Vikan - 22.06.1978, Qupperneq 32

Lítil saga
um ástina
Hún skall harkalega á bílnum og féll
í götuna. Hún slapp án minnstu
skrámu — og þó fór illa. Nú var
ómögulegt að fara heim með honum.
Hún hafði losnað úr álögum.
Hún reyndi að henda reiður á tilfinn-
ingum sínum, koma orðum að þeim,
Þetta var gamalkunn tilfinning, hún dul-
bjóst ekki.
En ekki var hún hingað komin til að
skilgreina tilfinningar. Hér sat hún
klukkustund eftir klukkustund með þess-
um óvenjulega, ljóshærða manni með
hrukkótta ennið og átti að ljúka samn-
ingsdrögum milli lífeyrissjóðsins og sjón-
varpsins. Hann var lögfræðingur, hún
leikkona. En það var langt um liðið, síð-
an hún stóð á sviði. Siðustu tiu árin —
„meðan börnin voru lítil”, eins og gat að
lesa í vikublaðagreinunum, — hafði hún
lesið bækur inn á band fyrir Blindra-
félagið og leikið öðru hverju fyrir útvarp
og sjónvarp. H ún neitaði að viðurkenna,
að móðurhlutverkið hefði eyðilagt
frægðarferil hennar, en undir niðri sló
hjarta hennar fyrir rauðsokka.
Auðvitað var hún undirokuð. Undir-
okuð, ráðvillt og viðkvæm. En það mátti
vel vera, sagði hún, þegar vel lá á henni,
að föðurhlutverkið krefðist lika vissra
fórna. Hver vissi svarið? Hver gat í
rauninni reiknað út, hver sigurvegarinn
var, þegar upp var staðið?
Hún hafði sveigjanlegan vinnutíma.
Og sveigjanlega sál. Stefnulaus, sagði
hennar innri maður. Hæstánægð, sagði
rödd skynseminnar.
— Ef ég hefði haft annað starf, sagði
hún gjarnan við manninn sinn, hefðum
við kannski ekki lifað i jafn hamingju-
sömu hjónabandi. Okkur hefur tekist að
sigla milli skers og báru með tilliti til
hinna margvíslegu vandamála kynjanna
i dag. Við höfum komið þeim undan. og
þau liggja djúpt í undirmeðvitundinni.
— Satt segirðu, sagði maður hennar,
án þess að sýna nokkur merki hrifningar
yfir gáfulegum athugasemdum hennar.
— Og hefðum við verið veik, hélt hann
áfram, hefðum við lent á sjúkrahúsi, og
hefðum við verið geðill, hefðum við rif-
ist, og hefðum við verið óheppin, og ef
börnin okkar hefðu ekki verið jafn gáf-
uð, falleg og skemmtileg og raun ber
vitni, og ,og, og....
Þau höfðu forðast margt, en þau
höfðu líka verið opin fyrir svo mörgu.
Þegar máninn leið yfir þökum raðhús-
anna, höfðu þau legið hlið við hlið og
rætt um dauðann og hvernig það yrði að
deyja, um ótryggð og freistingar, þreytu
og leiðindi og hve auðvelt væri að
hlaupa frá öllu saman og hve erfitt væri
að finna tilganginn með öllu baslinu
mitt í dagsinsönn.
Eiginmaðurinn var líka hennar besti
vinur og félagi, og hvorki I vinnunni eða
heima fyrir hafði hún þurft að þola fyrir-
litningu. Verst var hennareigin fyrirlitn-
ing. En það var ekki þessi sjálfsfyrirlitn-
ing, sem hélt aftur af henni, þegar hana
langaði mest til að snerta hönd lögfræð-
ingsins.
Auðveld byrjun, én flókið áframhald,
hugsaði hún og reyndi að fela fátið, sem
á henni var og beygði sig snöggt niður
eftir bréfaklemmu. Hún henti henni í
öskubakkann.
32VIKAN 25. TBL.
— Hvað var þetta? spurði hann og
hrökk við. 1 þögninni bak við grá glugga-
tjöldin, sem huldu þau umhverfinu, varð
hvert minnsta hljóð eins og hvell síma-
hringing.
— Ekkert, sagði hún, og augu þeirra
mættust. Ef ég lít ekki undan, verður
hann að gera það, hugsaði hún. Hann
hlýtur a.m.k. að depla auga, hugsaði
hún. En augu hans voru mjúk og hlý,
full af einhverju, sem líktist helst himnu,
gljáandi himnu, og hún vissi að augu
þeirra föðmuðust með blygðunarlausum
ákafa, og nú var of seint að draga til sín
hönd eöa bæla niður hugsun, því það
hafði þegar gerst.
Hún var í uppnámi og reyndi að dylja
það með snöggum hlátri. Ennþá var ekki
of seint að afneita þessari kennd, hugs-
aði hún.
— Hvað finnst þér um grein fimm?
spurði hún með styrkri röddu. — Er
nægilega skýrt að orði komist? Og því
höfum við farið inn á skattaspursmál?
Gift eða ógift, í sambúð eða skilin, ekki
ætti ætti það að skipta máli i sambandi
við eftirlaun. Allt, sem lækkar greiðslur
til hjónabandsfólks, er eins og skattur á
það að sofasaman.
Þetta var heimskulega að orði komist,
hún sá það strax. Hún fann roðann leita
fram i kinnarnar.
— Og við ættum ekki að láta það
hafa áhrif á okkur, sagði hún og mætti
augnaráði hans.
