Heima er bezt - 01.11.1965, Síða 15

Deildarárgil. A slikum stöðum kunni fjllinn vel við sig.
en viss tala fýlunga var lögð á móti gemlings-fóðrinu.
Þessi viðskipti voru hefðbundin áratugum saman. Og
víst er um það, að hjá þeim sem mesta höfðu fýlunga-
tekjuna, var þetta árviss og drjúg tekjulind.
Vetrar-veiðar.
Annars vegar var svo veiði gamla fýlsins á vetrum.
Þá veiði gátu miklu færri notfært sér svo að nokkru
næmi. Það voru aðeins bændur í Dyrhóla-hverfi, sem
veiddu í Dyrhólaey, bændur í Reynis-hverfi sem veiddu
í Reynisfjalli, og svo Víkur-bændur sem veiddu í Víkur-
kletti, en hann er austur með Víkur-hömrum. í þessum
stöðum var mikil mergð af fýlum, sem flaug upp af
sjónum og sótti til fjallanna, þar sem fýlabyggð var á
sumrum. Það var aðeins á umræddum stöðum þar sem
fýllinn var á ferð, að hægt var að veiða hann.
Áður fyrr var stundað í Mýrdal að skjóta vetrar-fýl-
inn, en eftir að háfurinn kom til sögunnar laust fyrir
síðustu aldamót, var eingöngu veitt í háf á áðurnefnd-
um stöðum.
Háfurinn var útbúinn sem nú skal greina:
Fyrst var 13 feta langt tréskaft, og við það voru fest-
ar spækur 5 feta langar. Á þær var svo fest net með
snúru, og spækurnar síðan hertar saman að framan. í
neðri enda háfsskaftsins var rekinn stálbroddur, og var
þá háfurinn albúinn til veiða.
Seturnar þar sem verið var að veiði, voru helzt snas-
ir og nef, sem gengu fram úr fjöllunum. Þar sátu veiði-
menn og háfuðu fýlinn, er hann flaug svo nærri að til
hans næðist með háfnum.
Sérstakt veður þurfti til slíkra veiða. Eigi mátti vind-
ur vera meiri en svo, að veiðimaður réði við háfinn. En
vindátt var nauðsynleg, flaug fýllinn þá venjulega upp
í vindinn meðfram berginu.
Hálsanef i Reynisfjalli. Þar veiddu Reynishverfingar fýl og
lunda.
Veiðitími til vetrarveiða fýlsins var frá fyrsta nóvem-
ber til marzloka ár hvert. Állmisjafnt var það, hversu
mikið veiddist á dag, stundum 40—50 fýlar, en svo suma
daga miklu meira, allt að 200—300 fýlar. Var það allt
undir veðrinu komið, hversu mikil varð veiðin.
Misjafnt var það og, hversu iagnir veiðimenn voru.
Voru sumir hreinir snillingar, en aðrir mestu klaufar,
eins og gengur. Venjulega voru það sömu mennirnir,
sem þessa veiði stunduðu og urðu þá af reynslunni bæði
áræðnir og handvissir.
Lundaveiðin.
Lundaveiðin fór fram á sama hátt og fýlaveiðin. —
Lundinn var háfaður og var veiðitíminn frá tuttugasta
júní og fram í byrjun ágústmánaðar. í Mýrdal var lundi
ekki veiddur svo nokkru næmi, nema í Reynisfjalli, en
þar var veitt allmikið af honum.
Víkurbúar veiddu út á Urð, sem svo heitir. Var þar
hægt að veiða víða í urðinni, og mun metveiði þar hafa
verið um 600 á dag. Reynis-hverfingar veiddu lundann
á sömu slóðum og fýlinn, og einnig víðar eftir því sem
vindur blés í hvert sinn.
Oft var lundinn veiddur í urðum austan undir Reyn-
isfjalli, og svo í vestanverðu fjallinu, á Hálsanefjum og
Grindanefi, sem svo eru nefnd.
Teljast verður að fuglaveiðar Mýrdælinga hafi verið
all-drjúgur þáttur í atvinnulífi þeirra um langt árabil.
Og svo sem íþrótt stælti veiði þessi unga menn í hug-
dirfsku og áræði. Enda var það svo, að ýmsir kappar
komu þar við sögu fyrr og síðar.
Veiðar þessar voru drjúgur liður í matvæla-öflun
fjölda heimila, og fiðursala talsverður tekjuliður margra.
Nú eru veiðar þessar lagðar niður. Að vísu er það
svo enn, að einstaka menn skreppa í fjall bæði vetur og
sumar. En sem reglubundin atvinna eru veiðar þessar
úr sögunni.
Heima er bezt 399