Heimilisblaðið - 01.07.1954, Blaðsíða 14

ANTON TSÉKOFF
I ISííH
AÐ var um miðnæturskeið.
Misja Kuldaroff kom þjót-
andi inn heima hjá sér og tók
að stika um gólf í ibúðinni
hröðum skrefum. Foreldrar
hans voru þegar háttaðir,
bræðurnir voru sofnaðir, en
systirin var að hrista af síð-
ustu blaðsíðurnar í einhverri
skáldsögunni.
- Hvar hefurðu verið, og
hvað gengur að þér? spurðu
foreldrarnir.
- Það er ekki furða, þótt þið
spyrjið. Það er nokkuð, sem
ég hefði aldrei getað vænzt.
Nei, alls ekki. Það er hreint
og beint ótrúlegt.
Svo rak hann upp drynjandi
skellihlátur og hlammaði sér
niður í hægindastól, eins og
hann gæti ekki staðið á fót-
unum fyrir þessari feikilegu
gleði.
- Það er, eins og ég sagði,
hreint og beint ótrúlegt. Þið
getið ekki einu sinni hugsað
ykkur það. Sjáið hérna!
Systirin stökk á fætur.sveip-
aði um sig teppi og hraðaði sér
til bróður síns. Bræðurnir
vöknuðu líka.
- Hvar gengur á fyrir þér?
Ertu orðinn vitlaus?
- Það er einmitt það.mamma
mín, og það auðvitað af ein-
tómri gleði. Nú er ég orðinn
þekktur um allt Rússland.
Hvorki meira né minna — allt
Rússland! Hingað til hafa ekki
aðrir en þið vitað, að á þess-
ari jörð væri til skjalavörður,
að nafni Dmitrí Kuldaroff, en
nú veit allt Rússland um það.
Ö, þú mikla augnablik . . .
Misja stökk á fætur, steðj-
aði aftur og fram um herberg-
ið og hlammaði sér svo aftur
niður í hægindastólinn.
- En hvað er það, sem komið
hefur fyrir þig? Reyndu að
tala eins og maður með viti.
- Þið lifið lífinu eins og dýr
merkurinnar. Þið lesið ekki
blöðin og fylgizt ekkert með
fréttunum, eins og þar er þó
um margt nýstárlegt að gera.
Það er sama, hvað lítið skeð-
ur, það fréttist allt, umbúða-
laust. Ó, Guð minn góður, hvað
ég er hamingjusamur. Það er
nefnilega ekki skrifað um aðra
í blöðin en merkismennina, og
nú eru þeir farnir að skrifa um
mig.
- Þig! Og hvar, ef mér leyf"
ist að spyrja?
Faðirinn fölnaði. Móðirin
signdi sig frammi fyrir helgi"
myndinni, og skóladrengirnn'
drifu sig upp úr rúminu og
hlupu í náttskyrtunum til stóra
bróður síns.
- Já, það er alveg satt! Þuð
hefur verið skrifað um mig 1
blöðin, og nú kannast allir
Rússar við mig. Elsku mamma,
geymdu þetta blað, svo að við
getum lesið í því öðru hverju.
Sjáðu nú til!
Misja dró dagblað upp úr
vasa sínum, rétti föður sínum
það og benti á stað, sem af"
markaður var með blákrít.
- Lestu! Lestu!
Móðirin signdi sig aftm
frammi fyrir helgimyndinni,
faðirinn ræskti sig og hóf lest-
urinn:
f
ANTON TSÉKOFF
fœddist í Taganrog í Suiiur-Rússlandi árið
1860. Faiiir hans var kaupmaSur, en hafSi á'ii-
ur verið ánauðugur bóndi. Tsékoff gekk í skóla
í Moskvu og varð lœknir 1884, en starfaði að-
eins skamrna hríð sem slíkur. Hann hafði þegar
á stúdentsárunum byrjað að skyifa gamansögur
í blöð og tímarit, og 1886 kom út jyrsta smá-
sagnasafn hans. Á nœstu árum gaf liann út tvo
smásagnasöfn í viðbót. Voru það mestmegnts
s/raugilegar rissmyndir úr rússnesku þjóðlífi,
og mátti segja, að fólk gleypti þœr í sig um' allt Rússland. — Eftir að
Tsékoff nær fullum þroska í smásagnagerð, dylst það ekki, að hann
ber næmt skynbragð á sálarlif manna og ann þeim öllum öðrum frern-
ur, sem kúgaðir eru eða hafa orðið úlundan í þjóðfélaginu. Enda þótt
svartsýni gæti allmikið í grundvallarsjónarmiðum hans, mildast þau
surnt vegna sarnúðarinnar og stillilegrar gamansemi hans. Tsékoff er
tvímœlalaust einn af merkustu smásagnahöfundum heimsbókmennlantta.
— Hann fékkst einnig nokkuð við leikritagerð og skrifaði fyrst gaman-
leiki í einurn þælti. Fyrsta leikrit hans af þeim, sem til hinna merkart
leljast, er „Tengdasonurinn“ (1895), og á eftir þeim komu „Vanja
frœndi“ (1900), „Þrjár systur“ (1901) og „Kirsuberjagarðurinn“ (1904).
-—Tsékojf dó árið 1904.
[122] HEIMILISBLAÐlÐ