Vikan - 13.11.1958, Qupperneq 14

sjopporangl - SÉkup
AÐ LITLA
f;
£g geltk t'rá einni sjoppunni til annarar . . . hvergi gat ég orðið mér úti um vír.
Hér hefst frásögn ungs
manns, sem gerðist brotleg-
ur við landslög og lýsir hann
liér ástæðem þeim sem urðu
til þess að hann gerðist af-
brotamaður.
Hann var dæmdur í fang-
elsi fyrir afbrot sitt, var
lokaður inni á Litla-Hrauni
og hélt þar dagbók, sem ein-
stæð má teljast á sínu sviði.
Vikan hefur fengið leyfi
höfundar til að birta þessar
dagbækur og munu þær
koma fyrir augu lesenda í
næstu tölublöðum.
Höfundurinn skellir
hvorki skuldinniáþjóðfélag-
ið né veitist að valdhöfun-
um, hann hiðst ekki vægðar
en horfist í augu við stað-
reyndir. Saga hans öll cr rit-
uð á einföldu og Ijósu máli,
hann lýsir tilfinningum sín-
um, hugsunum og gerðun;
hispurslaust og dregur ekk-
ert undan. Jafnvægið í stíln-
um veldur því að lesandan-
um finnst örlög þessa manns
enn átakanlegri en ella.
Frásögnin varpar skýj u
ljósi á vandamál, sem marg-
ir hafa átt við að stríða og
mætt skilningsleysi og and-
úð í baráttu sinni. Við birt-
um hér dagbókina og grein-
ina í þeirri von að það mætti
í verða til þess að fólk endur-
skoði afstöðu sína til þeirra
mála, sem hér um ræðir og
einnig væntum við þess að
lýsingin á þessum hörmu-
legu örlögum verði til þess
að ýmsir sem gengið hafa
fyrstu skrefin á óheilla-
brautinni, sta-dri við og í-
hugi hvert leiðin liggur . . .
Að sjálfsögðu hef ur öllum
mannanöfnum verið sleppt
úr frásögninni og dagbók-
irrni og einstaka setningar
eru felldar undan, sem ekki
snerta meginmálið. Að öðru
leyti er dagbókin birt heil
og óstytt og engu orði vikið
við.
Lesendur góðir!
Mér finnst að ekki væri úr vegi að
þið fengjuð vitneskju um tiikomu
þessarar dagbókar og þá fyrst og
fremst orsök þess að ég lenti út á þess-
ari óheillabraut, braut ;.;nnar dýpstu
niðurlægingar. Því ég h;. gg að fátt sé
meiri raun og erfiðari reynsla en ein-
mitt það að lenda í fangelsi. Þvl þótt
menn játi sekt sína og skynji nauðsyn
þess að vera einangraður frá hinu
frjálsa samféiagi, þá er það nú eitt sinn
svo að öllu-1 ar okkur í blóð borin
þrá til þes ;■", iifa frjðisu og óháðu
lífi sem la ;t er við fasibundnar regl-
ur og sti' gan aga.
Saga r, er vaíalaust mjög áþekk
því senr ísstir íslcnzkir afbrotamenn
liafa o' jið að þola. Hér I landi er
sem betnr fer fáit um það sem við get-
um retrt , >;tórglæpamenn“ því íslenzk
fangelsi e:u að verulegu leyti setin
ungurn monnum, sem flestir ef ekki all-
ir ge'.i rkráð ógæfu sína á reikning
Eaki' ;f Ég er ungur maður og þjón-
aði i.-.kkusi konungi rikulega. Oft vill
bi .uiy' við hjá slíkum mönnum að
skori- r sé á fé til þess að unnt sé að
halda svallinu áfram. Það var einmitt
þetta sem kom mér á kaldan klaka.
I’ g hafði verið við drykkju í langan
t. r.ia, ég var veglaus og illa haldinn,
iáfaði um bæinn leitandi að einhverj-
nm, er hresst gæti upp á mína hrelldu
sál. Ofsalegir timburmenn þjáðu mig
taæði andlega og líkamlega, þannig að
mér fannst að ég mundi hreinlega far-
ast ef ekki yrði vín á vegi mínum. Ég
var svangur, kaldur og hafði ekki sofið
nema lítið eitt og þá við hinar verstu
aðstæður þar sem skjól gafst í það
og það skiptið.
Þetta var ömurlegur dagur, það var
eins og ég forðaðist að líta framan í
nokkurn mann því mér fannst sem
allra augu mændu á mig, enda var ég
illa til hafður svo ekki var að undra
þótt menn litu á mig með nokkurri
vanþóknun. Ég gekk frá einni sjopp-
unni til annarar en allt án árangurs,
hvergi gat ég orðið mér úti um vín.
Þetta var óvenju erfitt, því venjuleg-
ast rakst maður fljótlega á einhvem er
bætt gat úr þessu ömurlega samfélagi
við illa þokkaða timburmenn. Enda
þótt oft hafi mig skort áfengi og annað
af þessa heims gæðum, hafði mér aldrei
komið til hugar að fara út i neitt það
er braut í bága við lög og rétt. Og
enn kom mér það ekki til hugar, heldur
hélt ég áfram þessu vonlitlá ráfi. Ég
gat hvergi tyllt mér inn, til þess skorti
mig peninga. Þannig leið tíminn og nú
var komið frám um hádegi, og sjaldan
hafði mér liðið ver. Allskonar hugsanir
ásóttu mig, og ég hugsaði um tilgangs-
leysi þessa lífs míns. Samvizkan nag-
aði mig, er ég hugsaði um hvernig ég
var sjálfur að leggja líf mitt í rúst
með þessum taumlausa drykkjuskap.
Mér kom til hugar að sennilega væri
heppilegasta lausnin til þess að losna
frá þessu öllu, sú að svipta mig lífinu,
en slík hugsun varð fljótt að víkja
fyrir annari er snerist um vín og aftur
vín, áframhaldandi svall án minnsta
tilgangs.
Mitt í þessum þönkum mínum var
kallað í mig frá bil er renndi upp að
mig fyrir alla muni að koma með sér,
og það þurfti sannarlega ekki að hvetja
mig til þess. Ég settist inn i bílinn t^l
hans og óstyrkum höndum tók ég við
brennivinsflösku sem hann rétti að
Við tókum okkur borð úti í horni sal arins og pöntuðum okkur smurt brauð
og öl svo sem liáttur er lieldri manna.
hlið mér. Þarna var þá kominn gamall
drykkjufélagi og var hann vel við skál
og bar sig mjög ríkmannlega og það
undraðist ég stórlega því ég vissi ekki
annað en að hann væri gjörsnauður og
af sama sauðahúsi og ég. Hann bað
mér. !Ég reyndi að dreklta sem mest,
til þess að losna sem fyrst við ömur-
legar hugsanir og likamlega vanlíðan.
Pélagi minn hafði orð á slæmu ásig-
komulagi mínu og sagði að ég yrði
að fá mér nýtt „dress“ og ég væri
Í NÆSTfl BLAÐIHEFST DAGBÚK FANGANS A UTLA-HR AUNI!