Vikan - 28.09.1961, Blaðsíða 6

SMÁSAGA
eftir
Toni
Barri
Flutningamennirnir kinkuOu kolli og
brostu i kveöjuskyni til litla drengs-
ins, sem hafði hreiðrað um sig undir
skrifborðinu. Svo fóru beir leiðar
sinnar. Annetta lokaði á eftir þeim
og hallaði sér síðan upp að herbergis-
veggnum andartak. — Þessi skyndi-
lega kyrrð vakti með henni dapurlega
einstæðingskennd. Dyrnar inn í stof-
una stóðu opnar. Þar inni hafði
þyngstu húsgögnunum verið komið á
sinn stað, svo að hún þyrfti ekki að
bjástra við þau. Annars var allt í
einni kös, — húsgögn, blómapottar,
bækur og kassar með fatnaði og borð-
búnaði. !
Annetta varp þungt öndinni. Þetta
virtist allt svo vonlaust og ófram-
kvæmanlegt. Hvernig átti hún, sem
aldrei hafði þurft að dýfa fingri i
kalt vatn, að geta nokkurn tima lok-
ið því að koma þessu öllu fyrir í röð
og reglu, þegar hún þurfti auk þess
að gæta tveggja ára barns? Þessa
stundina var sem henni væri þrotin
öll sú bjartsýni og dugnaður, sem að
undanförnu höfðu sett svip sinn á all-
ar fyrirætlanir hennar. Þess I stað
lagðist tilfinningin um ábyrgð og
skyldur, sem hún hafði tekizt á hend-
ur, eins og lamandi drápsklyfjar á
ungar og grannar herðar hennar.
Hún stóð þarna eins og í leiðslu og
starði fram undan sér, þangaö til
veik og syfjuleg barnsrödd vakti hana
af dvalanum. Þá rétti hún úr sér og
gekk inn 1 stofuna.
— Hef ég nú gleymt miðdegisblund-
inum þínum, Öli litli, mælti hún ást-
úðlega, um leið og hún lagðist á
hné við skrifborðið og rétti fram
her.durnar. Komdu, litli vinur!
Hann hjúfraði sig að henni og lang-
geispaði, þegar hún reis á fætur með
hann í fangi sér og bar hann inn í
litla herbergið við hliðina á stofunni,
sem honum var ætlað. Dapurleikinn
var horfinn á einu vetfangi eins og
dögg fyrir sólu, og á neðan hún var
að afklæða drenginn og búa um hann,
hjalaði hún við hann um það starf,
sem biði þeirra næstu dagana. Þegar
hún hefði komið þessu öllu í viðun-
andi horf, sett upp gluggatjöldin og
gengið frá blómunum, þá yrði við-
kunnanlegt inni hjá þeim. Hún brosti
af ánægju við tilhugsunina. Þegar
Óli var sofnaður, lokaði hún herberg-
isdyrunum gætiíega, en í stuö þess
að taka samstundis til óspilltra mál-
anna settist hún í sófann og kveikti
sér í sígarettu. . . .
Þessi íbúð var henni ekki aðeins
tákn þess, að nú hefði hún endanlega
kvatt hið áhyggjulausa tilduislíf
sjálfumglaðrar, ungrar stúlku, — hún
var henni einnig tákn þess, að hún
hefði stigið fyrsta skrefið til að hrinda
í framkvæmd þeirri ákvörðun sinr.i
að helga sig eingöngu umsjá og upp-
eldi systursonar síns. Henni duldist
ekki, að það mundi reynast ýmsum
erfiðleikum bundið. Einungis það, að
hún haföi sjálf notið umönnunar ann-
arra hingaö til, gat orðið nóg til þess,
að henni yxu smámunirnir einir svo í
augum, að þeir yrðu henni í raun-
inni alvarlegur þrándur í götu. Þar
að auki varð hún nú, enda Þótt hún
væri efnahagslega sjálfstæð, að temja
sér gætilega meðferð á peningum,
sem eflaust yrði henni erfitt fyrst i
stað.
Hún hafði ekki neinn áhuga á
hjónabandi, enda þótt það mundi að
sjálfsögðu létta henni ábyrgðina
gagnvart drengnum og um leið bæta
honum að nokkru Þá ógæfu, að faðir
hans vildi ekkert skipta sér af hon-
um, eftir að hann varð móöurlaus.
