Vikan - 23.02.1939, Síða 9

Nr. 8, 1939
VIK AN
9
Unnustinn
svíkur Jönu.
egar ég sit á skrifstofu minni, heyri
ég Jönu okkar þjösnast ofan stig-
ann með kúst og skarnskúffu. Áður fyrr
var það vani hennar að raula sálmalög
eða enska þjóðsönginn fyrir munni sér,
en nú var hún þegjandi og róleg við störf
sín. Það hafði komið fyrir, að ég óskaði
eftir slíkri þögn, og konan mín líka. En
þegar þögnin var fengin, og enginn hávaði
heyrðist framar, var eins og við kynnum
ekki rétt vel við það. Og þó að ég hálf-
skammist mín fyrir að segja frá því, dauð-
langaði mig til að heyra Jönu syngja
,,Daisy“ eða raula brot úr danslagi, svo
sem til merkis um, að skapið væri farið
að jafna sig.
En hvað okkur langaði til, að allt væri
búið með unnustann hennar Jönu, áður en
það varð! Jana var alltaf mjög frjálsmann-
leg í tali við konuna mína. Ræddu þær
stundum allskonar efni af mesta kappi í
eldhúsinu, og hafði ég oft gaman af að
opna hurðina fram í eldhúsið og taka þátt
í samtalinu. En eftir að Vilhjálmur kom
til skjalanna, var umræðuefnið alltaf Vil-
hjálmur og ekkert nema Vilhjálmur, Vil-
hjálmur hér og Vilhjálmur þar, og þegar
við héldum, að útrætt væri um Vilhjálm
í bili, þá hófst samtalið um Vilhjálm aft-
ur að nýju. — Trúlofunin hélzt í þrjú ár.
Hvernig Jana kynntist Vilhjálmi og varð
svona snarvitlaus í honum, fengum við
aldrei að vita.
Hvað mig snertir, þá held ég, að það
hafi verið á götuhorninu, þar sem séra
Barnabas Baux var vanur að halda sam-
komur á sunnudagskvöldum. Unga fólkið
dregst oft að hverskonar hávaða á götum
úti, og ég hugsa, að Jana hafi staðið þarna
á horninu og farið að taka undir sálma-
sönginn svona upp úr sér og eftir minni,
— í staðinn fyrir að koma heim og borða
kvöldmatinn, — og þá hafi Vilhjálmur
komið upp að síðunni á henni og sagt
„sæl“, og hún hafi sagt „sæll“, og upp úr
því hafi svo kunningsskapurinn orðið.
Konan mín hefir einstakt lag á að fá
stúlkumar sínar til að segja sér alla skap-
aða hluti, og það leið ekki á löngu, áður
en Jana sagði henni allt um Vilhjálm.
— Hann er alveg einstakur maður, frú,
sagði Jana. — Ég veit bara, að þér trúið
því ekki.
— Hann er undirdyravörður hjá Mayn-
ard, vefnaðarvömkaupmanninum, og fær
18 skildinga — nærri því pund — á viku.
Hann er af heldra fólki, þetta er svo sem
ekki verkafólk. Faðir hans var matjurta-
sali, frú, og varð tvisvar sinnum gjald-
þrota. Ein systir hans vinnur á sjúkra-
húsi. Þetta er svei mér gott gjaforð fyrir
mig, bláfátæka manneskjuna.
— Eruð þið þá trúlofuð? spurði konan
mín.
— Ekki beint, frú, — en hann er að
safna fyrir hringunum.
— Jæja, Jana mín, sagði konan mín,
— þegar þið eruð búin að opinbera, skaltu
Smásaga eftir
bjóða honum heim eitthvert sunnudags-
kvöldið og gefa honum kaffisopa hérna 1
eldhúsinu.
Efemía mín var æfinlega svo móðurleg
við stúlkurnar sínar.
Skömmu síðar var Jana komin með
splunkunýjan trúlofunarhring á hægri
hendi og var nú heldur völlur á henni.
Gamla ungfrú Maitland, vinkona okkar,
var eitthvað að fetta fingur út í, að vinnu-
konur skyldu ganga með svona dýrindis
steinhringa, en konan mín eyddi því, og
Jana hélt áfram að spóka sig með hring-
inn. —
Mér virtist unnusti Jönu vera mjög efni-
legur ungur maður.
— Vilhjálmur bragðar hvorki vín né
tóbak, sagði Jana einn daginn, þegar hún
var að tína saman tómar bjórflöskur. —
Þetta er svoddan sóðaskapur af tóbakinu,
svo að maður tali nú ekki um eyðsluna.
