Vikan - 28.04.1960, Blaðsíða 15

Dáleiðið sjálí yður, segju strrrajðing-
arnir, — í fimni öruggum ug auðTelöum
áföngum.
Eftir Frank S. Caprio. M. D., og Joseph
It. Bcrger (Dr. Caprio cr frába'r sálfræð-
ingur í Washington og hefur skrifað bæk-
urnar Læknið sjálf sálsýkina og Ótryggð
í hjúskap. Herra Bcrger cr æfður dá-
valdur).
Nýr heimur sjálfsöryggis og jákvæðs lífs er
að opnast hverjum manni, gömhim og ungum.
Við munum lifa hamingjusamara og óttalausara
lífi. — Verðandi móðir mun ekki skjálfa af ótta
við, að barn hennar verði fætt bæklað, — leik-
arinn mun ekki þjást af ótta á leiksviðinu né
stúdcntinn stirðna svo al' prófhræðslu, að hann
geti ekki náð bezta árangri. Við höfum alltaf
haft möguleikana til þessa, en aldrei sýnt Jieim
neina ræki.
Hér er átt við dáleiðshi, sjálfsdáleiðslu, sjálf-
sefjun. (f rauninni er Jætta allt hið sama, öli
dáleiðsla er sjálfsdáleiðsla. Einstaklingurinn
lætur undan áhrifum sinnar eigin hugsunar eða
við scfjun). Dáleiðslan er einmitt nú að koma
út úr skugga Jiess tíma, þegar hún var talin
verk djöfulsins eða hlægileg uppgerð. Mörg
mikil afrek fortiðarinnar liafa stafað af sjálfs-
dáleiðslu, og nýjar sannanir eru fyrir því, að
r’instaklingar geta nú notað •sömu aðferðir til
að öðlast uppörvun og frelsi frá ótta. Við, höf-
undarnir, erum að vinna að fimm ára rann-
sókn á raunverulegum sjúklingum til þcss að
sjá, livað liægt er að gera með dáleiðslu, ekki
oðeins fyrir jiá, sem eru veikir á taugum, heidur
einnig heilbrigt fólk, sem aðeins jiarf að vinna
upp aftur eða auka sjálfstraust sitt og lífs-
löngun.
Einn af' sjúklingum okkar er málari, sem
uniii listinni, en vantaði sjálfstraust. Hann hef-
ur unnið til verðlauna nokkrum sinnum, siðan
liann lærði aðferðir sjálfsefjunar eða sjálfs-
dáleiðslu. Frægum manni, sem var í öngum sin-
um af því, að hann varð að flytja ávarp á þingi,
var kenml aðferðin að gleyma sjálfum sér og
tala án ótta, og rithöfundi, sem eitt sinn liafði
notið viðurkenningar og var sannfærður um,
að hann væri búinn að vera, var kennt að segja
við sjálfan sig, að hann gæti hvil/.t, meðan hann
skrifaði, og kennt að skilja sjálfan sig dýpri
skilningi. Bók eftir hann er nú á metsölulista.
Sjálfsdáleiðsla getur stuðlað mjög að góðu
hjónabaiidi. Kona nokkur, húsmóðir, kom til
okkar, af þvi að hún hélt, að hún væri að glata
manni sinum. í djúpum dásvefni kom í Ijós,
VIKAN
að hún unni manni sinum mjög, en fannst hún
sjálf svo litilfjörleg og ljót, að hún hlyti fyrr
eða síðar að glata honum í hendur einhvcrrar
glæsilegri konu, sem hann niundi hitta við,.störf
sín. Eftir að hún hafði komizt á vald þeiffiarar
neikvæðu hugsunar, gerði hún allt til að hrekja
hann frá sér, kveinaði út af smámunum, lét i
ljós grunsemdir, hvenær sem nafn annarrar
konu var nefnt, kvartaði yfir húsverkunum til
jiess að réttlæta þá staðreynd, að hún vann sér
ekki inn peninga.
I stuttu máli sagt: hessi húsmóðir gal ger-
breytt öllu Hfi sínu með sjálfsdáleiðslu. Henni
var kennt að tala uppörvandi við sjálfa sig um
það bil hálftfma, áður en von var á manni
hennar heim. Hún sagði við sjálfa sig, að cf hún
Xorði honum heimkomuna að hamingjustund,
mundi hún eignast sinn stað i lífi manns síns.
