Vikan - 08.05.1986, Qupperneq 26

„Ég varð að vísu var við
smágalsa varðandi þetta.
Einn svaraði tíu sinnum á
dag og aðrir eitthvað í þá
áttina. En nemendur fylgd-
ust fljótlega vel með og það
var ekki ég sem þurfti að
sussa á neinn í byrjun ef ein-
hver flissaði heldur sáu
nemendur sjálfir um það.
Fljótlega fórum við svo að
hugsa rökrétt og í þessum
tvöfalda tíma, á meðan verið
er að fjalla um getnaðarvarn-
ir, varpa ég fram spurning-
unni hvenær á að hefja
kynlíf? Sumir svöruðu með
sextán ára og aðrir fóru ofar
eða neðar til að byrja með.
Síðan kom smátt og smátt
fram að þroski spilaði eitt-
hvað þarna inn í og í
framhaldi af því fórum við í
að ræða hvenær maður er
þá orðinn nógu þroskaður.
Þessi mál var svo ekki hægt
að ræða nema fara í ákveðin
hugtök eins og ábyrgð og
þá gagnvart hverju, gagn-
vart getnaðinum sem slík-
um, barninu sem hugsan-
lega fæðist og ef
getnaðarvarnir eru notaðar
er þá einhver ábyrgð með í
spilinu? Það kom strax fram
að mótaðilinn hefði eitthvað
að segja og út frá þessu
ræddum við um kringum-
stæðurnar - hvenær hefst
kynlíf? Krakkarnir komu
strax inn á fyllirí og þeirra
fyrsta reynsla virðist oft vera
tengd fylliríi. Við ræddum
þetta og komumst að raun
um að þannig kringumstæð-
ur gæfu þeim oft mjög
óþægilega fyrstu reynslu
sem seinna meir gæti haft
neikvæð áhrif. Hér komum
við inn á siðfræðina og
ræddum ánægjuna af kyn-
lífi, hvort hún væri meiri með
einstaklingi sem maður hitti
kannski á balli, jafnvel undir
áhrifum, eða með einstakl-
ingi sem maður þekkti vel
og elskaði og þróaði ákveðið
samband með sem síðan,
eftir vissan stíganda, næði
hámarki í kynlífi."
- Er ekki erfitt að leiða
nemendur inn á þessa braut?
„Ég tel mig ekki hafa leitt
þau inn á þessa braut. Þau
fóru inn á hana sjálf og voru
til dæmis mjög áhugasöm
þegar við komum inn á hluti
eins og mánudagsraup - ég
var nú með þessari og þessi
var frábær. Við ræddum
sannleiksgildi svona samtala
og það var virkilega gaman
að ræða þessi mál. Ég skor-
aði síðan á þau að breyta
eftir sannfæringunni og
hugsa sig aðeins um áður
en þau fara út í ótímabært
kynlíf. Kynfræðslunni lýk ég
síðan með því að sýna
myndina Sagan um lífið sem
sýnd var í sjónvarpinu á
dögunum."
- Eru þá nemendur í 9.
bekk tilbúnir í kynfræðslu?
„Já, tvímælalaust og hún
má ekki koma seinna. Ég
gæti jafnvel ímyndað mér að
þetta námsefni, sem ég hef
verið með, hentaði í 8. bekk.
Það er kannski erfitt fyrir
suma, sem eru aftarlega í lík-
amsþroska, að gera sér grein
fyrir málum þegar fjallað er
um hluti eins og sáðlát í
rúminu þegar piltar eru að
ganga í gegnum kynþroska-
skeiðið og þá verður að taka
tillit til þeirra en í 9. bekk er
kannski einn og einn sem
ekki hefur gengið í gegnum
kynþroskann."
- Nú eru þeir til sem hafa
gagnrýnt kynfræðslu á
