Fréttablaðið - 17.12.2009, Page 26
26 17. desember 2009 FIMMTUDAGUR
nær og fjær
„ORÐRÉTT“
Heimsmetabók Guinness
er mest selda bók í heimi á
eftir Biblíunni og Kóranin-
um. Aðalritstjóri bókarinn-
ar, Craig Glenday, var hér
á landi um síðustu helgi og
gaf sér tíma til að spjalla
við Fréttablaðið. Hann segir
skemmtilegast að fá að hitta
alls kyns methafa og hvetur
Íslendinga til að reyna að
slá frumleg heimsmet.
Heimsmetabók Guinness er mesta
selda bók í heimi sem varin er
höfundarrétti og hefur selst í 124
milljónum eintaka frá því hún kom
fyrst út árið 1955. Hún kom fyrst
út í íslenskri þýðingu árið 1977 og
hefur komið út óslitið á hverju ári
síðan 2004.
Glenday hefur ritstýrt heims-
metabókinni undanfarin ár. Hann
segir starf sitt í grófum dráttum
skiptast í tvennt. „Fyrri helming
ársins er ég á skrifstofunni ásamt
ritstjórnarteyminu að leggja lín-
urnar fyrir næstu bók; hönnunina,
hvaða met eigi að verða fyrir val-
inu og svo framvegis. Við leitum
líka til sérfræðinga á ýmsum svið-
um sem koma með hugmyndir um
hvers konar metum við ættum að
vera að leita eftir.
Seinni helming ársins er ég á
fullu í kynningarstarfi, ferðast um
heiminn í leit að nýjum metum,
hitti methafa og því um líkt. Ég
reyni líka að vera á staðnum þegar
mikilvægustu metin eru staðfest,
til dæmis hæsti eða lægsti maður
heims. Við erum mjög ströng hvað
það varðar og treystum ekki einu
sinni læknum núorðið í þeim efnum.
Fyrir nokkrum árum kom maður
einn til álita sem hæsti maður
ársins, hann neitaði að láta okkur
mæla sig en læknirinn hans fullyrti
að hann væri 260 cm á hæð. Þegar
hann leyfði okkur loks að mæla sig
kom í ljós að hann var „ekki nema“
225 cm og því ekki hæsti maður
heims. Við erum því mjög á varð-
bergi.“
Mikið um skrítnar skrúfur
Hjá Heimsmetabókinni mæðir
einna mest á þeim sem hafa þann
starfa að sigta út umsóknir um stað-
festingu á meti. „Við fáum nokkur
þúsund umsóknir á viku. Sumir
reyna að slá met og hafa samband.
Við kunnum síður við það. Frekar
viljum við að fólk hafi samband við
okkur fyrirfram.
Annaðhvort höfnum við hug-
myndinni eða, ef okkur líst á hana,
föllumst á tilraunina og sjáum
viðkomandi fyrir reglum til að
fylgja.
Langflestum umsækjendum er
hafnað í fyrsta kastinu, 80 eða 90
prósent. „Margt af því sem fólki
dettur í hug er ekki hægt að taka
gilt sem met, til dæmis í að sleikja
á sér olnbogann. Við erum líka
með strangar reglur til að koma í
veg fyrir að mettilraunin geti orðið
öðrum að skaða, hvort sem er fólki
eða dýrum. Þumalputtareglan er sú
að sá sem reynir að slá metið má
stefna sjálfum sér í voða, enda er
það á hans ábyrgð, en hann má ekki
valda öðrum hættu.
Nýlega fengum við umsókn frá
indverskum skurðlækni sem vildi
fá það staðfest sem met að hann
hefði gert flestar hjartaígræðslur
á sem stystum tíma. Því var vita-
skuld hafnað, rétt eins og skurð-
læknahjónunum sem vildu að barn-
ið þeirra yrði yngsta manneskjan
til að framkvæma keisaraskurð.
Dýr sem eru stór frá náttúrunn-
ar hendi geta komist í metabæk-
urnar, en þyngstu einstaklingarn-
ir í flokki dýra eru ekki gilt met,
því það býður þeirri hættu heim að
fólk ofali dýrin.“
Þrýstingur frá methöfum
Glenday segir það erfiðasta við
starfið vera að finna rétta jafnvægið
í bókina.
