Heima er bezt - 01.06.1981, Síða 29
Ég hafði smalað þenna morgun út um alla Veggi, mokað
fjósið, — og nú stóð ég á kvíaveggnum og flutti afar
mergjaða og fagra ræðu yfir mjaltakonunum. Að henni
lokinni teygaði ég spenvolga sauðamjólkina úr þriggja pela
flösku. Það lá þá í loftinu — og fólk var sannfært um — að
nýmjólkin væri hollust, ef hún væri mjólkuð í flösku og
drukkin, áður en loft kæmist að henni.
Þetta létu þær mæðgur, Helgurnar, eftir mér eins og
annað. Ég fékk tvær sauðamjólkurflöskur á hverjum
morgni. Úr annarri drakk ég á kvíaveggnum að aflokinni
ræðu, sem ég venjulegast flutti blaðalaust, en hina hafði ég
með mér í hjásetuna.
Mér fór líka alveg ótrúlega fram þarna. En sú framför
var á þá lund, að ég lengdist svo að furðu gegndi og varð
allvel liðtækur að jöfnum aldri. Nú hefði ég getað glatt
minn góða vin ívar á Snældubeinsstöðum, með því að
vippa upp votabandspinkli, enda nýorðinn tólf ára. Hjá
ívari og Rósu konu hans var ég sumarið áður og gleymi
aldrei, hve góð þau voru mér.
„Ertu ekki syfjaður, Mundi?“ spurði Sigurlaug mjalta-
kona. „Þetta er enginn svefn. Ég tek nærri mér að vekja þig
kl. 5 á hverjum morgni, hvernig sem viðrar, til að smala. Og
svo verðurðu að moka þetta líka litla fjós og bera út mykj-
una. Svo plagar nautið þig, var víst nærri búið að drepa þig
í gærkveldi.“
„Salómon ætlar nú að láta Jón gamla svæfa það í dag,“
svaraði ég, og var hinn roggnasti. Satt að segja var mér ekki
um bola, og átti ég fullt í fangi að koma honum inn kvöldið
áður. Salómon hafði séð aðganginn og ákveðið að eiga
ekkert á hættu.
Var ég syfjaður — eða aðeins latur, af því að þar var
mikið sólfar og heitt í veðri? Það var dálítið lýjandi að rölta
með ærhópinn upp fjallið, en einstaklega notalegt að
leggjast á sólbakaða klöppina, er upp var komið, og kasta
mæðinni. Blikandi heiðatjarnir með brúnklukkum og alls
konar dásemdum buðu mig velkominn. En hvar voru þeir
félagar mínir, Halldór frá Ásbjarnarstöðum og Óli á
Fróðastöðum, tveir seigir, sem kunnu nöfnin á hverjum
einasta tindi í fjallavarðasveitinni, fram á yztu nes og upp
til jökla? Skyldu þeir ekki koma með skjáturnar sínar í dag?
Þenna rétt þokkalega hóp — um 400 fjár — sem fylltu sáina
húsmæðranna skyri og smjörkisturnar ilmandi smjöri, auk
þess sem smjörslöttólfar iðkuðu sund í sýrusáunum.
Nei, þessir öfundsverðu rollurektorar ætluðu ekki að láta
sjá sig í hjásetunni hjá mér í dag. Þeir þekktu hverja einustu
kind, ég held jafnvel á klaufunum, og varð engin skota-
skuld úr að ganga sínar ær úr öllu safninu að kveldi. Þeir
vissu líka af þessu, stóðu þarna spekingslegir í hópnum,
rauluðu vísur eins og ekki væri og kölluðu svo: „Svona,
skessurnar ykkar, reynið að fara að koma vkkur í háttinn!“
Og ærnar hlýddu, hnybbuðu mínar ær í kveðjuskyni, ráku í
þær hausinn, tóku hliðarhopp.
Mér miklaðist alltaf sauðfræði þeirra félaga. Þeir voru á
mínum aldri, og ég átti alls kostar við þá í tuski og allsendis
fráleitt að fá þá til að svamla í tjörnunum. sem ég buslaði
löngum í.
