Fréttablaðið - 15.12.2009, Blaðsíða 16

16 15. desember 2009 ÞRIÐJUDAGUR
Loftslagsráðstefnan í Kaupmannahöfn
KOLBEINN ÓTTARSSON PROPPÉ
skrifar frá Kaupmannahöfn
kolbeinn@frettabladid.is
Vísindamenn á vegum heimskauta-
ráðsins hafa sent frá sér skýrslu
sem sýnir að heimskautaísinn á
Grænlandi bráðnar mun hraðar en
áður var talið. Tilvikum þar sem
ísjakar brotna frá massanum hefur
fjölgað um 30 prósent á áratug, úr
330 milljörðum tonna í 430 millj-
arða tonna.
Dorthe Dahl-Jensen, prófessor
við Kaupmannahafnarháskóla, er
leiðtogi verkefnisins. „Við vitum
að Norðurheimskautið hefur hlýn-
að gríðarlega síðustu hálfa öldina
og hitinn á Grænlandi hefur hækk-
að meira en tvisvar sinnum heims-
meðaltalið. Þrátt fyrir að þetta
væri vitað kemur það mjög á óvart
og er ógnvekjandi að sjá hve hratt
íshellan yfir Grænalandi bráðn-
ar.“
Spurð hvaða ráð hún vildi gefa
stjórnmálamönnum sem þinga
víða hér í Bella Center, sagði hún
það ekki vera í hennar verkahring.
Hún sýndi fram á staðreyndir sem
stjórnmálamenn yrðu að vinna úr.
„Stjórnmálamenn óttast alltaf það
sem vísindamenn leggja til mál-
anna.“
Norski utanríkisráðherra, Jonas
Gar Störe, hefur gefið út skýrslu í
samvinnu við Nóbelsverðlaunahaf-
ann Al Gore. Jonas segir skýrsluna
hafa sýnt að ástandið á Norður-
heimskautinu hafi á síðustu árum
farið úr því að vera alvarlegt í að
verða enn verra. Það sem áður hafi
virst öfgafullar aðstæður sé nú
normið þar nyrðra.
„Kaupmannahafnarráðstefn-
an verður að takast, það er ekkert
flóknara. Við verðum að fara að
hugsa hnattrænt um vandann í stað
þess að einblína á nærumhverf-
ið.“ Undir þetta tók Per Stig Møll-
er, utanríkisráðherra Danmerkur.
Kaupmannahöfn gæti orðið byrjun
á nýju ferli.
Kuupik Kleist, forsætisráðherra
Grænlands, segir heimsbyggðina
verða að hugsa sem heild. Hann
minnir þó á að heimskautaísinn
sé ekki bara heimkynni framandi
dýra, þar búi einnig fólk. Breyting-
ar á loftslagi hafi sérstaklega mikil
áhrif á fólk sem lifir á náttúrunni.
Í skýrslu heimskautaráðsins
segir að sé ekkert að gert muni
bráðnun íshellunnar á Grænlandi
stuðla að 5 til 10 sentímetra hækk-
un yfirborðs sjávar árið 2100.
Hafi hlýnun loftslags sömu áhrif á
brotnun ísjaka og undanfarið geti
yfirborð sjávar hækkað um 20
sentímetra árið 2100.
Ísinn á Grænlandi
bráðnar enn hraðar
Ný skýrsla heimskautaráðsins sýnir að ísinn á Grænlandi bráðnar mun hraðar
en áður var talið. Utanríkisráðherrar Danmerkur og Noregs segja að bregðast
verði strax við. Hitastig á Grænlandi hækkar tvöfalt meira en annars staðar.
SKÝRSLAN KYNNT Kuupik Kleist, Pehr Stig Møller, Jonas Gahr Store og bandaríski vísindamaðurinn Bob Corell kynntu nýja skýrslu
um áhrif hlýnunar loftslags á ísinn á Grænlandi ásamt Dahl-Jensen. FRÉTTABLAÐIÐ/KÓP
Jakob S. Friðriksson, fram-
kvæmdastjóri framleiðslu og
sölu hjá Orkuveitu Reykjavík-
ur, kynnti verkefni fyrirtæk-
isins um end-
urnýjanlega
orkugjafa á
ráðstefnunni
í dag.
Jakob sagði
frá CarbFix-
verkefni fyr-
irtækisins, en
þar er koltví-
sýringi sem
kemur upp
með jarð-
gufu dælt djúpt í berglög. Þá
er fyrirtækið einnig að vinna í
samgöngumálum, bæði í þróun
vetnis og metangass sem elds-
neytis. „Þá fór ég yfir söguna,
en þangað til í kreppunni sem
ríkti árið 1973, keppti heita
vatnið við olíu um kyndingu
húsa. Nú er kreppa á ný og lag
að huga að samgöngumálum.“
Fulltrúi Orkuveitu Reykjavíkur:
Kynnti íslensk
verkefni í Höfn
Virðing
RéttlætiVR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | S. 510 1700 | F. 510 1717 | WWW.VR.IS
Minnum á
desember-
uppbótina
Desemberuppbót á að greiða
ekki seinna en 15. desember.
