp á stefnumótum með henni,
var hún vön að láta eins og
hún væri til í það, en þegar
svo Malakof beið hennar á til-
teknum stað og stundu, kom
hún labbandi með þremur eða
fjórum félögum sínum og spurði
hann um leið og hún gekk
Pantelejmon Romanof:
Konuhjarta
framhjá og alveg eins og hún
væri hissa, hvei’svegna hann
stæði þarna og léti sér verða
kalt.
Þessi unga stúlka var glað-
vær, f jörug, dálitið laus á kost-
unum, og mátti segja að hún
væri harðbi'jósta. Hún virtist
ekki hafa skap til að sýna
nokkurri manneskju innileik,
og að þvi er ástir snerti liafði
hún alltaf að orðtaki, að ástin
væri gamaldags slúður.
Lögreglan krafðist að fá að
liafa tal af henni.
Hún hafði þá ekki frétt um
hvað gerst hafði. Og allir rnundu
það augnablik, er hún - með
kambinn á löngu, hi’okknu hár-
inu-og hendurnar í vösunum á
prjónatreyjunni sinni - kom
inn i stúdentaráðsstofuna, þar
sem likið lá.
Hún leit hrædd og felmti'uð
á lögreglumennina og félaga
sína, sem stóðu þarna í kring,
og hoi’fðu steinþegjandi á hana.
En svo kipptist hún við, eins
og hún væri stungin. Henni
hafði orðið litið á gólfið, þar
sem lík Malakofs lá. Hún rak
upp óp, riðaði á fótunum og
tók liendinni fyrir munninn;
svo bar liún höndina fyi'ir and-
litið og féll á lcné hjá líkinu.
Af einni eða annarri ástæðu beit
hún í vísifingurinn á sér og
horfði um tíma eins og hún
væi’i steinrunninn, á andlitið á
líkinu. Hún gat ekki haft aug-
un af dökka blettinum á gagn-
auganu.
Þegar farið var að spyrja
hana spjöi'unum úr, þóttist hún
í fyrstu ekki geta skilið, hvað
lögreglumennirnir vildu henni.
Neðri vörin á henni skalf eins
og laufblað, hún hafði misst
vald á henni og reyndi í vand-
ræðum sínum, að þrýsta hepd-
inni á hana.
Hún var afar aumingjaleg,
og augnaráðið, sem hún leit þá
viðstöddu með var svo óttasleg-
ið að öllum varð óglatt að sjá
það, og reyndu að forðast þáð,
eíns og maður reynir að komast
hjá að horfa í augun á dauða-
dæmdum manni, sem maður
getur ekki hjálpað.
En þegar hún hafði jafnað
sig dálítið, sagði hún, að liún
teldi sig seka um dauða félaga
síns, því að hún hefði sýnt lion-
um fáleika og kaldlyndi, og
stundum leikið sér illa með til-
finningar hans.
Látbragð og framkoma þess-
arar ungu stúlku breyttist á-
berandi mikið eftir að Nikolaj
Malakof dó.
Hún var orðin svo kyrrlát
og' fáskiptin og var nærri því
alltaf ein, þegar liún gekk um
göngin á efstu hæð. Þegar ein-
hver kom til hennar og spurði
hana um eitthvað, leit Sonja
hægt upp og starði augnablik
á þann sem spurði, eins og hún
þyrfti að fá ráðrúm til þess
að slíta sig frá því, sem hún
var að hugsa um.
Hún tók saman allt það, sem
Nikolaj Malakof hafði látið eft-
ir sig - minnisheftin lians, seðl-
ana, sem hann hafði skrifað
henni - og geymdi þetta vand-
lega.
Og því IengUr sem frá leið,
því meir einangraði hún sig
og einbeitti sér að endurminn-
ingunum um hinn látna. Hann
hafði svift sig lífi af ást til lienn-
ar.
Tilhugsunin um sök liennar
og sektarmeðvitundin, varð ein-
hvernveginn eina innihaldið í
lífi hennar.
Og þó að allir hefðu í fyrstu
hugsað kalt til hennar vegna
þess hvern þátt hún liefði átt
í sjálfsmorðinu, kenndu allir
nú í brjósti um hana og var ó-
rótt út af henni.
Hún fór oft út í kirkjugarð-
inn og sat tímunum saman við
leiðið, milli hálfútsprunginna
birkitrjánna, þar sem fiðrildin
flögruðu yfir dáinna manna
gröfum.
Margir námu staðar og horfðu
á þessa álútu kvenveru við
nýorpna gröfina. Og allir fóru
á burt, hrærðir og hugfangnir
yfir þessari heitu, ríku konuást,
sem gröfin gat ekki einu sinni
deytt.
— t Hversvegna hefir þetta
fengið svona mikið á þig? spurði
ein vinstúlka hennar, sem áður
hafði umgengist hana mikið,
einn daginn.
— Eg veit það ekki sjálf,
svaraði Sonja og lcreisti vasa-
klútinn í lófanum. Hún starði
framundan sér, augun voru
þurr og brennandi.
— En þetta var slæmur og
ónotalegur maður - það var
ekkert í hann vai’ið, sagði vin-
stúlkan. — Þér féll alls ekki
við hann meðan hann lifði.
— Það getur verið.... en
núna, eftir að hann er dáinn
ber ég allar þær tilfinningar i
brjósti til hans, sem ég gat ekki
borið meðan hann lifði. Og hvað
það snertir, að liann hafi ver-
ið slæmur maður þá er það
samt ekki neitt í samanburði
við, að hann.. . . Bara að hann
væri lifandi núna!
Það var bersýnilegt að sálai’-
ástand hennar var í hættu og
að það gat i’iðið um þverbak
fyrir henni áður en varði. Með-
vitundin um að hún væri sek,
stóð henni fyrir þrifum og lél
liana aldrei í friði.
En mánuði eftir dauða Niko-
laj Malakofs skeði nokkuð, sem
engan hafði grunað - og allra
síst Sonju.
Einn stúdentinn fékk hréf frá
nánum vini liins látna, og inn-
an í þvi vai' bréf, sem Nikolaj
Malakof hafði skrifað rétt áður
en hann fyrirfór sér, og þar
sagði hann frá ákvörðuninni,
sem hann hafði tekið.
Hann skrifaði, að hann vissi
ekki hvað að sér gengi, en það
væri líkast og hann hefði misst
alla athafnafýsn og vissi ekkert
hvað hann ætti að taka fyrir.
Hann skrifaði um hve vilja-
laus liann væri, hve framtaks-
laus og slappur, og live ómögu-
legt sér væri að standast freist-
ingar stórborgarinnar, sem
verkuðu á hann eins og áfeng-
ur drykkur og gerðu liann
ringlaðan í liöfðinu, eftir liið
kyrrláta líf í sveitinni. Hann
liafði ekki getað fundið neilt,
sem gæti gefið lífi hans inni-
hald og gæti hjálpað honuni
til að standast freistingarnar.
Og afleiðingin varð svo sú, að
hann í örvæntingu vanmættis
síns var farinn að drekka eins
og svín, spillti öllum þrótti sín-
um og gerði sig sekan í verstu
klækjum og hrottaskap.
Loks gat hann þess, að hann
hefði ákveðið að binda enda
á þennan ljóta leik. Og honum