Heima er bezt - 01.08.1955, Blaðsíða 25

Nr. 8
Heima er bezt
249
tuttugu og þrjár mínútur yfir
tvö. Var flogin beinasta leið yfir
hálendið og lent á Reykjavíkur-
flugvelli, þegar klukkuna vant-
aði tuttugu mínútur í fjögur.
Voru þá liðnar ellefu klukku-
stundir og tíu mínútur frá því
að Snæfaxi lagði upp í gæzlu-
flugið.
Þegar klukkuna vantaði tutt-
ugu og þrjár mínútur í tvö,
munu þeir belgísku hafa séð
þriðju íslenzku flugvélina taka
að sveifla sér um loftið yfir skipi
þeirra. Þar var Sæfaxi kominn
á vörð. Van Dyck stefndi nú til
suðausturs, en þó að ekki muni
hafa verið sparað afl vélarinnar,
styttist óðum bilið milli hans og
Þórs. Síðasta klukkutíma elting-
arleiksins mun það hafa minnk-
að um fullar sex mílur. Þegar
ekki var orðin nema um það bil
ein og hálf míla milli skipanna,
skaut Þór púðurskoti á togarann.
Stuttu síðar var skotið öðru og
þriðja. En togarinn hélt áfram
för sinni. Nú tók hann að fara
í krappa króka til þess að gera
eftirförina erfiðari. Auðsætt var,
að skipstjórinn hugðist ekki gef-
ast upp fyrr en í fulla hnefana.
Þór dró jafnt og þétt á veiði-
þjófinn, þrátt fyrir krákustíg-
ana, og þegar hann var kominn
á hlið við hann, var kúla sett í
fallbyssuna og síðan skotið fá-
um metrum framan við stefnið
á Van Dyck. Þá lét skipstjórinn
sér segjast. Hann stöðvaði skip-
ið og beið þess, sem að höndum
bæri. Þetta vár um tvöleytið á
aðfaranótt mánudags, og voru
skipin stödd 50 sjómílur í suð-
austur af Ingólfshöfða.
Það var hægviðri og lítil ylgja
í sjó. Léttbáti Þórs var skotið út
og róið yfir að togaranum. Klifu
upp í hann Sigurður Árnason,
annar stýrimaður, og einn há-
seti. Sigurður hafði með sér
skammbyssu og litla, sjálfvirka
talstöð, svokallað göngutæki.
Hann gekk á fund skipstjóra.
Var skipstjóri úfinn á svip, og
þá er Sigurður krafðist þess, að
hann færi með skipskjölin yfir í
varðskipið, aftók hann að hlýða.
Stýrimaður talaði við yfirboðara
sína, og réðu þeir ráðum sínum.
Síðan voru sendir yfir í togar-
ann fyrsti stýrimaður, Haraldur
Björnsson, og Kristján Sveins-
son, þriðji stýrimaður. Var skip-
stjóra tjáð, að flutt yrði yfir í
togarann viðhlítandi áhöfn og
honum siglt til Reykjavíkur. Nú
runnu tvær grímur á skipstjór-
ann. Hann var þó ekki á því að
láta undan að svo komnu máli.
Hann bað um frest, kvaðst vilja
ná sa.mbandi við yfirvöld í
Belgíu. Beiðninni var komið á
framfæri við Pétur forstjóra, og
Pétur bað fyrir þau boð til skip-
stjórans, að tilmælum hans yrði
ekki sinnt, enda gæti skipstjór-
inn ekki vænt sér neinnar lið-
veizlu frá belgískum yfirvöldum.
Skipstjóri hliðraði sér enn hjá að
hlýða þeirri skipun að fara með
skjölin yfir í Þór, og var honum
þá tilkynnt, að vafningaminnst
þætti að setja dráttartaug í Van
Dyck og drösla honum til
Reykjavíkur. Skipstjóri varð
hvumsa við þessi skilaboð, en
ekki var hann samt af baki dott-
inn. Þá er hann hafði hugsað sig
um, baðst hann þess, að hann
fengi frest til að afhenda skips-
skjölin, unz hann hefði náð tali
af útgerðarstjóra skipsins í
Ostende. Þessi tilmæli voru flutt
Pétri forstjóra, og þar eð veður
var gott og útlitið virtist nokk-
urn veginn einsýnt, ákvað for-
stjórinn að verða við beiðní skip-
stjórans, ef það kynni að leiða
til þess, að ekki þyrfti að beita
hann hörku.
