Vikan - 21.06.1973, Síða 36

te)ALf £>?:sd&fé
ANDRÉS
ÖND
vit á, hugsaði ég en sagði það
samt ekki.
— Og þá langaði hana afskap-
lega i gott pianó. Hún spilar vel,
eins og þú veizt, og það var af-
skaplega leiðinlegt fyrir hana að
láta sér nægja lélegt hljóðfæri. Ég
varð einhvernveginn að útvega
peningana. Ég varð að útvega
henni þetta. Þú þekkir hana ekki,
svo að þú skilur þetta auðvitað
ekki.
Ég skildi það óþarflega vel, en
ég gat lika skilið orðin, sem
tlndust upp úr honum, og aumkað
hann.
Bláu augun störðu á mig
angistarfull, er hann hélt áfram:
— Það var þegar Höllin var seld
og allir þessir fallegu hlutir fóru á
uppboð. Við höfðum verið þar
einn sunnudaginn, þegar munirn-
ir voru sýndir, og þvi gat hún
aldrei gleymt. Þarna var borð-
búnaður úr Meissen-postulini,
einhver sá fallegasti, sem ég hef
nokkurn tima séð — enda talaði
hún um það mánuðum saman á
eftir. Og þarna var skápur með
filabeinsskrauti og Feneyjaspeg-
ill i svörtum glerramma. Þegar
hún heyrði, að þetta ætti að selja,
varðhún næstum veik af löngun i
það Hvað gat ég gert? Ég varð að
kaupa það handa henni. Ég hélt,
að þetta yrði i siðasta skiptið — en
það heldur maður alltaf.
Hr Benson skrifaði mér —
vissirðu það? Þetta var svo vin-
gjarnlegt bréf og það hefði ekki
mátt halda, að ég væri búinn að
stela frá honum árum saman. Ég
get ekki skrifað honum aftur.
Ekki enn. Mig langar tii þess en
get það bara ekki. Viltu þakka
honum fyrir mig og segja, hvað
mér þyki þetta leitt....
Ég fór alltaf frá honum þegar
hann byrjaöi að gráta. Ekki
vegna þess að ég þyldi ekki aö
horfa á það, ég var löngu kominn
yfir það, heldur vegna hins, að
þegar svo var komið virtist hann
gleyma, aö ég væri nokkurs-
staöar nærri, og falla aftur i eitt-
hvert mók. Ég held það hafi bara
verið þreyta eftir að hafa talað,
hugsað og munað, og jafnvel það
eitt að vera til hefði getað gert
hann örmagna.
Vegna sektarjátningar hans og
algerðar uppgjafar, og vegna
þess, að það þurfti engan lög-
fræðing til að benda á, að hann
var niðurbrotinn maður, fékk
hann átján mánaða dóm.
Fangelsisstjórinn sem hann var
hjá, átti langt samtal við mig og
læknirinn, sem taldi þessa
fangelsisvist fremur verndar-
gæzlu en refsingu, var bálvondur
út af þessum dómi. — Hvern
fjandann halda þeir. að við getum
gert fyrir hann á átján mánuð-
um? spurði hann. — Að þvi er ég
bezt get séð, verður hann fyrsta
sex mánuðina á spitala að mestu
leyti og siðan þarf hann sálfræði-
aðstoð, guð má vita hve lengi, að
minnsta kosti miklu lengur en
þessa mánuði, sem þá eru eftir.
Og einmitt þegar hann virðist
ætla að fara að verða almenni-
legur, verðum við að sleppa hon-
um lausum og svo lendir hann á
geðveikrahæli, nema hann verði
sérstaklega heppinn eða þá
sterkari en ég held hann vera.*
Ég var að mestu leyti á sama
máli en fékk bara ekki að gert. Og
viöbrögð hans voru skárri en ég
haföi búizt við. Hann var fyrir-
myndar fangi, samvinnuþýður,
hægur og lagði sig fram um að
valda sem minnstum erfiðleikum
og mestri hjálp. Eitthvað i eigin
fari, sem hann hafði aldrei tekið
eftir og heldur ekki nú, hafði áhrif
á lif hans I fangelsinu og stuðlaði
að gangi honum til handa: fólki
fór yfirleitt að þykja vænt um
hann.
Konan hansskrifaði honum eitt
bref, hvassyrt og iskalt, þar sem
hún fordæmdi glæp hans og
þóttist laus allra mála, en gat um
úrræði sin til sjálfsbjargar. nú
þegar hann gæti ekki lengur. séð
henni farborða. Bréfið komst
aldrei til hans.
Fangelsstjórinn endursendi það
til hennar og mæltist til þess. að
hún legði af svona tón framvegis.
en héldi sig að meinlausari atrið-
um. ef hún vildi hálpa manninum
sinum llarin helði getað sparað
sér omakið. þvi að hun skrilaði
til þess eins að slita öllu sambandi
við hann og ætlaði sér alls ekki aö
skrifa oftar. Willard slapp þvi viö
svipur hennar og sporðdreka, og
tók góðum framförum.
Við kviðum allir þeirri stundu
er hann yrði látinn laus og yrði að
takast á við þau vandamál, sem
fangelsið eitt gat verndaö hann
fyrir. Mér var þetta svo mikið
áhyggjuefni, að ég fór meira aö
segja til konunnar hans, og ætlaði
að biðja hana um samúð með
honum, ef nauðsynlegt yrði. En
það ómak hefði ég getað sparað
mér.
Heilagleikinn i henni gekk
alveg fram af mér. Hún heföi
spurzt fyrir um skilnað, og var
bæði hissa og hneyksluð á þvi, að
engin ástæða væri fyrir hendi og
fangelsisvist væri engin sjálfsögð
skilnaðarsök. En það eitt var hún
viss um, að hún myndi aldrei taka
hann til sin né búa með honum
framar. Nú átti hún leigu-
samninginn um húsið og ef Frank
ætlaði að fara að þrengja sér þar
inn, skyldi hún skella hurðinni á
nefið á honum. þessum glæpa-
manns-óþverral
Hún var bæði falleg og hortug,
hóflega skrevtt gimsteinum, og i-
klædd dýrum fatnaði og einhvern
veginn hvorttveggja i senn feg-
urri og ósiðaðri en ég hafði séð
hana áður 1 setustofunni voru ný
og falleg gíuggatjöld og i postu-
linsskápnum var glænyr teborð-
36 VIKAN 25. TBL.