Vikan - 18.12.1993, Qupperneq 72

HESTAMENNSKA
TEXTI: JOHANN GUÐNI REYNISSON
I FARARBRODDI II EFTIR
HJALTA JÓN SVEINSSON KOMIN ÚT:
USTAMENN
í LÍFSINS ÓLGUSJÓ
■ fyrra kom út viötalsbók
Beftir Hjalta Jón Sveins-
Hson sem bar yfirtitilinn í
fararbroddi. Þar var rætt við
nokkra litríka hestamenn og
nú er komin út hjá Skjaldborg
önnur bók með sama yfirtitli.
Sú ber undirtitilinn Með hest-
inn í öndvegi og þar er rætt
við Andrés Kristinsson, Guð-
mund Jónsson og Sigrúnu Ei-
ríksdóttur, Magna Kjartans-
son, Björn Ftunólfsson, Jó-
hann Þorsteinsson, Brynjólf
Sandholt, Kára Arnórsson og
Reyni Aðalsteinsson. Gísli B.
Björnsson hefur séð um útlit
og uppsetningu á báðum
bókunum.
„Allt er þetta fólk sem ég
hef kynnst og hefur sérstak-
lega vakið athygli mína í
gegnum árin. Viðmælend-
urnir hafa allir stundað
margvíslegar hliðar hesta-
mennskunnar um áratuga-
skeið og eru þekktir bæði af
því sem og litríkum persónu-
einkennum. Þannig spanna
ég hestamennskuna á mjög
breiðum grund-
velli,"
segir
höfund-
urinn í
stuttu
spjalli.
„Ég hef
aðallega
notað sum-
arfríin mín í
að afla efnis í
bækurnar. Þá
fer óg mjög
víöa, tek viðtölin og stundum
þarf ég að fara oftar en einu
sinni í þeim erindagjörðum.
Sumir hafa jafnvel verið í far-
vatninu í tvö ár. Viðmælend-
ur vel ég fyrst og fremst eftir
persónuleika þeirra og þeir
verða að vera hvaðanæva af
landinu. Ég reyni einnig að
velja fólk af ýmsum sviðum,
fólk sem mér finnst standa
upp úr fyrir einhverra hluta
sakir eöa eins og ég segi í
inngangi að bókinni: Hér
birtast frásagnir skemmtilegs
hóps úr flóru hestamennsk-
unnar, sem ættu að geta
gefið góða mynd af því
mannlífi sem þrífst í tengsl-
um við íslenska hestinn.
Þetta eru listamenn í lífsins
ólgusjó og það má segja að
það fólk sem við söguna
kemur geti státað af flestum
þessum þáttum hvert og
eitt,“ bætir Hjalti Jón við.
ÓÚTSKÝRANLEG
TENGSL
Fjölmargir koma að vonum
við sögu enda fer þeim sí-
fjölgandi sem sækja í sam-
neyti við hestinn. „Mér finnst
mjög mikilvægt að fólk sé
valið í bækur sem þessa
með þeirri vissu að það hafi
skemmtilega frásagnargáfu.
Ég vil ekki þurfa að toga
hlutina upp úr viðmælendum
mínum. Fólkið verður sjálft
að hafa frá einhverju aö
segja. Þeir sem segja frá
gera það síðan án þess aö
ég komi þar nokkurs staðar
nærri í textanum. Innkoma
af því tagi finnst mér þó þörf
þegar hægt er að byggja á
lögmálum góðrar frásagnar-
listar. I samræðunum gerist
það vissulega að farið er úr
einu í annað, sögubrot hér,
annað þar og svo framvegis.
Hlutverk mitt er einmitt að
púsla þessum brotum sam-
an. Mesta vinnan er að gera
heilsteypta frásögn með
samhengi, kaflaskiptum og
þar fram eftir götunum."
Hvað er það sem gerir
hestamenn þannig úr garði
að þeir eru efni í hverja bók-
ina á fætur annarri? „Hesta-
mennskan er ekki eins og
hvert annað áhugamál. Hún
er krefjandi og henni fylgir
ákveðinn lífsstíll. Vissulega
kostar þetta töluvert af pen-
ingum en þó enn meiri tíma.
Hestamaðurinn umgengst
hestinn, náttúruna og fjöl-
margt fólk um allt land, jafn-
vel erlendis, allt meö þetta
sama áhugamál. Hesta-
menn tala helst ekki um ann-
aö en hesta þegar þeir hitt-
ast enda umræðuefnin
óendanleg. í gegnum hesta-
mennskuna skapast einnig
sterk og eiginlega óútskýr-
anleg tengsl, tengsl sem
haldast."
EKKI BARA EFNAFÓLK
Þú nefnir tilkostnaö. Er að
þínu áliti einungis fyrir efna-
fólk aö stunda hesta
mennskuna? „Nei, alls ekk
Þúsundir íslendinga, sem
koma alls staðar að úr þjóðfé-
laginu, stunda hesta-
mennsku. Sumir eiga dýr
hesthús og dýra hesta, fólk
sem jafnvel berst svolítið á en
sá fjöldi er hverfandi. Hesta-
menn eru í heildina þversk-
urður alls þjóðfélagsins og
það er einmitt skemmtilegast
við þetta. Allir eru jafnir og
flestir góðir kunningjar," segir
Hjalti Jón og talar hér af
reynslu. Hann er sjálfur
gegnsýrður af hestabakter-
íunni, hefur átt hross um
aldarfjórðungsskeið eða frá
um fimmtán ára aldri.
í bókinni í fararbroddi -
Með hestinn í öndvegi birt-
ast frásagnir litríkra persóna
sem kalla ekki allt ömmu
sína og margir vilja allra síst
fara troðnar slóðir. Alls kon-
ar ádeilur og sértæk viðhori
koma fram og gera frásagn-
irnar beinskeyttar og áræðn-
ar. Slíkt sagnakrydd er
ómissandi í bókum af þessu
tagi og sum viðtölin í þessari
bók eru vægast sagt mjög
bragðmikil, svo haldið sé
áfram með samlíkinguna. Á
sömu lund eru sagðar sögur
af mislyndum, fjórfættum
fjörkálfum sem stundum
bregðast hryssingslega við
mannfólkinu.
MENNTUN OG STÖRF
Hjalti Jón er maður skriffær-
anna. Hann lauk cand. mag.
prófi í íslenskum bókmennt-
um frá Háskóla íslands.
Hann hefur skrifað fjölda
greina í blöð og tímarit auk
þýðingarstarfa, bæði hér
heima og erlendis. Nú starf-
ar Hjalti Jón sem ritstjórnar-
fulltrúi hjá Fróða. Meðal ann-
ars hefur hann í fyrri tíð verið
ritstjóri Eiðfaxa, tímarits um
hestamennsku, og auk við-
talsbókanna við íslenska
hestamenn hefur hann kom-
ið víðar við á sviði bókaút-
gáfu.
„Ég skrifaði mína fyrstu
bók um hrossin frá Kirkjubæ
og samhliða þeirri bók tók ég
þátt í gerð myndbands um
sama efni. Síðan skrifaði ég
bókina Það þarf tvo til, um
hjónabandið, seinni sambúð,
skilnaði og fleira og nú er
önnur bókin með yfirskriftinni
í fararbroddi komin út. Ef
hún fær sömu undirtektir og
sú fyrri er vel hugsanlegt aö
þeirrar þriðju sé að vænta.
Ég er nú þegar búinn að fylla
hana í kolli mér af viðmæl-
endum," segir Hjalti Jón
Sveinsson. □
72 VIKAN 24. TBL. 1993