Sæfara var leyft að halda
heim, þegar klukkan var rúm-
lega þrjú, og lenti hann á
Reykjavíkurflugvelli rúmu kort-
eri fyrir fimm. En Þór hélt vörð
í námunda við Van Dyck, og í
togaranum voru þeir á verði,
stýrimennirnir Haraldur Björns-
son og Kristján Sveinsson.
Klukkan á tíunda tímanum
um morguninn náði skipstj órinn
sambandi við útgerðarstjórann,
og mun sá hafa sagt honum, að
ekki mundi annað ráð vænna en
hlýða verði hinna íslenzku laga,
því að nú tjáði skipstjórinn stýri-
mönnunum, að hann væri til í
að fara yfir í Þór með skips-
skjölin, ef hann fengi loforð um
að fá að fara aftur yfir í skip
sitt. Fyrsti stýrimaður talaði við
yfirboðara sína og var honum
sagt, að orðið mundi verða við
tilmælum skipstjórans, ef hann
lofaði því á móti að fylgjast mót-
þróalaust með varðskipinu til
Reykjavíkur. Hann gaf það lof-
orð, og síðan sótti hann skips-
skjölin. Bátur frá Þór kom því
næst að togaranum, og sté skip-
stjóri ofan í hann og var fluttur
til móts við Pétur forstjóra og
Eirík skipherra. Skipstjóri var
rólegur og kurteis og afhenti
skipsskjölin, og var honum form-
lega tilkynnt, að hann væri sak-
aður um landhelgisbrot — og að
með hann og skip hans yrði farið
til Reykjavíkur. Hann baðst þess,
að siglt væri utan við landhelg-
islínuna. Honum var gert skilj-
anlegt, að sú bón hans væri all-
fáránleg, þar sem Reykjavík væri
vitaskuld innan, en ekki utan
þeirrar línu. Lét hann sér þá
segjast og lofaði á ný möglunar-
laust að gera enga tilraun til
mótþróa, ef honum yrði leyft að
vera á skipi sínu á leiðinni vest-
ur eftir. Hann var síðan fluttur
yfir í togarann.
Klukkan tíu á mánudagsmorg-
un héldu bæði skipin af stað, og
gerðist ekkert sögulegt á leiðinni
til Reykjavíkur, en þangað kom
Þór með þursinn klukkan átta að
morgni þriðjudagsins.
Klukkan tíu hófust réttarhöld
hjá sakardómara. Skipstjóri við-
urkenndi brot sitt, enda lágu
fyrir mjög skýlausar sannanir.
Þó að Van Dyck hefði áður verið
staðinn að veiðum í landhelgi -—
og það oftar en einu sinni —
var þetta fyrsta brot þessa skip-
stjóra. Var hann dæmdur í sjö-
tíu og fjögur þúsund króna sekt,
og afli var gerður upptækur og
sömuleiðis veiðarfæri.
Skipstjóri áfrýjaði dóminum
til hæstaréttar. (Framhald).
Gieymda borgin
Mexíkómenn eru mikið fyrir
að gera allskonar áætlanir — en
síður að koma þeim í fram-
kvæmd. í mörgum héruðum
Mexíkós sjást t. d. götur með
götuljósum, leiðslur og annað,
sem heyrir til bæjum. Þetta er
oft langt frá mannabyggðum.
Hér hafði verið ætlunin að
stofnsetja bæ, en verkinu var
hætt þegar búið var að leggja
fyrstu göturnar og reisa nokkra
ljósastaura. Hrifningin yfir
hinu nýja framtaki náði ekki
lengra.