Heimilisblaðið - 01.05.1939, Side 9

HEIMILISBLAÐIÐ
81
Sagnir um týnda heimsálfu.
Þær sagnir hafa. uppi. verið frá grárri
fornöld allt til vorra daga, að sokkið hafi
heil heimsálfa til botns í Atlantshaíinu.
Sá reginviðburður gerðist áður en nokk-
ur eiginleg mannkynssaga var rituð. En
viðburður þessi hefir fest svo djúpar ræt-
ur í mannkyninu, aó hann hefir aldrei get-
að fallið því úr minni.
Þeir tímar hafa verið, að á þessar sagn-
ir var litið eins og hverja aðra draumóra.
En það er eins og það álit manna sé nú
farið að breytast. Ýmsar staöreyndir hafa
sýnt og sannað, að þessi hugsun sé ekki
eins mi.kil fjarstæða, eins og áður hefir
verið haldið. Og nú lýsa margir vísinda-
menn yfir þeirri skoðun sinni, að söguleg-
ur sannleiki geti legið á bak við þessar
sagnir.
Plató, gríski heimspekingurinn (429 i.
Kr.), lærisveinn Sókratesar, segir í Vrið-
ræðu sinni (Timaios) eftirfarandi sögu:
Súlon, hinn nafnkenndi. spekingur og lög-
gjafi, Aþenumanna var einu sinni á kynn-
isför í Sais á. Egiptalandi. Til þess að geta
fengið prestana ‘til að segja sínar gömlu
erfðasagnir, sem þeir voru næsta fróðir i,
þá fór hann að tala vi.ð þá að fyrra bragði
um fornsagnir forfeðra sinna, Hellenanna,
eða Grikkja. Þá hrópaði einn gamall prest -
ur upp: Sólon, Sólon. Þið ITelIenar eruð og
verðið börn, gamall Helleni er ekki til.
Og' er hann var spurður, hví hann segði
þetta, þá svaraði presturinn:
Þið eruö allir ung'ir í andanum, og í
höfði yðar er engin erfðaþekking og engin
þekking, sem er orðin grá af elli. Að til-
mælum Sólons fór hann að segja honum,
hvað ritað væri í fornbókum Egipta. Og
hann sagði frá blómlegu ríki, sem þá heföi
uppi verið, þar sem Aþena lægi nú, 9000
árum fyrir þeirra. daga, og síðan sagði
hann:
Ritningar vorar seg'ja frá voldugu her-
veldi, sem ríki yðar eyddi, er það brauzt
fram í ofurhuga og lagði undir sig lönd í
Evrópu og' Asíu. Og' það herveldi kom vest-
an úr Atlanzhafi. Á þeim tímum var hægt
að sigla yfir Atlanshafið. tJti fyrir því
sundi, sem nú er kallað »Stólpar Herakles-
ar« (Gíbraltarsund), lá ey ein mikil, stærri
en Litla-Asía og Norður-Afríka til samans
þaðan mátti sigla, frá öðrum eyjum og frá
þeim til meginlandsins, sem liggur hinum
megin úthafsins, sem svo má með réttu
kalla. Allt sem ligg'ur fyrir innan þetta
sund, er ekki annað en-flói með mjórri inn-
rás, en hitt allt er sannnefnt haf, og land-
ið, sem það liggur að má að réttu heita
meginland. Á þessari ey, Atlantis, var vold-
ugt ríki, sem tók yfir alla eyna, og hinar
eyjarnar og sömuleiðis parta af meginland-
inu.
Svo er líka frá sagt, að hinn voldugi her,
sem kom frá þessu ríki og herjaði Evrópu,
var eyddur af Aþenumönnum; með því
frelsuðu þeir allan austurheiminn frá. und-
irokun. Því næst, segir hann frá á þessa
leið: Síðan komu feiknaleg'ir jarðskjálftar
og sjávarflóð og á einum ógnardegi sökk
allt: þetta herveldi á kaf og Atlantis hvarf
samstundis í sæ. Þar af kemur það, að enn
í dag er engu skipi fært. að s-igla á þeirr
sl.óðum, sakir leðjunnar, sem myndaðist við
það að eyjan mikla sökk; er það óyfirstig-
anleg hindrun á siglingaleiðinni.
★
I annari viðræðu sinni, Critias, kemur
fámenni hópurinni, sem hvorutveggja þessi
frægu samtöl eru lögð í munn, aftur að
sögunni um Atlantis. Critias endursegir
hana, eins og afi hans sagði honum hana,
en afi hans nam hana af vörum Sólons
sjálfs.
Hann segir fyrst frá því, hvernig goðin
skiptu jörðinni á milli sín á sínum tíma,
byggðu hof og hörga hvert á sínu sviði.
Eyjan mikla í Atlanzhafinu var hlutskipti
Poseidons, sjávarguðs, og átti sá guð tiu