Heima er bezt - 01.06.1996, Síða 37
sem bíður henni alókunnugri hjálp
sína og henni dylst það ekki að kon-
an gerir þetta af heilum huga. Því
skyldi hún þá slá á framrétta hjálpar-
hönd? Glóey Mjöll þvingar fram
veikt þakklætisbros um leið og hún
svarar:
„Ég vil ekkert annað en ískalt
vatn.“
„Þá sæki ég það í snatri."
Hallbera snýr í skyndi til dyra og
skjögrar nú mun minna en þegar hún
gekk hér inn í klefann fyrir lítilli
stundu. Gleðin, sem fylgir því, að
mega rétta fram hjálparhönd, gefur
ellihrumum fótum hennar nýjan
þrótt. Hún er þá enn ekki orðin
einskis nýt með öllu.
Glóey Mjöll horfir hlýjum augum
á eftir gömlu konunni. Hún virðist
hafa eignast hér góðan sálufélaga á
þessu framandi róli.
Hallbera er fljót í förum. Brátt
teigar Glóey Mjöll islenskt bergvatn,
tært og svalandi og aldrei fyrr hefur
hún orðið eins fegin svaladrykk.
„Kæra þökk, Hallbera,“ segir hún
mun hressari í bragði og leggur frá
sér tómt drykkjarílátið. „Þetta var
sannarlega gott.“
„Ekkert að þakka, súlka mín. Láttu
mig vita ef þú þarfnast einhvers,"
svarar Hallbera góðlátlega. „Skipið
er víst í þann veginn að leggja úr
höfn á nýjan leik.“
Glóey Mjöll andvarpar við þessa
frétt og hagræðir sér betur á höfðuð-
púðanum.
„Oveðrinu er nú vonandi að slota
og hafið að kyrrast,“ segir gamla
konan hughreystandi. „Attu enn
langa leið fyrir höndum til þinnar
heimahafnar?“ spyr hún svo og tyllir
sér á „kojuna“ sína.
„Ég veit það naumast, þótt ótrúlegt
sé. Ég hef aldrei komið þarna áður.
Ferð minni er heitið norður í Súlna-
vog.“
„Jæja, norður í Súlnavog! Þangað
er enn löng sigling. Ég er á leið í
þennan sama vog og þú, stúlka mín.“
„Þekkir þú þennan stað, Hallbera“
„Ekki get ég nú sagt að ég þekki
staðinn. Ég hef einu sinni áður kom-
ið þangað. En þetta er þá allt nýtt og
framandi fyrir þér. Sonur minn er
kaupfélagsstjóri í Súlnavogi. Ég var
á árum áður í smátíma hjá þeim
Hildibrandi syni mínum og frú hans
og gætti bús og barna, á meðan þau
hjónakomin brugðu sér í skemmti-
ferð til sólarlanda. En ég kynntist
engum utan heimilis og fór sjaldan út
í þorpið. Og ekki óraði mig fyrir því
þá, að þessi ömurlegu örlög biðu
mín.“
Hallbera þagnar við. Glóeyju Mjöll
dylst ekki að einhver raunasaga býr
að baki síðustu orðum gömlu kon-
unnar. En hún er of háttvís til þess að
spyrja nokkurs. Því skyldi hún vera
að hnýsast í viðkvæm einkamál
ókunnugrar konu? Hún á ekki von á
frekari samræðum að sinni og kúrir
sig niður í „kojuna.“ En Hallbera
unir þögninni ekki lengi. Hún lítur
yfir að hvílu klefanautar síns og spyr
vingjamlega:
„Áttu einhverja ættingja eða vini
þama í Súlnavogi, sem taka á móti
þér eða þú getur leitað til við kom-
una þangað, stúlka mín?“
„Nei, ég á þarna hvorki ættingja
eða vini og þekki þar enga lifandi
sál.“
„Hvað ertu að segja! Ferðu þarna
norður að Dumbshafi í algerri óvissu
um það hvað tekur við hjá þér?“
„Nei, ekki er ég nú svo illa haldin
af rómantík og ævintýramennsku, að
ég fari þetta án allrar fyrirhyggju. Ég
er ráðin barnakennari í Súlnavogi á
komandi vetri. Að sögn forráða-
manns fræðslumála á staðnum, hefur
hann valið mér vetursetu á heimili
kaupfélagsstjórahjónanna í þorpinu.
Verðum við ef til vill samtíða þar,
Hallbera?“
Gamla konan hristir hæruhvítt höf-
uð sitt.
„Nei, stúlka mín, svo verður ekki.
Það hefur verið vel séð fyrir því.
Ætli ég líkist ekki einna helst þeim
niðursetningum fyrri tíma, sem send-
ir voru hreppaflutningum.“
„Ertu þá ekki á leið til sonar þins
og tengdadóttur?“ spyr Glóey Mjöll
með undrun í rómi og áhugi hennar
fer vaxandi á málefhum gömlu kon-
unnar.
„O, nei. Tengdadóttir mín segir
ekkert rými vera fyrir gamalmenni á
heimili þeirra hjóna. Þau eru búin að
hola mér niður á elliheimili skammt
fyrir utan Súlnavog.“
„Áttu erfitt með að sætta þig við
það að fara þangað?“
Hallbera varpar öndinni þimglega.
„Já, stúlka mín. Ég er nú einu sinni
þannig gerð að vilja standa á eigin
fótum, svo lengi sem stætt er og tel
mig enn geta það nokkum veginn, að
aðrir þurfi ekki mikið fyrir mér að
hafa utan þess að ljá mér húsaskjól.
Ég hef aldrei getað hugsað mér að
fara inn á stofnun. Ekki að ég van-
treysti starfsliði slíkra stofnana, ég
efast ekki um að það gerir sitt besta í
hvívetna. En ég varð ung að árum,
að bjarga mér af eigin rammleik og
hef reynt að gera það í lífinu. Ég á þá
ósk heitasta að svo mætti verða til
endadægurs."
„Hafi væntanleg dvöl mín á heim-
ili sonar þíns orðið þess valdandi að
þar er ekki rúm fyrir þig, Hallbera,
skal því verða breytt strax við komu
mína til Súlnavogs. Fái ég ekki inni
annarsstaðar í þorpinu, leita ég mér
að nýju starfi á öðrum slóðum, úr
nógu er að moða og mér eru allir
vegir færir,“ segir Glóey Mjöll festu-
lega og brosir hlýtt til gömlu kon-
unnar.
„Sussu nei, góða mín. Fyrirhuguð
koma þín á heimili sonar míns er
ekki í neinum tengslum við þetta
elliheimilismál. Það get ég fullvissað
þig um. Viljir þú heyra forsögu þess,
er ég fus að segja þér hana. En ertu
ekki of veik til þess að hlýða á masið
í mér?“
„Nei, Hallbera, ég er ekki of veik
til þess að hlusta á þig. Mér líður
mun betur efitir komu þína hingað.
Ég vil mjög gjarnan heyra forsögu
þessa máls, ég væri til í það að hlýða
á ágrip heillar ævisögu ef það stæði
mér til boða. Mér finnst það bæði
lærdómsríkt og gefandi að kynnast
lífshlaupi aldamótakynslóðarinnar og
þeirra, sem eldri eru. En að sjálf-
X. Heima er bezt 233