Vikan - 21.10.1993, Page 43

j
gott. Þaö er ekki aö ástæöu-
lausu aö Lansing er ævinlega
nefnd sem undantekningin
þegar sagt er aö konum sé
ekki hleypt í valdastöður í
Hollywood.
Þetta er reyndar ekki I
fyrsta sinn sem Lansing vinn-
ur með Adrian Lyne, leikstjóra
Indecent Proposal, því að hún
var einnig meöframleiðandi
að umtalaðri mynd hans,
Fatal Attraction. Sú mynd hef-
ur, ekki síður en Indecent
Proposal, vakið deilur meðal
femínista því að þar var
einmitt stuðst við afar gamal-
dags kvenmyndir. Önnur var
ástkonan (hóran): einhleyp,
djörf, sterk, hugrökk og síðast
en ekki síst alveg gjörsam-
lega ga-ga. Hin var eiginkon-
an (móðirin): ástrík, fórnfús,
móðurleg og veikbyggð - og
það var hún sem stóð uppi
sem sigurvegarinn í lok mynd-
arinnar.
Handritshöfundur Indecent
Proposal er líka kona, Amy
Holden Jones. Hún hefur var-
ið myndina ákaft og haldið því
fram að gagnrýni á myndina
lýsi einmitt forneskjulegum
viðhorfum, þar sem kvenhetj-
an sé sterk og sjálfstæð og
geti af frjálsum vilja valið á
milli tveggja manna, geti
meira að segja farið frá einum
til annars að eigin vild. Þetta,
segir Amy, er einmitt sú kona
sem allir karlmenn óttast. Það
er að hennar mati einmitt
þess vegna sem gagnrýnend-
ur í Bandaríkjunum hökkuðu
myndina í sig.
Röksemdafærsla Jones
hefur hins vegar verið tætt
niður af fjölmörgum konum,
jafnt fræðimönnum sem kon-
um innan kvikmyndaiðnaðar-
ins. Þær halda því fram að
hlutverk Díönu (Demi Moore)
í myndinni sé hneyksli vegna
þess hve heimskuleg og óvirk
persónan sé. Og þeir sem
hafa séð myndina vita að at-
hafnir kvenhetjunnar einkenn-
ast síður en svo af „frelsi"
heldur er henni kastað eins
og tennisbolta á milli tveggja
sterkra, karllegra póla. Hún
velur ekki heldur er valið fyrir
hana. Eiginmaðurinn hendir
henni út þegar hún er orðin
„spjölluð", milljónarinn rekur
hana frá sér af „góðmennsk-
unni“ einni saman.
Það er reyndar athyglisvert
að Lyne kýs að halda því
leyndu fyrir áhorfendum
hvaða leið ungu hjónin fara
að endanlegri ákvörðun sinni.
Við sjáum þau ræða tilboðið
en við sjáum ekki hvort þeirra
það er sem í raun tekur á-
► l’ myndinni Pretty Woman
gaf milljaróamæringurinn
(leikinn af Richard Gere)
3000 dollara fyrir viku
meö vændiskonunni
(Juliu Roberts).
kvörðunina eða hvernig það
er gert.
DREYMIR KONUR
UM RIDDARA?
Sumar konur hafa þó tekið
annan pól í hæðina í umræð-
unni um Indecent Proposal og
eitt eftirtektarverðasta inn-
leggið kemur frá Callie Kho-
uri. Hún er handritshöfundur
einnar athyglisverðustu mynd-
ar síðari ára, Thelma & Lou-
ise, en þar segir frá tveimur
konum sem fá nóg af tilbreyt-
ingarlaus lífi sínu og halda (
ferðalag, skjóta mann sem
nauðgar annarri þeirra, taka
svo stefnuna suður til Mexíkó
og fara með ránshendi um
þjóðvegina, í anda Bonnie og
Clyde. Khouri hlaut ósk-
arsverðlaun fyrir handritið
sem er frumraun hennar á
þessum vettvangi.
Khouri tjáði á áður-
nefndum fundi skoðun
sína á Indecent
Propopal og sagði
meðal annars: „Það
er einfaldlega of
mikil þröngsýni að
segja, eins og
margir feministar
hafa gert, að myndir
á borð við þessa og
Pretty Woman tjái
einungis ungæðis-
lega draumóra karl-
manna. Ein af ástæð-
unum fyrir því að
Pretty Woman hlaut
svona gífurlega að-
sókn var að tánings-
stúlkur, fjórtán eða
fimmtán ára, komu í
stríðum straumum til að
sjá hana og margar oft-
ar en einu sinni. Vanda-
málið er að í Bandaríkj-
unum er stúlkum kennt
að fyrirlíta allt í eigin fari
nema það sem gerir þær
kynferðislega aðlaðandi (
augum karlmanna. Það er
þess vegna sem tilhugs-
unin um að vera keypt,
helst dýru verði, af ríkum,
vandlátum karlmanni er
svona heillandi."
Ein af ástæðunum fyrir
því aö Khouri skrifaði kvik-
myndasöguna um þær
Thelmu og Louise var
einmitt sú að hún vildi brjóta
upp þá hefðbundnu og
stöðnuðu kvenmynd sem
Hollywood hefur svo lengi
kosið að sýna í framleiðsk
sinni. Sjálf hafði hún um nokk
urt skeið unnið við að fram
leiða tónlistarmyndbönd
og var búin að fá sig
fullsadda af því
hvernig karlkyns
KVIKMYNDIR