Vikan - 05.02.1987, Blaðsíða 26

Ég er Ólafsfirðingur en reyndar fædd í
Reykjavík 20. janúar 1954. Foreldrar mínir
voru báðir Ólafsfirðingar og fluttust þangað
með mig nýfædda. Móðir mín heitir Halldóra
Hartmannsdóttir og faðir minn hét Gunnlaug-
ur Sigursveinsson. Hann lést af slysförum 1968.
Pabbi var sjómaður og var á Stíganda þeg-
ar hann sökk 1968. Áhöfninni var bjargað
eftir nokkurra sólarhringa vist í björgunar-
bátnum. Pabbi kom þá í land en lést í bílslysi
tveimur mánuðum síðar. Mamma var þá ein
með okkur systurnar - ég var þrettán ára en
systur mínar átta og fimm ára. Hún fluttist
nokkrum árum eftir þetta til Reykjavíkur með
okkur og fór að vinna á saumastofu.
- Hvernig vildi það til að þú fluttist til
Portúgals?
Það var nú algjör tilviljun. Sumarið ’78
langaði mig og vinkonu mína að fara í sum-
arfrí til útlanda. Við höfðum áður farið til
Spánar og langaði nú eitthvað annað. Við
pöntuðum okkur far með hópferð til Grikk-
lands en þegar leið að því að farið yrði var
okkur tilkynnt að ferðin félli niður vegna
ónógrar þátttöku. Við spurðumst þá fyrir um
ferðir annað og fengum í staðinn ferð til Al-
garve í Portúgal. Við héldum að þetta væri
hópferð en þegar allt kom til alls vorum við
aðeins fimm í hópnum. Þetta var áður en
reglubundið leiguflug hófst til Algarve.
Nokkru áður en við lögðum af stað hittum
við portúgalska stráka á skemmtistað hér í
Reykjavík. Þegar þeir heyrðu að við værum
á förum til Portúgals buðust þeir til að sýna
okkur Lissabon og gáfu okkur heimilisföng
og símanúmer í borginni.
Þegar við vorum komnar til Portúgals á-
kváðum við að fara í tveggja daga ferð til
Lissabon. Þegar þangað kom reyndum við
að hafa uppi á strákunum sem höfðu boðist
til að lóðsa okkur um borgina.
Ekki var svarað í neinu þeirra númera sem
þeir höfðu látið okkur hafa svo við afréðum
að leita uppi heimilisfangið. Það var þá svo
illa skrifað að við fórum húsavillt og lentum
í útvarpshúsinu, það er húsinu þar sem portú-
galska ríkisútvarpið er til húsa.
í anddyrinu hittum við tvo starfsmenn út-
varpsins og báðum þá, á ensku, að hjálpa
okkur. Þeir voru heldur óliðlegir - máttu
ekkert vera að því að liðsinna villuráfandi
útlendingum - en aumkuðu sig yfir okkur að
lokum. Þetta endaði með því að þeir sýndu
okkur borgina og um kvöldið fóru þeir með
okkur á diskótek! Annar þessara útvarps-
manna er Henrique, eiginmaður minn.
Það kom á daginn, löngu seinna, að hann
hafði lítinn áhuga á diskótekum og fór yfir-
leitt aldrei á slíka staði. Gunnhildur brosir
feimnislega um leið og hún rifjar þetta upp.
Við vinkonurnar fórum síðan samkvæmt
áætlun suður til Algarve næsta dag en nokkr-
um dögum síðar kom Henrique á eftir mér
og var þar síðustu dagana áður en við fórum
heim. Við skrifuðumst á um sumarið og um
haustið kom hann til íslands og aftur um
veturinn.
- Þetta hefur þá verið ást við fyrstu sýn?
Það má kannski segja það (aftur örlar á
feimnisbrosinu), okkur var alvara. Ég fór utan
um sumarið til að hitta fjölskyldu hans og
um haustið flutti ég svo til Portúgals.
- Voru það ekki mikil viðbrigði fyrir þig
sem skildir ekki orð í portúgölsku?
Jú, það var náttúrlega erfitt að skilja ekki
neitt í byrjun og svo er hugsunarháttur eldra
fólksins þarna mjög ólíkur því sem við eigum
að venjast. Þetta breyttist þó þegar ég fór að
skilja og tala málið.
Við fluttum strax í íbúðina í Parede, sem
við leigjum af tengdaforeldrum mínum, en
þeir búa í Lissabon. Henrique var þá nýbyrj-
aður hjá sjónvarpinu en var áfram með fasta
þætti í útvarpinu - vikulega þætti - og er það
reyndar enn í dag svo að vinnudagurinn er
mjög langur hjá honum. Hann sér um kvöld-
fréttirnar í sjónvarpinu - og stjórnar fjörutíu
manna starfsliði.
- Ég sá myndir af ykkur í tímariti í Portú-
gal í sumar, eruð þið mikið í sviðsljósinu?
Nei, ég er afskaplega hlédræg, en við kom-
umst víst ekki hjá þessu þar sem Henrique er
í slíku starfi og andlit hans alþekkt.
- Verðið þið fyrir ónæði afþessum sökum?
Nei, segir Gunnhildur dræmt, mér fannst
þó óþægilegt fyrst að fólk pískraði og leit við,
til dæmis þegar við komum á veitingastaði,
en ég er alveg hætt að hugsa um það nú.
Það var reyndar viðtal við okkur í TV
Guia rétt áður en ég fór frá Portúgal. Gunn-
hildur tekur upp úr tösku sinni blað með
mynd af Henrique á forsíðunni og þar stend-
ur: „Henrique Garcia, hægláti fréttamaður-
inn.“ í blaðinu er ítarlegt viðtal við þau hjónin
og íjölskyldumyndir. Þetta er eitt útbreiddasta
vikublaðið i Portúgal.
