Vikan - 26.05.1960, Side 8

STEINDÖR EINARSSON
g. ISf sss * ——————
HRAGLANDI ***
í HAFNARSTRÆTI
I.
X>aS bar vi?S i Yalhöll á Þing-
völlum sumarið 1958, að nokkrir
gestir voru saman komnir i hinni
litlu gestastofu hótelsins og voru
að biða eftir því, að opnað væri
inn i matsalinn. Gestirnir voru
matbráðir, eins og sumargestir eru
allajafna, þar sem þeir hafa ekk-
ert annað við dagana að gera en
rölta um i eirðarleysi um hraun og
móa, lesa blöð og skáldsögur — og
bfða eftir kaffi- og matartímum.
Hvert smáatvik, sem fyrir kemur,
er slíku fólki kærkomið. Það veld-
ur tilbreytingu og vekur umræðu-
efni og bollaleggingar um menn
og málefni.
Úti var rigning og bleyta, og
þegar svo er, verður hver stund
löng og erfið.
Allt I einu ók bíll 1 hlað. Aftur-
sætið var fullt af krökkum, en út
úr bílnum snaraðist maður, nokkuð
við aldur. Hann sagði eitthvað við
krakkana i liöstum og afgerandi
tón, skellti svo aftur bílhurðinni
og snaraðist inn i hótelið. Þetta
var Steindór Einarsson bílakóng-
ur, sem allir þekkja. Hann á sumar-
bústað út með vatninu og er þar
oft á sumrum, unir þar um helgar,
en á þó erfitt með að sitja um
kyrrt, þvl að bezt kann hann við
sig í Hafnarstræti eða á verkstæði
sinu vestur undir Selsvör.
Það var snúður á Steindóri.
Þegar hann kom í dyrnar, leit
hann fyrirlitlega á gestina, kastaði
ekki einu sinni kveðju á þá, en
virtist þó taka kveðju eins þeirra,
en þó heldur kuldalega. Hann virt-
ist vera að flýta sér, — hnellinn
maður, sæmilegur meðalmaður á
hæð, liörkulegur ásýndum, að
minnsta kosti ekki góðlegur, einna
líkastur broddgelti, sem mundi
stinga með óteljandi broddum sín-
um, ef komið væri við hann. Hann
snaraðist að Sigurði Gröndal, átti
eitthvert erindi við liann, lauk þvi
dálitið hávær og frekur, kvaddi
ekki, ]>aut bara út og upp i bilinn,
skellti á eftir sér hurðinni — og
rauk burt, en mölin á hlaðinu kast-
aðist á bárujárnið undan hjól-
unum.
Gestirnir i setustofunni brostu
heldur kuldalega, — og einn þeirra
mælti: „Þetta er ekki sýmpatiskur
maður. Það er einna líkast þvi, að
hann sé alltaf öskuvondur — og
allir í kringum hann óvinir hans.“
„Já,“ svaraði annar. „Hann er
dugnaðarvargur, sem á vist enga
vini, enda stafar kulda af honum.
Það er einkennilegt að geta lifað
heila ævi svona — og virðast þó
vera ánægður.“
Hinn svaraði: „Ánægður? Það
efast ég um. Ég held, að svona
mönnum líði alltaf fremur illa.“
Meðal gestanna var landskunnur
maður, sem enn hafði ekkert lagt
til málanna. Það var sá hinn sami,
sem kinkað liafði kolli til Stein-
dórs, þegar hann kom inn, en
Steindór varla svarað kveðjunni.
Nú sagði maðurinn:
„Hann var kallaður skitugasti
strákurinn úr skítugasta kotinu,
þegar hann var barn.“
iHinir gestirnir sneru sér að
manninum. Einn þeirra sagði:
„Jæja, ætli foreldrar hans hafi
verið mjög fátækir?"
Maðurinn þagði við, en sagði
svo: „Ég sat einu sinni hjá Stein-
dóri Einarssyni i dálitla stund, og
við ræddum saman i næði. Það
var af sérstöku tilefni, — og samn-
ingar tókust með okkur. Þá sagði
Steindór mér nokkrar sögur frá
æsku sinni, og síðan hef ég litið
hann allt öðrum augum en áður og
skilið hann miklu betur. Áður var
mér heldur i nöp við hann, en
siðan er mér vel við hann.“
,jHvaða sögur?“ spurði einn
gestanna.
„Einu sinni,“ svaraði maðurinn,
„var Steindór að leika sér með
börnum rfkra foreldra, sem heima
áttu í húsinu, þar sem nú er Geysir
(þar er nú Verzlunarsparisjóður-
inn). Börnin voru prúðbúin, en
Steindór litli ldæddur lörfum —
og soltinn. Börnin fóru ekki i
manngreinarálit, og Steindóri datt
ekkert slikt i hug. Þegar börnin
höfðu leikið sér lengi og Steindór
haft forystuna i flestu, enda var
hann kartinn krakki, sagði eitt
þeirra: „Ég er orðin svöng. Við
skulum fara heim og fá kókó og
kökur hjá mömmu. Þú kemur lika,
Steindór, ég ætla að biðja mömmu
að gefa þér líka.“ Svo þutu þau öll
af stað og heim i fina húsið. Börn-
in fóru á undan upp tröppurnar
og opnuðu dyrnar, en i sama bili
birtist prúðbúin frúin í húsinu,
brosandi iit undir eyru fyrst, en
svo hnykluðust brúnirnar, — og
hún starði á Steindór, sveinstaul-
ann i tuskunum. Svo sagði hún:
„Hvað er hann að gera hingað,
þessi strákur?"
Telpan svaraði: „Við buðum hon-
um með. Þú verður að gefa honum
súkkulaði með okkur.“
Þá þyngdist enn meira svipur
hinnar prúðbúnu konu. Hún greip
i börnin sin tvö, ýtti yið Steindóri
niður af tröppunum og sagði i
ávitunartón: „Ég hef harðbannað
ykkur að vera að leika ykkur með
kotungskrökkum, — og svo veljið
þið ykkur hvorki meira né minna
en skítugasta strákinn úr skítug-
asta kotinu í Vesturbænum.“
Steindór hrökklaðist niður
8
VIKAN