Bjarmi - 01.12.2002, Page 30

77
Þá værí Guó í garói
og góó jól
u

Sr. María Ágústsdóttir
Jólafasta er íslenska hugtakið fyrir tíma-
bilió frá upphafi nýs kirkjuárs, fjórum
sunnudögum fýrir jól, aó hátíóinni sjálfri,
en oróiö aðventa hefur rutt sér til rúms í rík-
ara mæli.2 Litur jólaföstu er - eins og að-
faratímabils páskanna - fjólublár; samsetn-
ing hins rauóa litar kraftar og kærleika,
svarta litar sorgarinnar og bláa litar himn-
anna, Maríu guðsmóóur og þeirra eigin-
leika sem hún stendur fyrir, trúmennsku og
sannleika.3 Fastan, aðfarar- og undirbún-
ingstíminn, er því tími hinna blendnu til-
finninga mannlífsins, sem knýja hugsandi
fólk til að ganga í sig og gá aö
Jólin sjálf ganga í garó kl. 18 á aófanga-
dagskvöldi aó gyðinglegri erfó, en við sól-
setur hefst nýr dagur. Hér á norðurslóðum
er sólsetur á svo mismunandi tímum aó
fastsetja varó inngöngu nýs sólarhrings viö
kl. sex. I mínu ungdæmi var sagt aó þá yrói
heilagt og allt varö að vera til reiðu áður en
hátíðarguðsþjónustan hófst í útvarpinu.
Tuttugasti og fimmti desember er hinn eig-
inlegi jóladagur, níu mánuðum eftir Boð-
unardag Maríu, 25. mars. Jólin eru yngst
hinna kristnu hátíða og greinir fýrst frá
þeim um miðja 4. öld.4
,JESÚ, ÞÚ ERT VORT JÓLALJÓS..."
Jólafastan var áður tími fatageróarinnar
og var setið lengi frameftir við gerð nær-
fata, sokka, vettlinga og sauóskinnsskóa.
Þá voru kertin steypt, í eina skipti á ár-
inu að hin dýrmæta tólg var not-
uð í kerti. Svokölluó kónga-
kerti voru hátíðarkertin,
þríarma Ijós í minn-
ingu vitringanna
þriggja. Eru
landi og gefur Árbæjarsafn almenningi kost
á að móta sín eigin kóngakerti á jólaföst-
unni. Ljósið minnir okkur á hið tvíeina Ijós,
sem tendrað var vió skírn okkar (a.m.k.
andlega talað): Aðjesús er Ijós heimsins og
lífs okkar, sbr. Jóh. 8.12 og Jes. 9.2, og aó
viö erum kölluó til að vera Ijós heimsins,
Matt. 5.13-16.
Aðventukransinn á uppruna sinn í Norð-
ur-Þýskalandi snemma á 1 9. öld, en undan-
fari hans var stjaki með fjórum kertum.
Hingað barst kransinn frá Danmörku í
kringum 1940 og varð almenn söluvara á 7.
áratug síðustu aldar.
Aðventukransinn er hringlaga, tákn hins
eilífa og órjúfanlega. Hinni línulegu tfma-
hugsun kristindómsins - í mótsögn við
síeykju hringrásar búddismans - er komið
til skila með því aó tendra Ijósin fjögur, eitt
af öðru, eftir því sem sunnudagarnir bera
okkur nær hátíóinni. Kertin hafa þessa
merkingu:
* Spádómakertið minnir á fýrirheit
Gamla testamentisins um komu
frelsarans, Immanúel, Guð með
oss.
* Betlehemskertið dregur nafn sitt af
fæðingarstað frelsarans og bendir á
að koma Guós í heiminn var sögu-
legur og landfræðilegur atburður.
* Hiróakertió ertil heiðurs þeim
ólærðu verkamönnum, sem fýrstir
urðu vitni aó þessum mikla atburói.
* Englakertið lyftir hug til hæóa í
nánd hátíðarinnar og biður um