Ég var mikill fyrir mér á daginn, en þetta var viðkvæðið á
kvöldin:
„Jæja, Mundatetur, þarna hefur þú þá ærnar þínar með
tölu. Reyndu að týna ekki af þeim á heimleiðinni!“
„Miklir montingarðar eru þessir strákar,“ hugsaði ég.
Ég þóttist fullviss um, að ég yrði einn í hjásetunni þennan
daginn eins og stundum áður, þegar þeir héldu hjörðum
sínum annars staðar. En ég þóttist sjá ráð við einverunni.
Fallegur var Kjarardalur, Laxáin og seljatúnin i sólskini og
sumardýrð. Strákarnir skyldu þó aldrei hafa álpazt með
ærnar yfir í Selstún í Kjarardal? óraleið.
Ég var bæði syfjaður og þreyttur, þótt ég vildi ekki láta
bera á því á kvíaveggnum. Mig langaði með ærnar fram í
Sel í Kjarardal, en ég nennti því ekki í sólheitri blíðunni. Ég
varð þá að minnsta kosti að fá mér bað í tjörninni fyrst.
Þegar ég hafði klætt mig aftur, leit ég yfir ærhópinn. Þær
dreifðu sér þarna um hagana einstaklega rólegar og sak-
leysislegar. Mér fannst því rétt að huga að malnum mínum.
Hvað skyldi blessunin hún Helga gamla hafa látið í skjóð-
una?
Fyrst dró ég upp sauðamjólkurflöskuna, síðan vorýsu-
part, ostbita, tvær glóðarkökur, tvö hænuegg, fullá smjör-
öskju og stærðar kjötbita. Ég hafði sannarlega nóg að
dunda við. Lystugt fannst mér reyndar ekki kjötið. Það var
blágrænt og geislandi í sárið. Ólukkans gikkurinn. Svona
var að vera alinn. Ég gekk skipulega að mat mínum, hám-
aði í mig og dvaldist lengi við það, borðaði meðfram af
leiðindum, saknaði þess að hafa engan til að tuskast við,
engan til að skanderast við.
Ég stóð á blístri, hallaði mér aftur á bak á sólbakaðri
klöppinni og hugsaði ráð mitt. Allt svaf, jafnvel grasið
virtist dotta. Ærnar sváfu — eða þóttust sofa. Já, hvað átti
ég að gera mér til gamans, bókarlaus, langþreyttur,
sprengsaddur í sólheitri blíðu uppi á reginfjöllum. Hugur-
inn reikaði heim — til mömmu minnar. Hún hafði talað
margt fallegt við drenginn sinn og áminnt hann um að
biðja guð. Stundum hefur það líklega lent í útideyfu. Nú
voru tök á að bæta úr því. — Ég sofnaði út frá þv.í að lesa
bænirnar mínar.
Sólin brann og ljómaði. Stillilogn. Drengurinn svaf í
andvaraleysi.
Sauðkindin er ekki eins heimsk og margur hyggur. Þess
galt ég að þessu sinni og oftar. Ég þóttist svo sem fara nærri
um, hvað gerst hafði, eftir að ég sofnaði. Fyrst mun fjalla-
fálan hún Bílda gamla hafa áttað sig á, hvernig komið var
fyrir mér, staðið upp hægt og letilega og teygt sig alla og
sveigt, — gefið smala auga um leið, hugsað:
„Sér er nú hver trúmennskan. Hann steinsefur til kvölds,
strákurinn. Nú er tækifærið að rölta fram í Sel. Og skyldi
okkur ekki smakkast selstaðan, dálítið annað en fífubrokið
og finnungurinn hér!“
Bílda jarmaði laumulega: „Ég er að hugsa um að bregða
mér fram í Sel. Ætlið þið ekki að verða með, madömur
góðar? Strákurinn vaknar ekki fyrr en í nótt.“
Heima er bezt 213