Hjónaband systurinnar varð henni
nánast víti til varnaðar. Það fór
hrollur um hana enn, þegar henni
varð að hugleiða það, hve litlu mun-
aði, að það yrði hún sjálf, sem sætti
þeim illu örlögum. Fyrst I stað hafði
hún hatað systur sína fyrir það, að
hún skyldi kasta sér i arma þess
manns, sem hún hafði gert ráð fyrir
að yrði sinn lífsförunautur. En smám
saman fór hún að skoða Það, sem
síðar gerðist, nokkurs konar hefnd,
því að sjálf hafði hún gerzt sek um
svipað athæfi, áður en henni v£ir
þannig goldið líku likt.
Annetta starði í reykinn, sem lið-
aðist upp af sígarettuni. . . En hvað
þetta hefði allt farið á annan hátt,
ef hún hefði kunnað að meta ást
Jans, áður en það var um seinan.
En hún hafði einungis talið hana
eitt af því, sem leiddi af sjálfu sér,
öldungis eins og allan þann munað,
sem hún átti við að búa hversdags-
lega. — Þær systurnar, hún og Evý,
höfðu misst foreldra sína, skömmu
eftir að styrjöldin hófst, en auðug
frænka þeirra tekið þær að sér. Jan
átti heima í næsta húsi við þær, og
í æsku höfðu þau þrjú verið óað-
skiljanleg leiksystkin. Þó var Jan
alltaf Annettu samrýndari og var
henni jafnan skjöldur og skjól — og
það eins, þegar þau eltust. Henni féll
róleg og örugg framkoma hans og ást-
úðleg umönnun vel i geð, en dýpri
voru tilfinningar hennar gagnvtart
honum ekki. Engu að siður gerði hún
sér það að leik að gefa honum stöð-
ugt undir fótinn, eftir að hún komst
að raun um, að hann unni henni.
Hún var um tvitugt, þegar leiðir
hennar og Leifs lágu saman. Þau
hittust fyrst hjá einhverjum sameig-
inlegum kunningjum. Hann var
heimsmaður fram í fingurgóma, hríf-
andi, glæsilegur og öruggur í sjálfs-
trausti sinu. Hann hóf leiftursókn
þegar fyrsta kvöldið, og hún lét sigr-
ast samstundis. Hann ráðgerði að
flytjast til Kanada, og hún hét því að
slást í fylgd með honum. Jan var
fyrsti maðurinn, sem hún trúði fyrir
því, að hún væri heitbundin Leifi, og
sársaukinn í svip hans hefði ekki get-
að orðið meiri, þótt hún hefði rekið
honum löðrung. Nokkrum dögum
eftir hvarf hann á brott úr bænum, og
síðan hafði hún ekki séð hann eða
til hans spurt. Föður sinn hafði
hann misst árið áður; móðir hans
seldi húsið og fluttist til systur sinn-
ar, sem bjó ógift í höfuðstaðnum.
Eftir að hún kynnti Leif fyrir
frænku sinni og Evý, mátti kalla, að
hann væri daglegur gestur þar á
heimilinu. Fyrst i stað veitti hún því
ekki athygli, að neitt óeðlilegt væri
við samband hans og Evý, en ekki
leið á löngu, áður en hana tók að
gruna margt. Engu að síður kom það
yfir hana sem reiðarslag, þegar Evý
lagði spilin á borðið og sagði henni,
að hún gengi með barn Leifs. Mánuði
siðar voru þau svo komin í hjóna-
bandið og lögð af stað til Kanada.
Hin aldraða frænka þeirrn systra
hafði alla samúð með Annettu, og
þegar hún lézt árið eftir, kom á dag-
inn, að hún hafði arfleitt hana að
öllum eignum sínum. Þegar Annetta
reit systur sinni formlega tilkynningu
um það, bjó hún ein síns liðs i þessu
ríkmannlega húsi og hafði Þjón og
tvær þjónustustúlkur til að stjana við
sig. Auðæfin veitti henni þó ekki
neina sanna ánægju. Smám saman
fór hún að líta hlutina í öðru Ijósi.