„Það er til svo mikið af klikkuð-
um metum til að velja úr; ef þau eru
of mörg í bókinni verður hún of gal-
gopaleg, en ef þau eru of fá verður
hún of leiðinleg. Ég þarf að reyna að
feta milliveginn. Það er líka merki-
legt að sum met eru þess eðlis að
fólk vill sjá þau í bókinni á hverju
ári, til dæmis hæsta fjallið og hæsta
mann í heimi fyrr og síðar, Robert
Wadlow. Við fengum miklar skamm-
ir árið sem við slepptum honum þótt
hann hafði verið í öllum bókunum
á undan.“
Að sama skapi er ritstjórn Heims-
metabókarinnar undir miklum
þrýstingi frá methöfunum sjálfum.
„Það komast færri að en vilja. Í bók-
inni er pláss fyrir um fjögur þúsund
met, en metin sem við erum með
skráð í gagnagrunninn skipta tugum
þúsunda. Methafar eru eðli málsins
samkvæmt æstir í að komast í bók-
ina, sumir æstari en aðrir.“
Met eru til þess að slá þau
Ritstjórinn blæs á efasemdarraddir
sem segja að það sé búið að slá og
skrá öll þau met sem helst skipta
máli. „Jú, maður heyrir það stund-
um en svo kemur maður eins og
Usain Bolt og afsannar það. Geimur-
inn er líka óplægður akur á þessu
sviði og svo má ekki gleyma hvað
fólk getur sjálft verið uppfinn-
ingasamt. Í sumar hitti ég mann í
Bandaríkjunum sem gat sparkað í
hausinn á sjálfum sér. Við útbjugg-
um reglur fyrir hann og nú á hann
heimsmet í að sparka oftast í haus-
inn á sér á einni mínútu.“
Sjálfur á Glenday sér nokkur
uppáhaldsmet. „Eitt ótrúlegasta
metið er maðurinn sem varð oft-
ast fyrir eldingu en lifði af, alls sjö
sinnum. Þetta tók reyndar sinn toll
af honum og hann stytti sér síðar
aldur. Svo var það flugfreyjan sem
féll til jarðar úr 33 þúsund feta hæð
og lifði það af – það er hreint magn-
að.
Ég hef líka fengið að vera við-
staddur þegar nokkur met eru
staðfest, til dæmis maðurinn með
lengstu neglurnar. Svo hitti ég
einu sinni manninn sem borðaði
heila Cessna-rellu. Ég borðaði með
honum hádegismat. Að vísu fékk
hann sér bara venjulegan mat í
það skiptið, ég hélt að hann myndi
að minnsta kosti sporðrenna einum
gaffli en allt kom fyrir ekki.
En það er skemmtilegasti hluti
starfsins að hitta methafana, þetta
er upp til hópa sérlega skemmtilegt
og áhugavert fólk.“
Ísland í heimsmetabókinni
Ísland á nokkur met í Heimsmeta-
bók Guinness, sem ekki eru tengd
hinni víðfrægu höfðatölu.
„Ég held að þið eigið enn metið
fyrir flestar bíóferðir miðað við
höfðatölu. Það eru líka nokkur nátt-
úrumet, til dæmis vatnsmesti hver-
inn, Auk þess eigið þið metið fyrir
lægstu útgjöldin til varnarmála,
0 krónur, og Jón Páll Sigmarsson
og Magnús Ver Magnússon deila
metinu ásamt þriðja manni fyrir
að hafa oftast sigrað í keppninni
um sterkasta mann heims. Þetta
er nokkuð vel af sér vikið hjá ekki
stærri þjóð. En það væri gaman að
fá fleiri Íslendinga í bókina, þið
ættuð tvímælalaust að reyna að slá
fleiri met.“ bergsteinn@frettabladid.is
Methafarnir
skemmtilegastir
CRAIG GLENDAY Ritstjórinn flettir íslenskri útgáfu Heimsmetabókarinnar. Uppáhaldsmet hans er maðurinn sem varð sjö sinnum
fyrir eldingu og lifði af. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
„Það er allt líka svona rosalega gott að frétta. Ég er á fullri ferð í nýju
starfi og að sinna þriggja mánaða gamalli, gullfallegri dóttur minni.
Ég er að reyna kenna henni öll helstu trixin, það gengur hægt en
örugglega. Þrátt fyrir ungan aldur virðist barnið vera bráðgreint,“
segir Logi sem bjó í eitt og hálft ár í Ástralíu, ásamt eiginkonu
sinni, þar sem hann lagði stund á MBA-nám, áður en hann tók
við starfinu hjá Arctic Adventures. Þar á undan sprangaði hann
meðal tískukónga í Mílanó í þrjú ár.