„Allt, sem hann vill, er, að börn okkar og ég
verði hamingjusöm, og ef ég er ekki hamingju-
söm, finnst honum hann hafa brugðizt. Ég verð
að niinu leyti að vera glöð og skemmtileg og
láta hann finna, að hann gerir mig hamingju-
sama.“
I stað jiess, að þau höfðu áður átt í erjum,
tók nú eiginmaðurinn að gleðjast við heimkom-
una, og hann hætti að ,,tapa af lestinni heim“.
Hæfileiki konu hans til að sjá bjartari hliðar
á hlutunum vakti lika i sjálfum honum nýjan
áhuga og lifshamingju. Brátt varð samliúð þeirra
hin sama og verið hafði, þegar þau voru ný-
gift. I
Þetta eru ekki einstæð tilfelli. Við höfum
kynnzt mörgum slíkum. í nútímaveröld kalda
striðsins virðist taugaspenna vera hluti af okk-
ur, og það liarf raunverulegt átak til jiess, að
hún hafi ekki álirif á allt lifsviðhorf okkar.
En það er hægt að ráða við þetta.
i ! ' I l I .
Allir hafa lesið um jiað, hvernig notkun dá-
leiðslu getur dregið úr sársauka við barns-
fæðingar og tannaðgerðir, og hinn dásamlega
árangur, sem geðveikralæknar og sálfræðing-
ar hafa náð með notkun dásefjunar til lækn-
ingar á offitu og ofdryltkju með þvi að gera til-
hugsunina um ofnotkun matar og drykkjar við-
bjóðslega. En fólk þarf ekki að vera haldið
sársauka, offitu eða ofdrykkju til jiess að þurfa
dálítillar hjálpar til að mæta vandamálum dag-
legs lifs.
Sem dæmi má nefna konu nokkra, sem var
alveg komin úr jafnvægi. Hún vildi ekki taka
þátt í hinum mörgu skyldusamkvæmum, sem
hún varð að sitja með manni sínum, sem var
verzlunarmaður. En með sjálfsefjun talaði hún
uppörvandi við sjálfa sig fyrir hvert boð.
Hún settist niður og sagði við sjálfa sig, að
hún væri alveg eins falleg og gáfuð og 90 af
hundraði af konunum, sem mundu koma til
veizlunnar. Ilún mundi vera vel snyrt og
jiyrfti ekkert að óttast vegna klæðnaðar síns.
Hún ætlaði ekki að liafa áhyggjur af þvi, hvort
fólki geðjaðist að henni eða ekki, jivi að það
mundi lika endurgjalda tilfinningar hennar, ef
lienni líkaði vel við Jiað. Hún ætlaði að vera
róleg og skemmta sér og vera hreykin af því að
geta hjálpað manni sínuin á svona skemmti-
legan hátt.
Og eftir stuttan tlma var hún farin að skemmta
sér svo vel i veizlunum, að hún tók að bjóða
fólkj, til sams konar veizlu heima á sinu eigin
heimili.
Margir af sjúklingum okkar spyrja, hvers
vegna við leggjum svo mikla áhrezlu á, að jieir
skemmti sér, og játa, að á þessum verstu tím-
um skammist þeir sín í raun og veru fyrir að
skémmta sér. Jæja næstum allir gætu hafthag af
jivi að sannfæra sjálfa sig um, að tieir gætu
gert skyldu sína, borið ábyrgð og haft samt
ánægju af lifinu, sannfært sig um, að guð skap-
aði okkur ekki til að þjást á jörðu hér, heldur til
að lifa lífinu og gleðjast af gæðum jarðar-
innar.
lvvíði foreldranna nær auðveldlega til barns-
ins, sem líkir allt eftir þeim. Eitthvert mc-sta
ánægjuefni okkar hefur verið að vinna með
börnum og hjálpa þeim að greiða úr hugsana-
flækjum sínum, áður en þau verða kvíðafullt
fullorðið fólk. T. d. er unnt að kenna börnum
Framhald á bls. 31.
15