Bjarmi

Ukioqatigiit

Bjarmi - 01.12.1995, Qupperneq 30

Bjarmi - 01.12.1995, Qupperneq 30
SJONARHORN Sr. Gísli Jónasson Erum við að missa a Sr. Gísli Jónasson er sóknarprestur í Breiöholtskirkju og formaður Kristilegu skólahreyfingarinnar. Sú spurning hefur sótt á mig að undanförnu, hvort íslenska þjóðkirkjan muni e.t.v. senn standa frammi fyrir hliðstæðri þróun og orðið hefur víða í kirkjum Norðurlandanna á sl. áratugum. Hér á ég við þá staðreynd, að kirkjurnar hafa hægt og bítandi verið að missa þau sterku tengsl við þjóð sína sem áður voru svo einkennandi fyrir þjóð- kirkjur Norðurlandanna. Þessi tengsl birtust m.a. í því, að víðast hvar voru yfir 90% barna í hverjum árgangi skírð og síðar fermd. Kirkjunni gafst þannig einstakt tækifæri til að komast í snertingu við vel flestar fjölskyldur með boðskap sinn, þótt vafalaust megi stundum setja spurningarmerki við hvernig það tækifæri hafi verið nýtt. Nú mun ástandið hins vegar víða vera gjörbreytt hvað þetta varðar og þá ekki hvað síst í stórborgunum. Þannig mun nú t.d. vera svo komið, að innan við helm- ingur barna í Stokkhólmi fermist og mikil meirihluti íbúanna lifir í raun án nokkurra lifandi tengsla við kirkjuna og hefur lítil eða engin kynni eða reynslu af starfi hennar eða boðskap. Þessi þróun hefur ekki með sama hætti náð til okkar á íslandi. Hér heldur kirkjan enn þeirri stöðu að 93-94% allra barna eru skírð og fermd. Ég held þó að við getum ekki vikið okkur undan því öllu lengur að hugleiða í fullri alvöru, hvort þróunin eigi eftir að verða eitthvað svipuð hjá okkur á næstunni og verið hefur meðal frænd- þjóðanna. Það má a.m.k. vera öllum ljóst sem um þessi mál hugsa, að kirkjunni okkar hefur ekki á liðnum árum og áratugum tekist að fylgja eftir með eðlilegum hætti í starfi sínu þeirri miklu búsetu- röskun sem orðið hefur í landinu né þeim breyt- ingum sem hún hefur haft í för með sér í þjóðlífinu. Starf kirkjunnar og skipulag mótast enn að mestu af aðstæðum og þörfum sveitakirkjunnar. íslenska kirkjan er m.ö.o. í raun ekki nema að litlu leyti flutt á mölina. Þetta verður t.d. mjög áberandi þegar við hugum að því, hvernig til hefur tekist með kirkjulegt starf í þeim úthverfum Reykjavíkur sem sprottið hafa upp hvert af öðru á síðustu áratugum. Þar sjáum við hvernig sama sagan hefur verið að endur- taka sig aftur og aftur. Dágóðum tíma eftir að byggðin tekur að myndast eru stofnaðir nýir söfn- uðir í nýbyggingarhverfunum og kosin sóknarnefnd. Næst er kosinn prestur, sem síðan er sendur til starfa með svipuðum hætti og fallhlífarhermaður, sem kastað er niður yfir óvinasvæði. Þegar niður kemur verður hann svo að bjarga sér eins og hann best getur án nokkurrar utanaðkomandi hjálpar, eins og prófessor Jóhann Hannesson orðaði þetta eitt sinn í mín eyru. Starfsaðstaðan er engin og fyrsta verk prestsins og nýkjörinnar sóknarnefndar hefur yfirleill verið að finna einhverja bráðabirgðaaðstöðu til helgihalds og síðan að hefja undirbúning kirkju- byggingar. Eftir það hefur orka sóknarnefndarinnar næstu áratugina að mestu farið í kirkjubygginguna og fjáröflun vegna þeirra skulda sem stofnað hefur verið til vegna hennar og oft eru að sliga söfnuðina jafnvel áratugum eftir að kirkjan var vígð. Sjálft safnaðarstarfið hefur hins vegar oftar en ekki þurft að líða árum og áratugum saman vegna fjárskorts og aðstöðuleysis. Starfsmennirnir hafa verið alltof fáir og prestarnir yfirleilt að drukkna í svokölluðum aukaverkum, sem leitt hefur til þess að alltof lítill tími og kraftar hafa verið til að sinna hinni eiginlegu safnaðaruppbyggingu. Það er vissulega heldur dapurleg mynd sem hér er dregin upp, en því miður þó alltof sönn. Sé saga starfs KFUM & K í borginni síðustu ára- tugina skoðuð blasir því miður svipuð mynd við. Félögunum hefur ekki nema að mjög takmörkuðu leyti tekist að fylgja íbúaþróuninni eftir með starfi sínu. Oft virðist of mikil orka og fjármagn hafa farið í húsbyggingar í stað eiginlegs starfs og stundum hefur tilviljun ein ráðið því hvar starfað er og hvar ekki. Unglingastarfið hefur að mestu lagst af og ekki 30

x

Bjarmi

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bjarmi
https://timarit.is/publication/379

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.