Vikan - 04.02.1971, Side 33
smekkleg og furðuleg saga, sagði
Lajla. — Mér fannst það sama og
þér, en ég hef sterkari taugar.
Komdu og seztu hérna í skuggann,
vina mín.
Mikaela settist á bekk í garðin-
um. Hún var náföl og Lajla virti
hana fyrir sér, í senn undrandi og
tortryggin. Það var eitthvað leynd-
ardómsfullt í sambandi við þessa
stúlku. Þetta var ekki eðlilegt. Hún
hafði fundið það strax, að eitt-
hvað var að. Það yrði bezt fyrir
hana að fá að sitja hér í ró og
næði um stund og jafna sig.
í sama bili kom Börje Rickard-
son gangandi inn um hliðið . . .
Framhald í næsta blaði.
LEIKUR MEÐ
AUÐLEGÐ 06 KONUR
Framhald af bls. 19.
kvaldi alla sem hann umgekkst
með tortryggni, og ásakaði fólk
um þjófnað. Hann tímdi ekki
einu sinni að leita lækna, þótt
heilsa hans væri alla tíð mjög
aumleg, heldur leitaði hann
ráða hjá skottulæknum.
Aldrei sýndi hann konunum,
sem þó voru ein ástríða hans,
nokkra hugulsemi, hvað þá að
hann sendi þeim blóm eða
gjafir. Hann lét ekki eftir sig
reikninga fyrir skartgripi eða
ilmvötn, aðeins brostin hjörtu.
Þegar Paganini var 32 ára,
var hann illa farinn að heilsu
og sást það greinilega á and-
litssvip hans. Hann sagði: —
Þótt ég hafi ekki fegurðinni
fyrir að fara, þá krjúpa kon-
urnar fyrir mér, þegar þær
heyra tóna fiðlu minnar.
Og í þeirri fullvissu óð hann
áfram. Árið 1814 sá hann An-
giolina Cavanna dansa vals.
Hún var helmingi yngri en
hann, aðeins 16 ára, undurfög-
ur. Hann lofaði strax að kvæn-
ast henni og tók hana með sér
til Parma. Þar elskaði hann
hana í fyrsta sinn í klaustur-
klefa og síðan dvöldu þau í
átta vikur á ódýru veitinga-
húsi. Angiolina varð strax
barnshafandi. Paganini sagði
henni að það væri óhugsandi,
hún hefði aðeins ormaveiki og
hann fékk hana til að taka inn
hvítt duft, sem hann hrærði út
í vatni. Angoelina fékk sótt-
hita og vildi ekki taka meira
af lyfinu. Þá varð Paganini
reiður og yfirgaf hana.
Faðir Angoelinu fann haija
inörgum mánuðum síðar, þá
var hún komin langt á leið og
betlaði fyrir viðurværi sínu.
Paganini var þá á tónleika-
ferðalagi, hylltur af öllum, eins
og venjulega. Faðir Angoelinu
ákærði hann fyrir að forfæra
■hana, svona unga að árum, fyr-
ir að svíkja hjúskaparloforð og
fyrir morðtilraun.
Paganini lét lögfræðing sinn
svara því einu til að Angoelina
hefði verið hóra. Faðirinn barð-
ist heiftarlega fyrir rétti dótt-
ur sinnar og 6. maí 1815 var
hinn heimsfrægi fiðlusnilling-
ur tekinn fastur. Hann sat í
fangelsi í níu daga, þá gekkst
hann inn á að greiða henni
nokkuð háar bætur.
Paganini þekkti aldrei ástina,
hann var alla tíð þræll ástriðn-
anna.
Þegar hann var látinn laus,
ætlaði hann að svíkjast undan
að greiða bæturnar, en það fór
samt svo að hann var neyddur
til þess.
24. júní 1815 fæddi Angoelina
andvana barn. Paganini skipti
sér ekkert af því. Hann sagð-
ist alltaf finna sér nýja ást-
mey, um leið og hann hefði
yfirgefið þá síðustu. Hann
hafði aldrei ást til að bera, að-
eins ástríðuofsa, og þegar hann
hafði satt hungur sitt, hvarf
hann á brott og skildi stúlk-
urnar eftir, einar og sorg-
mæddar. Allar voru þær fagr-
ar og allar ungar. Það var að-
eins ein stúlka, sem Paganini
hafði samband við í 4 ár. Hún
hét Antonia Bianchi, 14 ára
gömul og söng í kór í Feneyj-
um. Paganini forfærði hana
bak við tjöldin í leikhúsi í Fen-
eyjum og yfirgaf hana með
þessum orðum: „Lærið fyrst
að syngja, þá skulum við sjá
hvort ég læt ekki tilleiðast".
Þegar Paganini hitti hina
ungu Antoniu átta árum síðar,
árið 1824, þá söng hún með
sæmilegum árangri lítil sóló-
hlutverk. Hún var mjög fögur
og Paganini, sem þá var 42
ára, varð snortinn af fegurð
hennar. Þótt hún hefði ekki
mikla söngrödd, lét hann hana
syngja á hljómleikum með sér
og krafðist með frekju að hún
i'æri viðurkennd.
Hann bjó með henni þangað
til um haustið, þá var hann að
verða leiður á henni, en þá
upplýsti Antonia að hún væri
barnshafandi. Á þeim tímum
var það mikil smán að eignast
óskilgetið barn, en Antonia
bar þunga sinn með svo greini-
legu stolti að Paganini fór að
■hlakka til áð éignast- barn.