- Það vekur athygli í þessum viðtölum að
þú ert frá íslandi?
Já, íslendingar eru ekki margir í Portúgal
en flestir þekkja þó landið vegna þess að salt-
fiskurinn kemur héðan. Ætli þeim finnist ég
ekki langt að komin.
- Það er oft sagt að Suðurlandabúar séu
blóðheitir - skapmenn. Á þetta við um Portú-
gala?
Nei, þeir eru yfirleitt mjög elskulegir og
rólegir, ólíkt til dæmis Spánverjum. Þeir eru
svolítið lokaðir við fyrjtu kynni en um leið
og maður hefur kynnst þeim er ekki til betra
fólk. Sérstaklega eru þeir góðir við börn -
þeir eru miklar barnagælur.
- Kynntistu einhverjum íslendingum í
Lissabon eftir að þú fluttist þangað?
Ég kynntist Kristinu Thorberg Sá Macado
eftir að hafa búið í Lissabon í eitt ár. Hún
hefur verið búsett í borginni í fjöldamörg ár,
maðurinn hennar er frammámaður í portú-
gölskum stjórnmálum og var um tíma utan-
ríkisráðherra landsins. Ég hitti hana í boði
sem konsúllinn hélt 17. júní í tilefni af því að
Jóhanna Kristjónsdóttir blaðamaður var með
ferðamannahóp á sínum snærum í nágrenni
Lissabon. Það er reyndar i eina skiptið sem
konsúllinn hefur boðið íslendingum til sín frá
því að ég kom til Portúeals!
Kristín hefur reynst mér afar vel. Við tölum
reglulega saman í síma og hittumst oft.
- Eru fleiri íslendingar búsettir þarna?
Nú á síðustu árum hafa nokkrir íslendingar
flust til Lissabon og ég hef haft samband við
þá. Svo hef ég líka kynnst íslendingum sem
koma við í Lissabon á leið til Grænhöfðaeyja
vegna þróunaraðstoðar íslendinga þar.
- Hvaða munur er á því að vera húsmóðir
með tvö börn í Portúgal og á íslandi?
Ef ég væri hér heima yrði ég að vinna úti
og hafa strákana í pössun eins og flestar vin-
konur mínar í sömu aðstöðu gera. Ég er mjög
fegin að geta verið með þeim allan daginn.
Svo er veðrið oftast gott og á sumrin get ég
farið með strákana á ströndina sem er rétt
fyrir neðan heimili okkar og svo eru bæði
tívolí og dýragarður í Lissabon.
- Eldarðu íslenskan eða portúgalskan mat?
Hvort tveggja. - Portúgalar leggja mjög
mikið í matargerð. Það er mikil vinna að
matreiða marga algengustu rétti þeirra og oft
þarf að byrja að laga matinn daginn áður en
hann er hafður á borðum.
Það tíðkast á venjulegum heimilum að fá
einhverja húshjálp og tvisvar i viku kemur
kona til að hjálpa mér við húsverkin.
Ég spyr Gunnhildi hvort dagurinn sé aldrei
lengi að líða þegar hún er ein heima með strák-
ana og Henrique í vinnu frá klukkan tíu á
morgnana til tíu á kvöldin. Hún lætur það
vera og segist hafa eignast góðar vinkonur í
götunni, eina frá Angóla og aðra franska.
Og eftir að strákarnir fæddust segist hún
hafa kynnst mun fleiri í nágrenninu í gegnum
leikfélaga þeirra.
- Hvernig er daglegt líf hjá þér í Portúgal?
Á virkum dögum gengur lífið sinn vana-
gang, ég sínni strákunum og heimilinu á
meðan Henrique er í vinnunni. Á sumrin er
algengt að vinir og kunningjar hittist á strönd-
inni um helgar og borði saman á veitingastað
í nágrenninu. Segja má að öll hús séu þá auð
því allir fara á ströndina. Á veturna hittum
við fólk meira í heimahúsum um helgar eða
förum í bíltúr til smábæjanna í kring, til
Sintra, Cascais eða Estoril, og borðum þá á
einhverjum góðum veitingastað í hádeginu.
Það er tiltölulega ódýrt að fara út að borða
í Portúgal.
Eftir matinn förum við svo í gönguferðir
með strákana. Við reynum alltaf að finna ein-
hverja nýja staði til að fara á því að oft er
býsna ónæðissamt heima um helgar. Þó að
Henrique sé ekki í vinnunni hringja vinnufé-
lagarnir mikið í hann til að leita ráða og ræða
um ýmislegt sem upp kemur í sambandi við
fréttirnar.
- Farið þið mikið út að skemmta ykkur?
Nei, frekar lítið. Aftur á móti er okkur
mikið boðið í veislur vegna starfa Henriques,
en ég er ekki áfjáð í að fara í þessi boð.
- Hvernig veislur eru þetta?
Sem dæmi má taka að spilavítið í Estoril
býður alltaf einu sinni á ári til kjötkveðjuhá-
tíðar. Þangað er boðið þekktu fólki í Lissa-
bon; leikurum, stjórnmálamönnum og
fjölmiðlafólki. Þetta eru veislur fyrir fólk sem
er í sviðsljósinu.
í Portúgal má sjá mikinn mun á ríkum og
fátækum, einkum í Lissabon þar sem fátækra-
hverfin blasa við þegar ekið er inn í borgina.
Inni í borginni eru svo glæsileg einbýlishús
efnamanna. Hvað finnst Gunnhildi um kjör
fólksins í borginni?
26 VIKAN 6. TBL