— Hvað þá — skattinn eða hvort
menn sofa saman? sagði hann. Þau
skelltu upp úr.
Þau hlógu óeðlilega hátt og mikið og
urðu svo skyndilega grafalvarleg. Það
setti það þeim hroll.
— Það er kalt hérna, sagði hún, og
hann tautaði eitthvað um, að þau ættu
ekki mikið eftir. — Svona, við getum þá
farið, sagði hann.
Þau höfðu ekki vikið einu orði að því
að verða samferða, þó vissu þau bæði,
aðsvomyndi verða.
Þau gengu í takt, og gatan var mjúk
undir skósólunum. Þegar þau gengu
framhjá götukaffihúsi, braut hann blóm
af runna og rétti henni. Hún tók við þvi
og brosti. Margir aðrir brostu líka, og
hún hugsaði með sér: Við gerum þetta
ófeimin, frammi fyrir öllum. Þurfum við
að auglýsa það fyrir umheiminum?
í huganum sá hún manninn sinn með
blaðið og skjölin frá ráðuneytinu fyrir
frman sig, kannski var hann bara að
hræra i baunapottinum og ræða stj-
órnmál við börnin. Því skyldi hún segja
honii.n frá þessu? Þetta kom honum
ekki við. Og þegar hann gerði slikt hið
sama einhvern tima seinna, myndi hún
standa utan við, það yrði sárast, Hún
elskaði hann, en hann hafði ekkert með
þessa til tilfinningu aðgera.
Þetta var eitthvað annað en ást. Þessi
einkennilega krefjandi tilfinning innra
með henni var eins og hitasótt, skipunar-
orð varðandi svo til bláókunnuga mann-
veru við hlið hennar, mann með töbaks-
gula fmgur, feitlaginn með hræðilega
ljótan og hlægilegan hatt.
Þegar maður hennar einhvern tíma —
hugsaði hún. Nú hugsaði hún ekki leng-
ur ef’, heldur þegar. Hún hafði aldrei
leitt hugann að því, hve margar konur
hefðu verið í lífi hans. Miklu frekar að
hún hefði undrast, ef hann hefði verið
henni trúr, hann sem var á eilifum ferða-
lögum og ráðstefnum. Þau höfðu kynnst
fyrir fimmtán árum. Þá var hún tuttugu
og fimm ára og hann þrem árum eldri.
Bæði áttu að baki sér misheppnuð sam-
bönd og höfðu lifað hinu Ijúfa lífi. Dálít-
iðvilltlíf, sagði húnoftogreyndiaðaf-
saka sig. En hann bað ekki um slikt,
hennar kæri eiginmaður. Hann vildi
vera frjálslyndur í hugsun. „Maður á að-
eins að sjá eftir því, sem maður hefur
ekki gert,” sagði hann hressilega, þegar
framhjáhald bar á góma. Þetta var hans
mottó.
Bara að hann rekist nú ekki á okkur
fyrir tilviljun, hugsaði hún. Hún gat
hugsað ótruflað, förunautur hennar
gekk þögull við hlið hennar ... Þau
gengu yfir torgið og stefndu suður borg-
ina. Ef maðurinn minn kemur gangandi
núna, hugsaði hún, neyðist ég til að vera
tvær manneskjur. Önnur brosandi, sem
kysstir hann á kinnina, tekur undir hand-
legginn á honum og dregur hann með
sér á veitingahús, hin, sem vitl halda
honum — sínum eigin manni — í fjar-
lægð.
Fingur þeirra snertust. Var það ekki
nóg? Átti hún kannski að segja það?
Þetta er nóg. Stopp, þetta er meira en
nóg. Hvað getur orðið úr þessu annað en
áhyggjur og erfiðleikar, óleysanleg bönd,
kröfur á báða bóga, særandi orð og leið-
indi?
En líkama hennar virtist finnast allt
annað. Hann vildi, að þau gengju hrað-
ara, að þau tækju leigubíl á eitthvert
hótel. Líkaminn var ákveðinn og kröfu-
harður. Honum féll ekkert hik og vanga-
veltur.
Meðan þau stóðu og biðu við rautt
Ijós, tók hann hönd hennar. Hann þrýsti
hana svo fast, að hana kenndi til. Þau
stóðu eins og dæmd. Er þetta byrjun á
ást? hugsaði hún. Enn hafði henni ekki
dottið sá möguleiki í hug.
— Við erum sjálfsagt hamingjusam-
lega gift? hvíslaði hún, þetta var ein-
kennileg spurning, ekki sist þegar tekið
var tillit til þess, að þau höfðu ekki talast
við allan tímann og hvorugt rætt til-
ganginn með þessari gönguferð.
— Við erum hamingjusamlega gift,
staðhæfði hann, án þess að lina takið um
hönd hennar. Hún andvarpaði af fegin-
leik og þrá ... Hana langaði til að gráta,
en vissi ekki hvers vegna. Henni varð lit-
ið á þennan skelfilega hatt, sem hann
bar, og langaði mest til að sjá hann fljóta
í gosbrunninum.
Brátt myndi hún finna stíft silkibindið
undir fingrum sér og finna hlýjuna frá
likama hans — húð hans, allt hið
óþekkta með ilmandi leyndarmál myndi
opinberast henni innan stundar.
En ef hann vildi ekki láta gæla við sig?
Hugmyndir hans voru kannski gamal-
dags, hann vildi ef til vill ruddaleg hvílu-
SmásagaeftirJane Wallace