25. júlí 1825 fæddi Antonia
soninn. Paganini kallaði hann
Achille Cyrus Alexander og
guðaði hann strax frá fæðingu.
Ást hans á syninum var eina
hreina tilfinningin í lífi þessa
einkennilega mikla meistara.
Hann gat haldið drengnum í
örmum sér svo klukkustundum
skipti, hann kom með haug af
leikföngum og hirti ekki einu
sinni um að losna við Anton-
iu, sem hann hafði algerlega
misst áhuga á, hún var þó sú
sem hafði fært honum soninn.
Antonia Bianchi hélt sig nú
hafa Paganini í greip sinni og
fór að hafa gætur á kvenna-
málum hans. Áður hafði hún
af hyggindum látið sem hún
sæi ekki hliðarspor hans. En
nú fór hún að koma af stað
heiftarlegu rifrildi, sveifst
einskis, braut jafnvel rándýr-
ar fiðlur hans, svo hann var í
vandræðum með að fá gert við
þær. Hún vílaði heldur ekki
fyrir sér að slá hann utan und-
ir á mannamótum.
Paganini þoldi þetta allt,
vegna þess að honum var ljóst
að drengurinn gat ekki verið
án móður sinnar. ,,Ef ég missi
Achille, þá er mínu eigin lífi
lokið“, sagði hann. ,,Ég get
ekki lifað án hans“.
En það kom að því að stund-
in var komin fyrir Antoniu Bi-
anchi, þegar Achille var þriggja
ára gamall. Árið 1828 bjó Pa-
ganini með þessari litlu fjöl-
skyldu sinni í Vín, þar sem
hann var dáður og tilbeðinn,
eins og annars staðar.
Nú fannst honum Achille
nógu gamall til að sjá af móð-
ur sinni, svo hann sendi hana
til Ítalíu, eins og ómerkilega
vinnukonu. Hún vissi þó að
lagalega séð heyrði sonurinn
henni til og notaði sér af því,
það skyldi kosta föðurinn mikla
fjármuni að halda syni þeirra.
Hún fékk ágóðann af einum
tónleikum Paganinis, sem svar-
aði hálfri milljón króna og
annað eins varð hann að greiða
henni, til að fá að halda synin-
um, þessutan um 200 þúsund
krónur í lífrentu.
Paganini greiddi þetta um-
yrðalaust og Antonia hvarf á
brott. Nicolo Paganini ferðað-
ist með soninn milli landa,
sleppti aldrei af honum hend-
inni. Þegar Achille var sjö ára
talaði hann frönsku og þýzku,
fyrir utan ítölskuna. Hann gat
því verið túlkur fyrir föður
sinn. Sambandið milli feðganna
var ákaflega innilegt.
Paganini hafði lengi verið
haldinn slæmri hálsbólgu og
hæsi og árið 1836 var hann svo
hás að hann gat ekki gert sig
skiljanlegan. Hann var þá orð-
inn 55 ára og hafði eiginlega
ekki samband við umheiminn,
nema gegnum soninn.
Það var aldrei ljóst hvort
Paganini þjáðist af berklum
eða syfilis. Hann gat nú ekki
lengur haldið tónleika. í stað-
inn fyrir að setjast að á ein-
hverju landsetri, með soninn
og auðæfi sín, flæktist hann frá
einum stað til annars.
Einu sinni fór hann frá ein-
um lækni til annars í Frakk-
landi, vonaði að kraftaverkið
skeði og að hann fengi heils-
una aftur. Þá barðist hann líka
fyrir því að ættleiða soninn,
sem ennþá bar nafn móður
sinnar.
Árið 1838 fékk Paganini svo-
lítinn forsmekk af þeirri frægð,
sem æ síðan hefur loðað við
nafn hans, þegar Hector Ber-
lioz, hið unga tónskáld, lét
færa upp eitt verka Paganinis
á hljómleikum. Fyrir það
greiddi Paganini Berlioz sem
svarar hálfri milljón króna, en
það var líka eina skiptið sem
Paganini var örlátur.
Eftir fimm mánaða óþolandi
kvalir dó Paganini, 27. maí
1840, klukkan tuttugu mínútur
yfir fjögur, í ömurlegu her-
bergi í Nizza.
Hinn 15 ára sonur hans var
aleinn hjá honum. Hann var
einkaerfingi hinna miklu auð-
æfa, en hann átti eftir að kom-
ast að því að það var ekki auð-
velt að vera sonur „fiðlara djöf-
ulsins".
Hann gat hvergi fengið hon-
um legstað. í Nizza var honum
neitað um pláss í kirkjugarði.
56 ár tók það hann að finna
föður sínum gröf. Hann var
ekki fyrr búinn að láta grafa
kistuna á einum stað, fyrr en
íbúar bæjar eða borgar kvört-
uðu um það að eitthvað óhreint
væri á ferðinni, fólkið þóttist
heyra furðulegan fiðluleik á
nóttunni og var ekki til friðs
fyrr en kistan var fjarlægð.
Þannig var kista hins látna
Paganinis á stöðugu ferðalagi,
fram og aftur um ftalíu, þar
til að Achille gat að lokum
fengið henni varanlega virðu-
legan legstað í Parma. En þá
var Achille Paganini orðinn of
gamall til að njóta lífsins.
— Sjáðu nú muninn á maga-
vöðvum pabba míns og þíns!
5. tbi. VIKAN 33