Kyndill - 01.06.1932, Blaðsíða 28

Kyndill
Sá er fuglinn verstur
en næturiorgið petta þitt,
þaÖ er ljótur vani.“
Það var næturorg árg’alams, sem þeir ekki þoldu.
Þei'm fannst það „ljótur vani“, að ráðiast á ranglátali
venjur þjóðfélagsinis, erfðavenjur, sem þeir s'umpart
höfðu sogið kotsálir sínar fastar við eiins og grásleppa
á stein, og sumpart höfðu efnislegan hagnað af að
héldust öbreyttar. Þeir höfðu alveg sömu afstöðu gegn
Þorsteini og hópur íhaldssálina hfði síðar gegn öðrum:
árgala, Haraldi Níelsisyná. Eðiismunur var enginn á
þeim og tmöninunuim, sem byrluðu Sókratesi eitur,
flæmdu Búddha í útlegð, brenindu Húss á báli, grýttu
spámeran Gyðinga og krossfestu Krist.
En það skal sagt íslenzkri alþýðu til lofs, að hún
var fljót að átta sig á boðskap Þorsteins. Menin gripu
ijóð hanis á lofti, lærðu þau, fluttu þau, notuðu þau í
ræðum og ritum. Hugsjónir árgalans unnu viðurkenn-
ingu alþjóðar. Og þótt enin sé ekki liðin hálf öld síðan
fyrstu kvæði hanis birtust, þá er samt dómiur söguUnaí
um Þorstein slkáld Erlingsision aiveg skýlaus. Hann er
Iofaður, undantekningarlaust. Og mennirnir, sem fjiand-
sköpuðust mest við honium og boðskap hans, hafa líka
fengið sinn dóm. Þeir eru kallaðir þröngsýnitr aftur-
haldsmenin og því uim líkt. Dæmi þeirra er háldið upþii
til viðvörunar, á líkain hátt og fólik mimnist orðhengl-
anna grísku, sem byrluðu Sókratesi eitrið, og faríse'
anina og æðsitupresitanna, sem létu krossfesta meisitar'
ann frá Nazaret.
74