„Ég er í óðaönn að vinna að endurbættri heimasíðu fyrir Arctic
Adventures sem verður komin í loftið um áramót,“ segir Logi.
Arctic Adventures er fyrirtæki sem gerir út á hinar ýmsu
ævintýraferðir hér á landi, þar á meðal flúðasiglingar
undir merkinu Arctic Rafting, ísklifur á Sólheima-
jökli, snorkling í Silfru á Þingvöllum, hellaferðir
og jeppaferðir svo fátt eitt sé nefnt.
„Íslendingar jafnt sem útlendingar nýta
sér þessar ferðir, en Íslendingarnir sækja
meira í flúðasiglingarnar,“ segir Logi
sem hefur sjálfur lagt upp í þó
nokkrar ævintýraferðir. „Sjálfum finnst mér snorkling í
Silfru vera skemmtilegast en ef ég væri í stórum hópi
myndi ég velja flúðasiglingarnar.“
Logi kemur til með að verja fyrstu jólum sínum
hér á landi eftir bankahrun. En hvernig leggst það í
markaðsstjórann? „Undirbúningurinn fyrir jólin hefur
alfarið verið í höndum eiginkonunnar og dóttur
minnar bráðgreindu. Jólin leggjast vel í mig enda
yndislegt að fá að eyða jólunum með svo greindu
barni.“
HVAÐ ER AÐ FRÉTTA? LOGI KARLSSON, MARKAÐSSTJÓRI HJÁ ARCTIC ADVENTURES
Í nýrri ævintýravinnu og með óvenju greint barn
LOGI KARLSSON Markaðsstjóri Arctic
Adventures.
1. Hafðu samband
Hafir þú áhuga á að slá
nýtt heimsmet, hafðu
þá samband í gegnum
heimasíðuna okkar: www.
guinnessworldrecords.
com. Smelltu á „Break
a Record“ og fylgdu
leiðbeiningunum. Gefðu
okkur eins miklar upplýs-
ingar um mettilraunina og
þú getur.
2. Fylgdu reglunum
Ef þú vilt slá gildandi met
verðurðu að fylgja sömu
reglum og núverandi
methafi. Ef þú ætlar að slá
nýtt met og það er okkur
að skapi semjum við
reglur fyrir þig. Þegar þú
hefur fengið reglurnar er
þér ekkert að vanbúnaði
að reyna við metið.
3. Sönnun
Takist þér að slá metið
þarftu að senda okkur
sannanir. Mundu því
eftir að taka metið upp á
myndbandsupptökuvél,
taka ljósmyndir og fá
skriflega staðfestingu frá
tveimur óháðum vitnum.
Við gætum þurft á fleiri
sönnunum að halda eftir
því hvers eðlis metið er,
en ef svo er sendum við
þér reglurnar.
4. Bíddu
Þetta gæti verið erfiðasti
hluti mettilraunarinnar! Þú
þarft að bíða meðan dóm-
arar Heimsmetabókarinnar
leggja mat á tilraunina
og skera úr um hvort þú
fáir opinbert viðurkenn-
ingarskjal. Nema þú hafir
vitaskuld fengið dómara til
að vera viðstaddan mettil-
raunina. Gangi þér vel.
LEIÐBEININGAR HEIMSMETABÓKARINNAR TIL UPPRENNANDI HEIMSMETHAFA
Pabbi þinn …
„Og samkvæmt því sem
pabbi þinn sagði mér í síð-
ustu viku þá er hann hættur í
viðskiptum.“
INGI FREYR VILHJÁLMSSON
BLAÐAMAÐUR Í SAMTALI VIÐ
BJARNA BENEDIKTSSON, FORMANN
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS.
DV, 16. desember
… og pabbi þinn
„Pabbi þinn er formaður í
þessum banka. Spurðu hann
bara.“
BJARNI BENEDIKTSSON Í SAMA
SAMTALI.
DV, 16. desember.
Fagor þvottavél
1400 snúninga þeytivinda. 6 kg hleðsla.
Tímaseinkun. Stillanleg vinda. 32 cm hurðarop.
89.900
Fagor þvottavél
Reykjavík . Skútuvogi 1 . Sími 562 4011
Akureyri . Draupnisgata 2 . Sími 460 0800
Reyðarfjörður . Nesbraut 9 . Sími 470 2020
Reykjanesbær . Hafnargata 52 . Sími 420 7200
Þeytivinda Jólatilboð
Verð kr. 99.900