Vikan - 18.04.2000, Blaðsíða 8

Of mikil metorðagirnd
innan Þjóðkirkjunnar
Haukur hefur verið óstöðv-
andi í þekkingarleit sinni og
hefur fundið heimildir um
dagsrúnirnar og þennan hluta
goðafræðinnar víðs vegar um
heim. „Ég hef smám saman
verið að koma þessu kerfi
saman og fundið dagsrúnir
fyrir hvern dag í mörgum
löndum s.s. Þýskalandi, Sví-
þjóð, Póllandi og Frakklandi.
Dagsrúnirnar voru skornar út
á stórar súlur, eins og öndveg-
issúlur Ingólfs Arnarsonar
sem voru að mínu mati ekk-
ert annað en stór dagatöl,
þegar eitthvað merkilegt
gerðist á viðkomandi stað,
héraðshöfðinginn eignaðist
barn eða mikil hátíð var hald-
in. Því hef ég smám saman
fundið rúnir fyrir flesta daga
ársins. Stundum fann ég
meira að segja margar rúnir
fyrir einn og sama daginn en
stundum fann ég enga rún
fyrir ákveðinn dag og þá varð
ég bara að nota ímyndunar-
aflið. Ég fann t.d. enga rún
fyrir 6. desember sem var
kallaður Sindradagur í Þýska-
landi. Sindri er sá sem smíð-
ar hamar Þórs og því ímynda
ég mér að merkið fyrir þenn-
an dag hljóti að vera hamar.
Svona hef ég þurft að krafla
mig áfram til þess að fá rúnir
fyrir alla daga ársins.“
Eins og áður sagði hyggur
Haukur á markaðssetningu á
þessum hugmyndum sínum
víðs vegar um lönd. Hann
segist hafa fundið fyrir mikl-
um áhuga á þessum hug-
myndum sínum meðal fólks
af ólíkum þjóðum. Hverju
skyldi það sæta? „Ég held að
í og með kitli þessar dagsrún-
ir hégómleikann í okkur öll-
um. Fólki finnst gott að eiga
sitt eigið merki eða rún, eitt-
hvað sem það getur auðkennt
sig með, staðfest sjálfan sig
með og sagt: „Þetta er ég.“
Það er manninum nefnilega
svo mikilvægt að hafa eitt-
hvert svona haldreipi til þess
að feta sig eftir.“
Þráttfyrir miklar sviptingar
innan hennar tilheyrir meiri-
hluti landsmanna samt þjóð-
kirkjunni. En er þessi mikli
áhugi á þínum hugmyndum
sem þú hefurfundiðfyrir ekki
merki um að fólk finni ekki
þetta haldreipi í trúnni og vilji
leita annað?
„Ég veit það ekki. Fólk leit-
ar þessarar staðfestingar
meðal annars í trúnni en þessi
leit er mörgum mjög erfið og
margir eru að leita í myrkri.
Ég finn þessa staðfestingu
mína í listinni en margir
hreint og beint gefast upp í
þessari leit.
Það ríkir hins vegar mikil
valdabarátta innan þjóðkirkj-
unnar núna sem veldur
ringulreið. Það er nú alveg á
mörkunum að ég nenni að
mynda mér skoðun á þessu
hjákátlega rugli þessarra smá-
menna sem berjast um feit-
ustu brauðin. Inn á milli eru
auðvitað til ákaflega trúaðir
menn sem eru í prestsstarfinu
af hugsjón en þeir verða allt
að því að athlægi. Fólk vill
ekkert blanda trúnni of mik-
ið inn í kirkjuna eins öfugsnú-
ið og það kann að hljóma.
Fólki finnst slíkt bara leiðin-
legt. Eins og aðrir menn þurfa
prestar alltaf að vera að sanna
sig fyrir sjálfum sér og öðrum
og þar kemur metorðagirnd-
in inn í sem getur orðið of stór
hluti af starfinu og flækt mál-
in.“
Haukur er samt ekki á því
að fólk þurfi að velja á milli
þessara hugmynda og trúar
sinnar. Það sé alveg hægt að
halda í hvort tveggja. „For-
feður okkar voru opnir fyrir
straumum víða að og mér
finnst að fólk þurfi ekki að
velja á milli.“
Þjóðminjasafníð ol
íhaldsöm stofnun
Hauki er mikið í mun að
koma þessum hugmyndum
sínum og þekkingu á framfæri
víða um lönd og segir hann
aðalmarkmið sitt með þessu
grúski vera að þekkingin glat-
ist ekki. Hann hefur ákveðn-
ar skoðanir á hlutverki Þjóð-
minjasafnsins þegar kemur
að varðveislu menningararfs-
ins.
„Vísindamennirnir á Þjóð-
minjasafninu hugsa öðruvísi
en við listamennirnir. Lista-
menn nota innsæið og fikra sig
þannig áfram en vísindamenn
henda málinu bara frá sér ef
þeir hafa ekki staðfestingu og
sannanir fyrir öllu sem þeir
eru að gera. Þeir eru of ragir
við að beita innsæinu vegna
þess að því fylgir sú áhætta að
maður geti haft rangt fyrir sér.
Slíka áhættu þora þeir ekki að
taka því þeir eru svo ofsalega
hræddir um að þá verði hleg-
ið að þeim. Það hefur nú hins
vegar oft komið fram að inn-
sæið reynist rétt og eitthvað
nýtt kemur fram vegna þess
að viðkomandi listamaður
þorði að taka áhættu. Þá taka
vísindamennirnir við sér og
segja: „Þetta gæti nú verið rétt
hjá þér.“
Þjóðminjasafnið þarf að
vera íhaldsamt en að mínu
mati er það of íhaldsamt. Það
vantar eitthvert líf í safnið og
mannskapinn þar. Þegar
maður kemur á listasöfn í út-
löndum iðar allt af lífi og fjöri
og vísindamennirnir hafa
gaman af að ræða málin og
fikra sig áfram. Ég get nefnt
sem dæmi að þegar ég kem á
söfn í Þýskalandi og ræði hug-
myndir mínar við prófessora
þar er allt opnað og þeir
boðnir og búnir að aðstoða
mig og skoða málin.
Það er svo heillandi að
komast inn í þennan heim og
svo gaman að komast að því
hvernig þessir forfeður okkar
hugsuðu. Forfeður okkar
voru húmoristar og hugsuðir
sem við getum lært ýmislegt
af og því má þessi heimur
ekki glatast," eru lokaorð
Hauks að þessu sinni.
8
Vikan