Nú gat hún ekki lehgur komizt hjá
því að viðurkenna, að hún saknaði
Jans. . . _
Tveimur árum eftir, að Þau Evý
og Leifur héldu til Kanada, barst
Annettu bréf frá henni. Hún stóð nú
ein uppi í fjarlægu landi með dreng-
inn þriggja missera gamlan. Leifur
var skilinn við hana og í þann veginn
að kvænast annarri. Hún var félaus
með öllu og Þar að auki veik og sár-
bað Annettu um hjálp. Eitt andar-
tak fannst Annettu sem þetta væri
Evý aðeins réttlát hefnd, en svo
blygðaðist hún sín fyrir sjálfselsku
sína og bjó tafarlaust för sína til
Kanada. Endurfundirnir . við Evý
gerðu hana óttaslegna. Hún kom
henni Þegar í læknishendur, en það
reyndist um seinan. Annetta hét
henni því, þegar hún lá á banabeði, að
hún skyldi taka drenginn að sér, ef
faðir hans brygðist. Skömmu áður
hafði Annetta fengið lögfræðing til
að ná sambandi við hann, þótt hún
segði systur sinni það ekki, og hafði
hann þá svarað því til, að hann gæti
ekki tekið drenginn til sín.
Enda þótt þetta hlyti að valda ger-
breytingu á högum Annettu, varð
hún því innilega fegin að mega taka
Óla iitla að sér. Þegar heim kom og
hún fór að athuga efnahag sinn, varð
henni ljóst, að hún varð að draga
til muna úr útgjöldunum, ef hún átti
að geta tryggt sér og drengnum fjár-
hagslegt öryggi í framtíðinni. Þegar
hún hafði rætt málið við lögfræðing
frænku sinnar heitinnar, ákvað hún
að selja húsið. Það hafði að sjálf-
sögðu vakið óskipta athygli bæjar-
búa, þegar hún kom heim aftur frá
Kanada með son systur sinnar og
fyrrverandi unnusta síns. Það varð að
minnsta kosti til Þess að rifja upp
hneykslið, og til þess að það bitnaði
ekki á Óla litla fluttist hún með hann
til höfuðborgarinnar, þar sem hún
tók íbúð á leigu.
Þegar er vika var liðin, var hún
farin að venjast þessari lifsvenju-
breytingu. Enn varð hún þó að ætla
sér af, svo að annríkið yrði henni
ekki um megn, en stolt hennar og
ánægja gerði meir en vega upp á
móti þreytunni og svefnleysinu, þegar
henni tókst að ljúka því dagsverki,
sem hún hafði sett sér fyrir. En
enda þótt allt gengi vonum framar,
varð henni oft ósjálfrátt að óska, að
hún hefði einhverja manneskju, sem
hún gæti leitað ráða hjá, þegar ein-
Hún hafði
lofað að taka
að sér
barn systur
sinnar, og
hún vildi gera
það ein.
Hún vildi ekki
gifta sig
og lenda jafn-
vel í því
sama og hún
hverja óvænta örðugleika bar að
höndum. Það bjuggu fimm aðrar fjöl-
skyldur við þennan sama stigagang,
en svo var að sjá sem Þær ynnu allar
að heiman, að minnsta kosti heyrðist
hvorki- frá þeim hósti né stuna allan
daginn. Öðru hverju heyrði hún þó
að einhver kom eða fór um dyrnar
að íbúðinni, sem lá næst hennar, en
ekki hafði hún þó séð neinn þaðan
enn sem komið var.
Svo gerðist Það einn morguninn,
að Óli litli skokkaði fram á ganginn,
á meðan hún var að tína upp kart-
öfluhýði, sem hún hafði misst á
gólfið. Þegar hún veitti honum eftir-
för, lá hann á hnjánum við bréfrauf-
ina á hurðinni að nágrannaíbúðinni
og hélt á banana í höndum sér held-
ur en ekki hróðugur. Hún bar hann
inn til sín, en sá svo eftir því, að
hún skyldi' ekki hafa hringt dyra-
bjöllunni og Þakkað þessum vingjarn-
lega granna eða grönnum sínum fyrir
drenginn, hugsaði þó sem svo, að ef-
laust ætti hún eftir að kynnast þeim
eitthvað og Þá gæti hún bætt fyrir
þessa gleymsku sína.
Það tækifæri fékk hún óvænt strax
Q VIKAN