Vikan - 31.07.1980, Side 43
í nafni mannúðar, hvað getið þið gert
fleira á hlut okkar?”
Heydrich hefur á réttu að standa uni
haettuna sem fylgir því að verða of
nákominn gyðingum. Þeir skírskota,
kveina og biðja sér griða. Samt verð ég
að viðurkenna að Weiss bar sig
virðulega.
„Þú mátt ekki leita hjálpar minnar,”
sagði ég.
„Jafnvel jsótt ég hafi stundað
fjölskyldu þína? Ég mat foreldra þina
mikils. Ég held þau hafi borið virðingu
fyrir mér."
Ég hristi höfuðið. „Ég ber ekki
óvildarhug til þín. Hlíttu ráði mínu og
forðaðu þér og þinum.”
Þegar ég gekk út heyrði ég að leikið
var á píanó einhversstaðar í húsinu. Mig
minnir að pabbi hafi einhvern tíma sagt
að læknisfrúin væri fær píanóieikari.
Hún lék lag eftir Mozart.
Frásögn Rúdís
Nóvembermánuður 1938 rann uppog
enn vorum við í Berlín. Þegar ég hugsa
aftur i tímann á ég erfitt með að ásaka
móður mína eða nokkurn annan. Við
héldum kyrru fyrir. Við máttum líða
fyrir það. Engan óraði fyrir þeim
skelfingum, sem biðu okkar — nema
örfáa menn.
Ég man eftir óendahlegum
umræðum. Verum kyrr. Förum. Þetta
lagast. Við eigum góðan mann að. Hann
er í hárri stöðu.
Dag nokkurn léku mamma og Anna
dúett eftir Mozart þegar pabbi kom upp
stigann. Ég þekkti fótatak hans. Hann
var ekki stór maður en sterkur. Hann
leyfði mömmu og Önnu að ljúka laginu
á Bechstein píanóið og klappaði. Anna
þóttist reið. Þær voru nýbúnar að læra
lagið og þær höfðu ætlað að koma
honum á óvart á afmælisdegi hans.
Ég sat úti í horni stofunnar og las í-
þróttasíður dagblaðsins. Ég hafði ekki
haft áhuga á að lesa aðra hluta blaðsins
frá því ég var lítill. Foreldrum minum
gramdist hve latur ég var að læra heima
og sögðu að ég hefði lært að lesa svo að
ég gæti lesið um úrslit knattspyrnuleikja
og hver hefði sigrað í hnefaleikjum.
„Þetta er dásamlegt,” sagði pabbi.
Hann kyssti Önnu. „Það verður enn á-
nægjulegra að heyra þetta á afmælinu
minu. Einhvern tímann verður þú betri
Pianóleikari en mamma." Hann strauk
hár hennar. „Nú verð ég að tala við
hana móður þína. Viltu vera svo væn að
fara fram?”
Anna setti stút á varirnar. „Ég held
ég viti hvað þið ætlið að ræða um.
í Förum við eða verðum við um kyrrt?”
Af einhverri ástæðu mátti ég vera
eftir. Ef til vill fannst þeim ég orðinn
nógu gamall. Faðir minn kveikti eld í
pípu sinni og fékk sér sæti hjá píanóinu.
„Manstu eftir Dorf-fjölskyldunni?”
spurði hann mömmu.
„Bakarafjölskyldunni. Þau skulduðu
þér heilmikla peninga og fluttu burt án
þess að greiða þér.”
„Sonur þeirra var hér.”
„Borgaði hann skuldirnar?”
„Varla. Ungi maðurinn er í Öryggis-
sveitinni. Hann bannaði mér að stunda
aria og réð mér að fara úr landi.”
Ég þóttist niðursokkinn í íþrótta-
fréttirnar en hlustaði af athygli. Faðir
minn virtist ráðvilltur og áhyggjufullri
en ég hafði nokkru sinni áður séð hann.
„Við hefðum átt að fara fyrir þremur
árum,” sagði hann. „Strax og Karl var
giftur. Þá höfðum viðtækifæri til þess."
„Móðir mín strauk aftur hár sitt.
„Áttu við að við höfum verið um kyrrt
min vegna, Jósef?”
„Nei, góða mín. Við. . . ákváðum
þetta bæði.”
„Léstu ekki sannfærast af orðum
minum? Ég sagði að þetta væri mitt
land jafnt sem þeirra. Það held ég enn.
Við lifum lengur en þessir villimenn.”
Faðir minn reyndi að taka á sig
sökina að nokkru leyti. Þeir gyðingar
sem urðu eftir þyrftu á læknishjálp að
halda og hann hefði verk að vinna. En
mamma — og ég líka — vissi að hann
var að látast og tókst það ekki sem best.
Það var járnvilji mömmu sem hélt okkur
á þessum stað.
„Kannski er nægur tími enn," sagði
pabbi. „Inga segir að það sé maður á jám-
brautarstöðinni sem geti kannski
hjálpað okkur.
Móðir mín brosti. „Já, við getum
talað við hann aftur. Síðast heimtaði
hann digran sjóð í þóknun.”
„Ef við förum ekki leyfum þá a.m.k.
börnunum að fara, Karli, Rúdí og Önnu.
Látum þau hefja nýtt lif einhvers
staðar. Þessi Dorf kom mér úr jafn-
vægi.”
Móðir min reis upp af píanóbekknum.
Hún strauk gljáfægt pianóið. Hún átti
það. Það hafði verið í eigu fjölskyldu
hennar. „Við munum lifa, Jósef,” sagði
og glœsilegan fyrsta flokks matsölustað,
Smiðjuna (Er í sama húsi og Bautinn)
Bjóðum allar veitingar en þó fyrst og fremst
úrvals mat og þjónustu
YFIRMA TREIÐSL UMAÐUR:
Hallgrímur Arason
YFIRÞJÓNN:
Sigmar Pétursson
Á kvöldin í sumar spilar Gunnar Gunnarsson
og fleiri „dinnermúsik”
HEITIR OG KALDIR RETTIR ALLAN
DAGINN
Opið alla daga frá kl. 11.30 til kl. 14.00 og frá kl.
18.30
— Bautinn er opinn frá kl. 8-23.30
Morgunverðarhlaðborð frá kl. 8-10.30
GRILL - CAFETERIA
Hafnarstræti 92, Akureyri
Sími 96-21818
SMIÐJAN
restaurant
Hafnarstræti 92, Akureyri
Sími 96-21818
31.tbl. Vlkati 43