Og svo tóbakssvælan! Oj bara! En sumir
geta víst ekki án þess verið.
Jönu renndi allt í einu grun í, að hún
mundi höggva nokkuð nærri konu minni.
Henni var nefnilega ekkert um reyking-
arnar í mér.
— Ég þykist vita, að húsbóndanum
hérna líði aldrei eins vel og þegar hann
er búinn að kveikja í pípunni sinni. En
það er nú annað með svoleiðis menn. —
Vilhjálmur var fyrst fremur illa til fara.
1 tilbúnum, snjáðum fötum, sem hann var
löngu vaxinn upp úr. Hann hafði vatnsblá
augu og gekk með regnhlíf, sem hann
aldrei skildi við sig. — Efemíu gazt ekki
vel að honum frá því fyrsta.
— Hann fer oft í kirkju, sagði Jana,
— og það má heita, að kirkjan sé honum
faðir.
— Sé hvað? sagði konan mín.
— Sé eins og faðir hans, sagði Jana.
— Hr. Maynard er í Plymouth-bræðra-
söfnuðinum, og Vilhjálmi finnst skynsam-
legra að vera þar einnig. Hr. Maynard tal-
ar oft vinsamlega við hann, þegar þeir
hafa tíma. Bæði um það, að nota vel alla
spotta og láta þá ekki fara til ónýtis, og
svo um sálarheillina. Maynard tekur mik-
ið mark á Vilhjálmi og finnst hann vera
svo nákvæmur, bæði með að passa spott-
ana og svo það andlega.
Skömmu síðar heyrðum við, að yfir-
dyravörðurinn hjá Maynard væri farinn,
og að Vilhjálmur væri orðinn yfirdyra-
vörður með 25 skildinga launum á viku.
— Hann hefir eitthvað betri kjör en
maðurinn, sem ekur flutningsvagninum,
sagði Jana, — og þó er hann giftur og á
þrjú börn. Og í hreykni sinni hét hún því
að láta Vilhjálm sjá um, að við fengjum
óvenju fljóta og góða afgreiðslu, ef við
verzluðum við Maynard. —
Eftir þessa upphefð jókst velgengni Vil-
hjálms dag frá degi. Einn daginn heyrð-
H. G. WELLS.
um við, að hr. Maynard hefði gefið Vil-
hjálmi bók.
— „Brostu bara“ heitir hún, sagði Jana.
— En það er samt ekkert grín. Hún segir
manni, hvernig maður á að komast áfram
í heiminum, og sumt, sem Vilhjálmur las
mér, var ákaflega fallegt.
Efemía sagði mér hlæjandi frá þessu,
en svo bætti hún við, alvarleg í bragði:
— Heyrðu, góði. Jana sagði dálítið, sem
ég kann ekki við. Hún var búin að þegja
dálitla stund, en sagði síðan allt í einu:
Vilhjálmur tekur niður fyrir sig, þegar
hann giftist mér.
— Ég sé ekkert athugavert við þetta,
sagði ég. En síðar opnuðust á mér augun.
Eitt sunnudagskvöld, þegar ég sat við
skrifborðið mitt — ég hefi ef til vill verið
að lesa góða bók —, fór einhver fyrir
gluggann. Ég heyrði undrunaróp á bak við
mig og sá, að Efemía stóð með galopin
augun og sem steini lostin af undrun.
— Georg, hvíslaði hún, og var bæði
undrun og ótti í röddinni. — Sástu nokk-
uð?
Og svo sögðum við bæði samtímis —
hægt og hátíðlega:
— Silkihattur, hvítir hanzkar — ný
regnhlíf.
— Það er kannske ímyndun, elskan mín,
sagði Efemía, — en mér sýndist hálsbind-
ið hans vera alveg eins og þitt. Ég held,
að Jana hafi gefið honum það. Hún var
að tala um við mig um daginn, að þú ættir
svo falleg hálsbindi, og Vilhjálmur hermir
allt eftir þér.
Hjónaleysin gengu aftur fyrir gluggann.
Þau leiddust. Jana var ákaflega upp með
sér og ánægjuleg með nýja, hvíta bómull-
arhanzka. Og Vilhjálmur með silkihattinn.
Aldrei hefir Jana verið ánægjulegri en
þegar þau komu heim aftur.
— Hr. Maynard hefir verið að tala við
Vilhjálm, frú, sagði hún. — Hann á að
vera við afgreiðsluna, rétt eins og þessir