Vikan - 01.02.1973, Blaðsíða 15

Naujardlak er fertug. Hún er af
gamla skólanum. Hún er ein af
þeim veiftimannaknnum . sem una
hag sinum vel á Norðvestur-
—Grænlandi. llun er iyrst og
fremst kona veiðimannsins,
klædd bjarskinnsstigvélum og
sokkum úr héraskinni.
Knnur veiðimannanna.
Kona sem elur upp sjö-átta börn i
óþettum bragga, sem hún hefur
fengið að gjöf frá Dönum.
Konu, sem hiklaust fer með
manni sinum i langar sleðaferðir,
til að veiða og draga björg i bú og
hefur þá oft börnin sin með sér.
Konu, sem kann að fara með
sleðaeyki, byssur og skutla.
Konu, sem kann að hirða
selskinn og kjöt og tyggur skinn-
stigvél mannsins sins á
morgnana, til að mýkja þau.
Ég hitti tvær Eskimóakonur,
sem ég mun seint gleyma,
Torgne, sem er þrjátiu og tveggja
ára og hefur reynt að brjótast
burt frá sinum frumstæðu heim-
kyrnium og Naujardlak, sem býr
þar enn og unir glöð við sitt.
A leiðinni heim.
Torgne er læst inni i bragga i
Nato-stöðinni i Thule, sem er
eiginlega umferðamiðstöð fyrir
þá Eskimóa, sem reyna að leita
hamingjunnar i Danmörku.
Þetta er eina umferðaæðin til
hinna norðlægu byggða, þrjátiu
milum fyrir norðan Thule.
Torgne er á heimleið, til
fæðingarþorpsins Qanaq. Hún er
aö koma frá Kaupmannahöfn,
þar sem hún hefir unnið sem
gangastúlka á sjúkrahúsi.
Það er herlögregluvörður við
braggadyrnar og sjónvarps-
upptökuvél fest Á einn vegginn.
Þessar varúðarráðstafanir eru
gerðar henni til verndar.
Hún er nefnilega eina konan
þarna meðal tvöþúsund
karlmanna. Karlmanna, sem
ekki hafa séð kvenmann i heilt
ár . . . .
Hvernig sem það nú atvikaðiSt,
þá sátum við tvö saman við borð á
norölægasta næturklúbb
heimsins, „Top of the World”,
þegar liða tók að miðnætti.
t þorpunum er mikill fjöldi barna. Venjulega bera þau ekki föðurnafn. Þarna er raunveru-
lega hægt að tala um frjáls uppeldi. Börnin mega gera þaðsem þau vilja —og gera þaö.
Við vorum svo að segja á sömu
leið. Hún með þyrlu og ég, ja, ég
get tekið mér i munn orð
foringjans, sem átti að sjá mér
fyrir farartæki: Meö hverjum
fjandanum sem þú vilt, að þvi
undanskildu, Vð ég mátti ekki
stiga inn i Nato-þyrlu.
Það varð dauðaþögn, þegar við
skunduðum inn i salinn. Það
heyröist ekkert hljóð, annað en
1 hringlið i ismolum i drykkjar-
glösum
Torgne er mjög smávaxin, en
hún stækkaði verulega I minum
augum. An þess að blikna gekk
hún keik á undan mér inn i salinn.
Og nú hafði þögnin verið rofin af
ruddalegum hláturrokum og
hvislingum.
En mér varð ekki um sel, þegar
ég sá i hvaða vandræði ég hafði
komiö henni.
Við fengum ekkert næði viö
borðiö, þeir komu einn og einn og
Framhald. af bls. 33.
A vorin taka fjölskyldurnar sig upp og fara i langar sleðaferðir til að
veiða sel og rostung. Hér á myndinni sést ein fjölskylda á áningastað.
5.TBL. VIKAN 15