Bjarmi

Árgangur

Bjarmi - 01.05.1996, Blaðsíða 7

Bjarmi - 01.05.1996, Blaðsíða 7
fjöldi sódómskra karlmanna hefur slegið hring um húsið. Karlarnir kalla til Lots að hann leiði út gesti slna að þeir megi kenna þeirra. Lot vill ekki bregðast gestunum og biður mennina heldur að þiggja að hann sendi óspjallaðar dætur sínar út til þeirra. Æstur mannfjöldinn fyrir utan unir því ekki og gerir aðsúg að Lot sem kemst við illan leik inn aftur. Mennirnir fyrir utan eru skyndilega slegnir blindu og geta af þem sökum ekki fundið dyrnar að húsi Lots. Frásögu af mjög svipuðum atburðum í Gíbeu er að finna í 19. kafla Dómarabókar. Þar hópuðuðust „hrak- menni“ nokkur að húsi þar sem hebreskur gestur var innan dyra. Framhaldið er öllu ljótara en í fyrri sögunni og að lokum var komið fram hefndum á hrakmennum Gíbeu. Samkvæmt túlkunarhefðinni birtir saga þessi reiði Guðs gegn kynlífi samkynhneigðra karlmanna og einmitt þess vegna hafi Drottinn eytt Sódómu. Nýrri túlkanir hafa bent á að meginþema þessarrar frásögu sé ekki samkynhneigð heldur hebresk kurteisi. Samkvæmt réttarlögum Fiebrea skyldi hver sá sem kominn er undir þak einhvers njóta fullkominnar verndar. Einnig hefur verið bent á að hebreska orðið jada sem þýtt er á íslensku „að kenna e-s“ hafi sjaldan kynferðislega merkingu í Gamla testamentinu. Þess vegna sé hæpið að ætla að múgurinn í frásögunni falist eftir kynmökum við mennina tvo. Líklegra sé hann vilji einungis skoða aðkomu- mennina og heilsa upp á þá. Sá sem meðal annars hallast að þessari túlkun er John B. Nelson, höfundur bókarinnar Embodiment sem kennd hefur verið í námskeiðinu Siðfræði fjölskyldunnar og hjónabandsins í Guðfræðideild Háskóla íslands.9 Rétt er það að hebreska orðið merkir ekki endilega að eiga kynmök við en í Sódómutextanum er merkingin aug- ljóslega sú. Lot nefnir að dætur hans hafi ekki „karlmanns kennt“ og notar sama hebreska orðið. Fráleitt er að ætla að þær hafi aldrei talað við karlmenn eða kynnst þeim á nokkurn hátt. Augljóst er að Lot er að vísa til þess að þær eru hreinar meyjar.10 Af samhenginu ætti það því að vera ljóst að þessir karlmenn sem gjörðu Lot og hinum gestkomandi englum rúmrusk hafa haft annað í hyggju með hina síðarnefndu en vingjarnlegt spjall um veðrið. Sódómufrásagan fjallar um hneigðir karlmanna til sama kyns en hæpið er að nota þessa frásögu eina til að dæma samkynhneigð í heild. í Sódómu viðgekkst almennur saur- lifnaður, sið- og lögleysi. Múgurinn fyrir utan hús Lols vildi nauðga aðkomumönnunum. Nauðgun er ofbeldi og á ekkert sameiginlegt með gagnkvæmri ást og virðingu sem vissulega getur ríkt milli samkynhneigðra einstaklinga.11 Hvað með Davíð og Jónatan? I Fyrri Samúelsbók 18-20 er fjallað um þá miklu kærleika sem voru milli Davíðs ogjónatans. Sumir álíta kafla þessa benda til þess að þeir hafi verið eitthvað meira en aðeins góðir vinir. í 1. Sam. 18:3 segir að Jónatan hafi unnað Davíð sem lífi sínu. í v. 4 segir að Jónatan hafi afklæðst í augsýn Davíðs og að þeir hafi kysst hvor annan (20:41). Að Jónatani látnum orti Davíð sorgarljóð þar sem m.a. segir: „Sárt trega ég þig, bróðir minn Jónatan, mjög varstu mér hugljúfur. Ást þín var mér undursamlegri en ástir kvenna.“ Einnig hafa misheppnuð ástarsambönd Davíðs við hitt kynið þótt styrkja þennan grun. Samanlagt hafa þessir þættir hleypt af stað vangaveltum um að þeir félagar, Davið ogjónatan, hafi verið elskendur. Fyrrnefnd rök eru sprottin af misskilningi. Þegar Jónatan afklæddist fyrir framan Davlð var það í þvi skyni að gefa hinum síðarnefnda skikkju sína, brynju, sverð, boga og belti. Augljóst er því af samhenginu að sú fækkun fata er ekki af kynferðislegum toga. Hið sama er að segja um koss þeirra félaga í 20:41. Þeir grétu og kysstu hvor annan því ljóst var að þeir myndu ekki sjást í langan tíma. Margir eiga góða vini af sama kyni. Vinátta og kærleikur getur vaxið, þó ekkert kynferðislegt sé í sambandi þeirra. C. S. Lewis talar um að vináttan sé öxl við öxl en ástin augliti til auglitis. Vináttan er gjöf Guðs.12 Viðurstyggð er kostaði líflát í 3. Mósebók 18:22 og 20:13 er fjallað um samkynhneigða karlmenn. Síðari tilvitnunin hljóðar svo: „Leggist maður með karlmanni sem kona væri, þá fremja þeir báðir viður- styggð. Þeir skulu líflátnir verða, blóðsök hvílir á þeim.“ Kynlíf samkynhneigðra karlmanna er afdráttarlaust for- dæmt í lögmálinu og svo fast er að orði kveðið að þeir sem slíkt fremja skulu teknir af lífi. Þessir textar eru ákveðnir og fljótt á litið gætum við túlkað þá sem hið endanlega svar Biblíunnar við samkynhneigð. Margir hafa sagt að við nánari rýni komi í ljós að svo sé ekki. í helgihaldi heiðinna nágrannaþjóða ísraels var stundað kynlíf tveggja eða fleiri af sama kyni. Því hafi lagatextar þessir fyrst og fremst trúarlegt gildi en séu ekki alhliða mælikvarði á samkyn- hneigð sem sllka. Þessu til stuðnings er bent á svipuð ákvæði sem banna t.d. hjónabönd trúaðra og heiðingja en lilgangurinn var að vernda trúariðkun Hebrea fyrir heiðn- um áhrifum. Þó að ekki sé hér beinlínis fjallað um ástarsamband tveggja karlmanna þá er ekki hægt að segja að slíkt falli utan ramma þessa hebreska lagaákvæðis. í sömu upptaln- ingu í 3. Mósebók er einnig fjallað um mök blóðskyldra, framhjáhald, hórdóm og samræði við skepnur. Allt fellur þetta utan hins eðlilega þó svo engin trúariðkun sé tengd því.13 Þá vaknar spurningin hvort beita eigi dauðarefsingu við samkynhneigð eins og lögmálið mælir fyrir um. Svar

x

Bjarmi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bjarmi
https://timarit.is/publication/379

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.