Vikan - 07.01.1999, Side 30

rsdóttir Mynd: Sigurjón Ragnar
íjTil 1 J \ r 1 i)J )
jijl 1 m /11 fh) I Fí
í hæklinum á legg kindalæris er svokallað
völubein. Áður fyrr fylgdi hækillinn með
þegar læri var keypt en nú saga kjötiðnað-
armenn hann venjulega af. Völubein er þó
auðvelt að fá ef menn vilja spreyta sig á að
spá en valan hefur verið notuð til spádóma
árum saman hér á landi. Menn hugsa sér
eða hafa spurningu yfir upphátt og valan
svarar eftir því hvor hliðin snýr upp þegar
hún stöðvast eftir að notuð hefur verið
ákveðin aðferð við að kasta henni. Nokkuð
mismunandi eru bæði aðferðin og þulan
sem höfð er yfir. Sumir segja að holan þýði
nei en aðrir já og fer það eftir því hvort hin
hliðin er jákvæð eða neikvæð en allir virð-
ast sammála um að stöðvist hún upp á
endann viti hún ekki svarið. Lengst er þul-
an svohljóðandi:
Upp er kryppa á völu
miitni
Segðu mér það, spá-
kona mín, sem ég spyr
þig að.
Með gullinu skal ég
gleðjaþig,
með silfrinu skal ég
seðja þig
og silkinu vefja þig
og gefa þér kóngsson
með öllum hans ríkjum
ef þú segir mér satt
en brenna þig í eldinum
og kasta þér í koppinn
ef þú lýgur að mér.
Nokknar aðrar útgáfur eru
ettiríarandi:
Vala, Vala, spákona
svaraðu því sem ég spyr
þigað
ef þú segir satt skal ég
með gullinu gleðja þig og
silfrinu seðja þig en í
eldinum brenna þig ef
þú lýgur að mér.
Vala, Vala, spákona,
spyr ég þig að.
Eg skal gefa þér skyr og
rjóma efþú
segir satt en henda þér í
hlandkoppinn ef þú lýgur
að mér.
Spákona mín, nú
spyr ég þig, satt skalt þú
segja mér, þá mun ég með
gullinu gleðja þig og
silfrinu seðja þig. En í
eldinum brenna þig ef þú
lýgur að mér.
Menn stilla völunni upp
á nefi sér eða hvirfli og
síðan er þulan höfð yfir,
þá hneigja menn höfuðið
og þegar valan stöðvast
hefurðu svarið. Aðrir
fela völuita í lófa sér og
kasta henni, entt aðrir
halda henni yfir höfði sér
og snúa sér réttsœlis þrjá
hringi áður en henni er
kastað og ein aðferðin er
að stilla völunni upp og
fella hana síðan með
smá steini. Verslunin
Kirsuberjatréð selur nú
orðið völur í sérstökum
litríkum krúsum, sem
gerðar eru úr gallblöðr-
um svína, og er völunni
velt úr þeim á borð. Og
þá er bara að verða sér
úti um völu og spyrjast
fyrir um hvernig gangi að
halda nýársheitin þetta
árið.
30