Menntamál - 01.04.1931, Blaðsíða 3

MENNTAMAL
ÚTGEFANDI: ÁSGEIR ÁSGEIRSSON
V. ÁR Apríl 1931. 4. BLAÐ
Nokkrir drættir úr sögu fræðslumálanna.
Frh.
Fram á unglingsár fæst Ernile næstum eingöngu viÖ athug-
un náttúrunnar,s hann leikur sér og starfar úti við. A'Öeins ör-
sjaldan er athygli hans beint aÖ vi'Öfangsefnum mannlífsins
sjálfs. Mjög lítiÖ er hann látinn fást við bóklestur. Þekking
hans verður nær eingöngu átthagaþekking, sem hann hefir afl-
að sér með athugun sinni. Þá fyrst, er hann er fimmtán ára,
er vit hans og tilfinningalíf orðið svo þroskað, að áhugi hans
fer að vakna á sérfræðilegum, sögulegum, þjóðfélagslegum og
trúarlegum efnum.
Flver sá, sem 1)erst fyrir því, að barnið sé alið upp i sam-
ræmi við eðli þess og náttúru, hlýtur að veita því eftirtekt,
hve nauðsynlegt ])að er, að skilja og þekkja sálarlíf barnsins.
Emile eftir Rousseau veldur aldahvörfum i sögu uppeldismál-
anna einmitt vegna þess, að sú nauðsyn er þar i fyrsta sinni
skýrt og skorinort fram sett, og þar eru allar kröfur i upp-
eldismálum. látnar styðjast við athuganir á sálarlífi barnsins
og unglingsins, og þær athuganir eru oft nákvæmar og eiga
varanlegt gildi. En hins vegar eru sköðanir Rousseaus í upp-
eldismálum oft einhliða, og það stafar af því, að dýpstu lifs-
sannindi sin öðlast hann i hrifningu, og þegar hann lýsir því,
sem ólíkt er í lífi barns og unglings, hættir honum til að gera
meira úr þeim mun en rétt er, til þess að ná dýpri áhrifum
með orðum sínum.
Pcstaloszi (1746—1827) varð þegar á unga aldri hugfang-
inn af byltingakenningum Rousseaus i uppeldismálum. Og fram