grunnskólastigi og telja að
hún ýti bara undir ótíma-
bært kynlíf.
„Það er um að gera að
hafa kynfræðsluna opinskáa
og frjálsa í umræðum en
maður má líka passa sig að
fara ekki yfir mörkin og að
galopna umræðuna er eng-
um til góðs og jafnvel verra
en engin kennsla. Það fólk,
sem er að gagnrýna, hefur
kannski einmitt orðið vart
við þessa opinskáu umræðu
sem fer yfir mörkin. Þetta á
ekki aðeins við um kyn-
fræðslu, umfjöllun um eitur-
lyf getur verið eins og
kennslubókiardæmi um það
hvernig á að nota eiturlyf.
Kynfræðsla er að mínu mati
nauðsynleg svo framarlega
sem hún fer ekki yfir markið
og ég er alveg viss um að
hún kemur í veg fyrir ótíma-
bæran getnað og ekki síst
getur hún komið í veg fyrir
ýmsa óþægilega reynslu.
Hér kem ég aftur að sið-
fræðinni sem er afar mikil-
vægur þáttur í þessu öllu en
þarna skortir námsefni
þannig að sálarfræðin og til-
finningamálið byggist alltaf
á reynslu kennarans. En að
sleppa kynfræðslu held ég
að yrði stórt skref afurábak.
Við þurfum ekki annað en
líta á fóstureyðingar sem
dæmi finnast um að séu
notaðar eins og getnaðar-
vörn. Við fjölluðum einmitt
um þennan þátt í vetur og
ég held að eftir þá umfjöllun
hafi nemendurnir betur gert
sér grein fyrir hvað fóstur-
eyðing er í raun mikið mál."
- Leita nemendur til for-
eldra með þessi mál?
„Hér áður fyrr leituðu
nemendur meira til foreldra
með ýmis mál þótt þau væru
ekki af þessum toga en í dag
hafa foreldrar hreinlega ekki
tíma. Það eru kannski ein-
staka foreldrar sem fræða
börnin sín að eigin frum-
kvæði en helsta fræðsla held
ég nú að eigi sér stað þegar
börnin eru svona átta eða
níu ára og að byrja að spyrja.
Unglingar á aldrinum fjórtán
til sextán ára held ég að séu
lítið að spyrja nema þá helst
ef komið er í óefni."
Pósturiní
A 1 R M A I I,
PAR AVION
Hef sofið
30 sinnum hjá
strákum og
þrisvar haldið
fram hjá
stráknum
sem ég er með
h'lskn l’óslur.
Eq cr nijordin 11 <>(/ cr nict)
slrák scm cr 18. Eq cr mjöq
hrifin af lioniun oq hann af
nicr. 1(<) criini búin ai) vcra á
föslu í 1 rikur oq criun hara
nijöq happí. Eq cr injöq
Jiroskui) niiáai) vi<) aldur,
fleslir halda a<) cq sc 1 (>.
Fqrsla skiplid scni cq svaf
lijá slrák var cq 12 oq cq hcf
sofii) hjá iiin .‘10 sinntiin, cn
nicsl lijá slrákuni scni cq cr
nic<). Eq hcf vcriá nicá niörq-
iiiii slrákinn á fiislii cn licf
aldrci fundiá liina söniiii
ásl. Eq hcld/hk) alllaf ficqar
cq bqrja incá slrák, cn cq
vcrá svo fljótt þrcqll á þcim.
Scni saqt, cq cr mjöq hrifin
af slrákniun scni cq cr meö
cn éq hcf lialdiá fram hjá
hontini þrisvar sinnuin n
þaá mcá sitl hvcrjum : ^
um. Éq svaf hjá .a ■£
þcirra. t*ú mátt
aá é'-

03
tí ~ ‘03
'03 3 XI 3
w O 03
03 Cí *0 W
C/) _ OjC ^
w w, cö >CS
af w w
2 u
rs -c 3 a
'3 -o "
" g1 3
o w
a
12
o>
u .5 s
<D 0) CO
cv 3
-fJ-o
cn

cn
26 VIKAN 19. TBL