Æskan - 01.12.1994, Síða 29

mér með prjónum. Tvö næstelstu
systkinin voru líka í þessum skóla.
En þetta var dýrara en að vera í al-
mennum skóla svo að hin fóru
þangað. Við vorum svo mörg.
Ég var síðan við nám í Flensborg-
arskóla og Menntaskólanum í
Reykjavík."
- Var kennsla í kaþólska skólan-
um frábrugðin því sem tíðkaðist?
„Skólahald var að nokkru öðru-
vísi. Tveim bekkjum var kennt sam-
an. Þar var miklu meiri agi en í öðr-
um skólum og meira kennt í kristin-
fræði.
Ég er afskaplega þakklát fyrir
þessi ár. Systurnar báru með sér
menningu sem var mér framandi.
Þær höfðu þroskað fegurðarskyn og
umgengust blóm og annan gróður
fallega. Ég er ekki síst þakklát fyrir
að ég lærði að vinna í höndunum, til
að mynda að sauma út. Það er enn
ein aðferðin til að hafa ofan af fyrir
sér. Mér finnst það ómetanlegt.
Raunar tel ég að allt sem maður
lærir komi manni einhvers staðar
að gagni. Ég lék í leikritum bæði í
kaþólska skólanum og menntaskól-
anum. Það gerði mér löngu síðar
mögulegt að semja leikrit.
Ég lærði líka garðrækt af nunnun-
um. Þær kenndu hana ekki en hún
síaðist inn í mann af að fylgjast með
þeim. Ég hef afskaplega gaman af
henni. Á þeim árum var sú trú í
Hafnarfirði að ekkert gæti þrifist þar
vegna sjávarseltu. Ég fór ung að
stunda garðrækt og þar eru falleg
tré sem við stungum niður.“
- í þrem af bókum þínum, Sitji
Guðs englar, Saman í hring og
Sænginni yfir minni, segir þú frá
stórri fjölskyldu. Eru þær um þig og
fólkið þitt?
„Nei, en ég styóst við það um-
hverfi sem ég þekkti. Ég var að
reyna að lýsa þessum undarlegu
árum þegar ísland tók stökk inn í
nútímann - og líka lífi sjómannsfjöl-
skyldu. Um það höfðu fáar bækur
verið samdar."
„SAMDI OG LAS FYRIR KRAKK-
ANA MÍNA“
- Hafðir þú átt þann draum að
verða rithöfundur frá því að þú
samdir söguna 13 ára?
„Nei, ég hafði mestan áhuga á
stjórnmálum og helgaði mig þeim
auk heimilisins. Sagan um Jón Odd
og Jón Bjarna var fyrst einungis til
heimilisbrúks. Ég samdi staka kafla
og las fyrir krakkana mína. Það var
tilviljun að hún var gefin út. Lítil telpa,
dóttir vinkonu minnar, Silju Aðal-
steinsdóttur, kom í afmæli dóttur
minnar og heyrði mig lesa kafla. Silja
frétti af þessu. Hún sá þá um Morg-
unstund barnanna í Ríkisútvarpinu
og fékk mig til að láta sig hafa hand-
ritið til að lesa þar. Síðan var það
gefið út hjá lóunni og ég fékk Barna-
bókaverðlaun Fræðsluráðs Reykja-
víkur fyrir bókina 1974. Ég vil gjarna
halda því á loft að það hvatti mig og
hafði áhrif á framhaldið.
Það er gaman að skrifa fyrir
krakka. Þeir eru svo klókir, svo vitrir
að þeir láta ekki plata sig.“
- Höfðuð þið fyrir venju að lesa
fyrir krakkana?
„Já, við lásum alltaf mikið fyrir þá
þegar þeir voru litlir, fengum gjarna
lánað á bókasöfnum. En mér þótti
ýmsar bókanna illa samdar eða
þýddar. Þess vegna fannst mér ég
geta hvílt þá á slíkum lestri og sagt
þeim sögur sjálf.
Krakkar hlusta á allt. Þeim finnst
fátt skemmtilegra en að vita að full-
orðnir hafa líka gaman af því sem
þeir lesa fyrir þá. Krakkarnir mínir
létu það yfir sig ganga að hlusta en
fundu stundum að ég var hundleið á
sögunum. Ég ákvað því að semja
sögur sem fullorðnum þætti gaman
að og börn gætu líka lesið!“
„MAMMA, ÉG NÆ EKKI UPP í
VASKINN!“
- Bókmenntafræðingur hefur sagt
að rauði þráðurinn í bókum þínum
sé réttindabarátta barna...
„Já, mér þótti til að mynda sam-
skipti barna og fullorðinna óeðlileg
og byggjast mest á boðum og
bönnum. Mérfinnst nær að fullorðnir
virói og líti á börn sem manneskjur
og umgangist þau með virðingu. Ég
barðist í mörg ár fyrir að lögleidd
yrðu ákvæði um umboðsmann sem
gætti réttinda barna og nú er það
orðið að veruleika.
Ég man að ég fór í Norræna húsið
með krakkana mína litla. Eitt þeirra
fór inn á salerni en kom fram aftur
og sagði:
„Mamma, ég næ ekki upp í
vaskinn!"
Börn sjá sig iðulega ekki í spegl-
um eða ná upp í dyrabjöllur. Hæðin
er fyrir fullorðna.
Þetta er líkt því sem háir fötluðum
og gömlu fólki. Það eru þeir stóru,
sterku og heilsugóðu sem allt er
miðað við.“
- Hefur þú í hyggju að semja „full-
orðinsbækur"?
„Nei, ég ætla að halda áfram að
skrifa bækur sem börn geta líka les-
ið... Það eru nógu margir sem skrifa
eingöngu fyrir fullorðna.
Það sem er svo gaman við það
að semja fyrir krakka er að mega
alltaf vona að geta gefið þeim vænt-
ingar um að lífið geti verið yndislegt
Guðrún með barnabörnum sinum
Æ S K A N 2 9