Heima er bezt


Heima er bezt - 01.06.1996, Blaðsíða 23

Heima er bezt - 01.06.1996, Blaðsíða 23
Einar Sv. Erlingsson: börnin Fjórði áratugurinn var rétt að byrja að teygja tímans þráð í vitfirrtri veröld. Heilt stór- veldi lét stjómast af geðveikum of- stækismanni er hafði það makrmið eitt að brenna Evrópu og íbúa hennar til ösku. Við, sem vorum að vaxa úr grasi, urðum vitni að ótrúlegum þjóðfé- lagsbreytingum í kjölfar þeirra at- burða, sem til hans mátti rekja. Ég, sem þessar línur rita, var fjórt- án ára, þegar hildarleikurinn hófst. Mér er í fersku minni er breskur her gekk hér á land á vordögum 1940. Ég vann hjá dagblaðinu Þjóðviljan- um og var það starf mitt að sækja blaðið snemma á morgnana í Félags- prentsmiðjuna, sem var í húsi Garð- ars Gíslasonar, neðst við Hverfis- götu. Morgun hernámsdagsins var ég einn af þeim fyrstu er sáu bæinn fyll- ast af erlendum her. Gekk ég alls óhræddur niður á Lækjartorg, spók- aði mig um stund meðal hermann- anna og horfði á þá setja upp vél- byssuhreiður á þakinu á Hótel Heklu. Mér var ljóst að þetta voru ekki Þjóðverjar, því búið var að smala saman hótelgestunum og fylgikonum þeirra íslenskum, en um hríð höfðu búið þar á hótelinu þýskir skipbrots- menn af stórskipinu Bahia Blanca, sem sökk vestur af landinu, og bjarg- aði íslenskur togari allri áhöfh þess. Þetta var stór hópur er sett hafði svip sinn á bæjarlífið. Þóttu þessir gestir hinir djarftækustu til kvenna, að hætti farmanna nýkominna úr langri útivist, enda virtist kvenþjóðin óðfús að bæta þeim upp köld faðm- lög Ránardætra á Vestíjarðarmiðum. Einhverjum hrutu tár af augum er þessir skjólstæðingar hins fagra kyns voru færðir á brott, sem stríðsfangar. En hvarmar þornuðu furðu fljótt, því ærið verkefni var nú fyrir höndum, þar sem bærinn var fullur af erlend- um hermönnum, sem margir hverjir höfðu sára þörf fyrir kvenlega þjón- ustu. Allar, eða a.m.k. flestar, þessar sömu stúlkur tóku sér fyrir hendur líknarstörfin. Illt þótti okkur strákunum að sjá þessa óboðnu gesti eins og fila traðka niður þann blómarósagarð, sem við töldum okkur réttborna til og höfðum hug á að hlúa að og rækta, því víst voru margar fagrar rósir troðnar í svaðið af þessum er- lendu mönnum, kannski ekki alltaf að sjálfráðu. Strax við komu hersins fór allt bændaveldið að nötra og skjálfa í hnjáliðunum við þau umsvif, sem honum fylgdu, og hefur það ekki náð sér eftir skjálftann, enn þann dag í dag, þrátt fyrir alla þá hækjusmíði er stofnað hefur verið því til stuðnings. Já, öll þessi vinna, sem nú bauðst varð til þess að vinnuhjú, sem áður voru hlýðin og bljúg, fóru að rífa kjaft, heimta hærra kaup og betri viðurgerning. Fjósamaðurinn henti rekunni í flórinn og sagði gamla hús- bóndanum að hann gæti sjálfur mok- að undan sínum beljurössum, hann væri farinn í Bretavinnuna. Síðan hurfu jafnvel bömin í gullgröfitinn hjá hernum. Snemma komst ég í Bretavinnu, sem kúskur, og fyrir þá, sem ekki vita hvað orðið merkir, þá er það sá, sem teymir hest fyrir vagni. Þetta var ákaflega þægilegt starf, því ég þurfti ekki að lesta kerruna, heldur hafði sérstakur flokkur það verkefni á sinni könnu. Ekki get ég tekið undir með þeim, sem tala fjálglega um hið breska „loyalty to king and crown,“ því her- mennirnir voru sí og æ að bjóða okk- ur til kaups, þýfi úr birgðaskemmun- um og gerðu margir góð kaup og fóru jafnvel sjálfir að stunda slík við- skipti. Sjálfur keypti ég ekkert nema súkkulaði og Players sígarettur, sem Heima er bezt 219

x

Heima er bezt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heima er bezt
https://timarit.is/publication/380

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.