Vikan - 01.10.1959, Page 4

bak við l᧠og* §lá
Góðtemplarareglan á Islandi hefur haldið uppi
sterkum áróðri gegn bruggun og sölu á sterkum
bjór hér innan lands. Áfengislöggjöfin er sett i
samvinnu við áfengisvarnarráðunaut ríkisstjórn-
arinnar, og templarar hafa alla þingmenn þess-
arar þjóðar í buxnavösunum. Hvaða vopn þeir
hafa á vesalings mennina, er ekki vitað, en það
kvað enginn þora að bera fram' nýtt bjórfrum-
varp.
Margir þeirra, sem vilja leyfa sterkan bjór hér-
iendis, hafa fært fram þau rök, að bjórlnn gæti
orðið útflutningsvara, sterki bjórinn sé afbragðs-
góður, vatnið okkar sé svo gott. Það er að visu
rétt, að vatnið okkar er gott og kannski hvergi
betra, en þó er það ekki eina hráefnið, sem við
þurfum, og öll önnur hráefni til bjórframleiðsl-
unnar þurfum við að flytja til landsins gegn háum
tollum. Það mun því ekki vera, að bjórinn gæti
orðið til þess að setja smávegis á botninn í gjald-
eyriskassa ríkisins, og ekkert er vitað, hvort bjór-
drykkja hér mundi rýra tekjur ríkissjóðs af
áfengissölu, en er þó líklegt.
Þau farþegaskip okkar, sem annast utanlands-
siglingar, mega ekki kaupa bjór frá ölgerðinni,
að minnsta kosti bendir allt til þess, því að út-
gerð ein sendi eitt sinn þá fyrirspurn til dóms-
málaráðuneytisins, hvort hún mætti selja sinn
sterka bjór um borð í skipum í utanlandssigling-
um, — og var ekki virt svars. Skipin verða því
að kaupa bjór erlendis til sölu um borð — fyrir
erlendan gjaldeyri.
Flestir rétthugsandi menn munu vera orðnir
sannfærðir um það, að alger bindindissemi á Is-
Landi er ekki nema draumur nokkurra helztu
manna Góðtemplarareglunnar, enda segja gárung-
arnir, að ríkið mundi fara umsvifalaust á haus-
inn. ef menn hættu að drekka.
t útvarpsþætti nýlega létu tveir menn í ljós
skoðanir sínar á áfengismálum. Annar var templ-
ari Hann kvað það grundvallarskoðun reglunnar
á Islandi, að hér á landi yrði komið á aðflutnings-
og sölubanni á allan áfengan drukk. Hann taldi
óliklegt, að menn gætu glaðzt með glas í hönd,
og talaði yfirleitt eins og templarar einir tala um
áfengismál; manni skilst, að reglan hafi ekki trú
á þvi, að nokkur maður, sem á Islandi tekur glas,
komist hjá því að verða ofdrykkjumaður.
Hinn maðurinn, sem oft hefur átt góða sam-
íylgd Bakkusar, hélt því fram, að áfengissjúkling-
ar væru hrein undantekning, alls ekki almennt
fyrirbæri, flestir drykkju í hófi.
Og menn spyrja: Er hægt að banna þessa gleði
mannssálarinnar með lögbanni, vegna þess að Það
er á stefnuskrá einhvers félagsskapar, sem hefur
glatað gunnfána sínum? Verður ekki hver ein-
stakur þjóðfélagsþegn að gera það upp við sjálf-
an sig, hvort hann neytir áfengis eða ekki? Ef
hann kýs að taka glas, — hví ekki að gefa hon-
um kost á hæfilega sterkum bjór, sem er mik’ i
menningarlegri drykkur en sterkt vín? Sá, se.
ákveður að drekka ekki, þarf engin boð eöa
bönn. Það er undir „karakter" hvers einsiaks
komið, hvort hann drekkur mikið eða litið —
eða þá nokkuð.
Góðkunningi minn sagði eitt sinn við mig:
— Það, sem við eigum að gera, er að láta fara
fram þjóöaratkvæðagreiðslu um málið. Við eig-
um ekki að láta örfámenna klíku templara ráða
því, hvort hér er bruggaður sterkur bjór eða
ekki. Við búum i landi, sem hefur miklar tekjur
af áfengissölu, og svo höfum við templarana,
andstæðinga vlndrykkju, Sem njóta styrks úr
rikissjóði til þess að vinna að þvi, að víndrykkja
lieyri fortíðinni til, — sögur um vindrykkju verði
sagðar á löngum vetrarkvöldum af fjörgömlum
mönnum, sem höfðu heyrt afa sinn segja frá ein-
hverju góðu fylliríi, en aldrei upplifað sjálfir.
Og þú ætlar að skrifa stuttlega um ölgerðina?
Ijáttu þess þá getið, að Það mun skoðun mætra
manna, þeirra á meðal manna. sem eru reglu-
menn, að sterkt öl sé miklu hollara hverri Þjóð
en sterkt vín. 1 Sviþjóð var það til dæmis svo
á þeim árum, þegar bannað var að selja bjór, að
menn gátu fengið sterkt öl út á lyfseðil frá lækni,
bjórinn var seldur í lyfjabúðum sem meðal.
Hvað mundi gerast hér á landi, ef leyfi fengist
fyrir framleiðslu á sterkum bjór til sölu innan
lands? Menn mundu sjálfsagt taka honum fegins
hendi og drekka meira af honum en góðu hófi
gegndi, — ef hann yrði ekki skammtaður. En
það er einmitt það, sem verða mundi. Bjórinn yrði
skammtaður, því að ölgerðin mundi ekki anna
markaði, að minnsta kosti ekki fyrsta árið, —
það er ég viss um. Þegar svo framleiðslan nægði,
væri nýjabrumið farið af og menn drykkju bjór-
inn í hófi og af skynsemi. Menn mundu án efa
Tómas Tómasson, forstjóri
— jafnvel starfsmönnunum sjálfum er
stranglega bannað að fá sér bjórsopa