Fulltrúar Afríkuríkja sýndu í
verki að þeim er full alvara með að
standa fast á sínu þegar þeir gengu
á dyr í stóra salnum í Bella Cent-
er. Þá hættu þeir þátttöku í öllum
nefndum og ráðum. Aðgerðirnar
studdu 135 lönd, þar á meðal öll
þróunarríkin, Kína og Indland.
Fulltrúarnir sögðu að hin ríkari
lönd hefðu engan samningsvilja
sýnt og sýndu ekki afstöðu þróun-
arríkjanna skilning. Samningavið-
ræður fóru af stað á bak við tjöldin
og síðdegis tókst að fá þróunarrík-
in aftur að samningaborðinu með
fullvissu um að alvara byggi að
baki viðræðunum.
Deilan hefur orðið til þess að
ýmsir þjóðarleiðtogar hafa flýtt
för sinni til Kaupmannahafnar.
Gordon Brown, forsætisráðherra
Bretlands, kemur hingað í dag,
tveimur dögum fyrr en áætlað
var.
Þróunarríkin hafa viljað fram-
lengja ákvæði Kyoto-bókunarinn-
ar frá 1997, en samkvæmt henni
þurfa þróaðri ríki að borga sektir
fari þau fram úr í útblæstri gróð-
urhúsalofttegunda, en undanskilur
þróunarríkin slíkum gjöldum. Þau
benda á að ríkari lönd hafi grætt
á menguninni hingað til. Nokkur
ríki, til dæmis Bandaríkin, hafa
ekki viljað skrifa upp á það, gjöld-
in verði að ganga jafnt yfir alla.
Í raun má skipta viðræðun-
um hér í tvennt; samkomulag um
skiptingu kostnaðar á milli þró-
unar- og þróaðri ríkja og viðræð-
ur um hve mikið eigi að draga úr
útblæstri gróðurhúsalofttegunda.
Hópur sem kallar sig Climate
Justice Action hvetur nú alla til að
yfirgefa ráðstefnuna 16. desem-
ber til að mótmæla yfirgangi rík-
ari þjóða, hafi ekki tekist að semja
þá.
Fulltrúar fátækari ríkja sýndu einbeittan vilja sinn:
Gengu allir á dyr
MÁLIN RÆDD Fulltrúar nýta sér öll horn ráðstefnuhallarinnar til að ræða sín mál.
FRÉTTABLAÐIÐ/KÓP
JAKOB S.
FRIÐRIKSSON
Fjöldi gesta kom til ráðstefn-
unnar í gær, þegar síðari vikan
hófst. Búist var við miklum
fjölda, en eitthvað virðist hann
hafa farið fram úr hugmyndum
skipuleggjenda.
Gríðarlega langar raðir
mynduðust við skráningarborð-
in og teygðu þær sig langt út
úr húsinu og að jarðlestarstöð
í grenndinni. Þar mátti heyra
reiða fulltrúa kvarta yfir skipu-
lagsleysi. Jakob S. Friðriks-
son frá Orkuveitunni var einn
þeirra sem lenti í vandræðum,
en eftir að hafa staðið í klukku-
tíma, án þess að röðin hreyfðist
úr sporunum, fékk hann vörð til
að hleypa sér fram fyrir; ann-
ars hefðu ráðstefnugestir orðið
af erindi hans.
Gríðarlegar tafir við skráningu:
Þurftu að bíða
klukkutímun-
um saman
Rússar hyggjast standa við
yfirlýsingar Dimitri Medvedev,
forseta landsins, um að útblást-
ur gróðurhúsalofttegunda verði
fjórðungi minni árið 2020. Þeir
kynntu ítarlegar leiðir sem
stjórnin ætlar að fara eftir til
að ná þeim markmiðum.
Eftir hrun Sovétríkjanna
minnkaði orkunotkun þar í
landi gríðarlega. Hún hefur
þó aukist til muna síðustu ár.
Bedritsky, ráðgjafi forsetans í
orkumálum, kynnti ráðstefnu-
gestum hvernig Rússar ætluðu,
með fjölda lagasetninga, betra
eftirliti og aukinni hlutdeild
annarra orkugjafa en olíu, að
standa við þessi markmið. Gas
sér þeim nú fyrir 55 prósent af
orkuþörf, miðað við 42 prósent
árið 1990 og notkun orkugjafa,
annarra en úr jarðefnum,
hefur aukist úr fimm prósent-
um árið 1990 í tólf prósent árið
2007.
Evrópusambandið hyggst
knýja á um að tryggt verði
að loftslag jarðar hlýni ekki
meira en 2° frá tímanum fyrir
iðnbyltingu. Til þess að það sé
gerlegt, þurfa ríkari lönd að
samþykkja að árið 2020 verði
útblástur gróðurhúsaloftteg-
unda 30 prósent minni en árið
1990.
ESB vill minna en 2° hlýnun:
Rússar boða
minni útblástur
METNAÐARFULLIR Alexander Bedrit-
sky, úr rússneska umhverfisráðu-
neytinu, og Oleg Pluzhnikov, ráðgjafi
forsetans, voru bjartsýnir á áætlanir
Rússa. FRÉTTABLAÐIÐ/KÓP