Heimilisblaðið - 01.07.1954, Síða 17

nöfn þeirra manna, sem þar
bjuggu, fallin í djúpa gleymsku
°g dauða.
Þegar komið er austur fyrir
Skriðufell, blasir við hinn
einkennilegi Dímon, en svo
ftefnist lítið fell austan und-
ir Skriðufelli, lukt kynlegu
hamrabelti að suðaustanverðu.
Skammt fyrir austan fell þetta
eru vegamót, og liggur sá til
þ^gri að Hjálp, en hinn liggur
alla leið norður í land og er
kallaður Sprengisandsvegur.
Við ákváðum að fara að
Hjálp og skoða fossinn, sem
þar er. Vegurinn þangað ligg-
Ur beinustu leið yfir Vikrana
°S er furðu greiður yfirferðar,
þótt aðeins sé um rudda braut
aÖ ræða.
Þegar komið er í nánd við
Hjálp, berst skyndilega dynj-
andi niður . að eyrum ferða-
^annsins. Niðurinn hækkar
°ðum, og að litlum tíma liðn-
Ulr> blasir við mikill og fagur
f°ss, er klofnar á bergsnös, sem
Sengur þar fram af hólma í
ar>ni. Þetta er hinn svonefndi
Hjálparfoss. — Fyrir neðan
f°ssinn fellur áin (Fossá) í
djúpum farvegi, skamman spöl,
°g rennur svo gegnum eins
þ°nar hlið, milli tveggja kletta.
Hna aldaraðir hefur vatnið
unnið stöðugt að því, að sverfa
sundur þessa miklu kletta, og
f^rir látlausa starfsemi hefur
því tekizt að slíta hina hörðu
fjötra og fellur nú frjálst áfram
Hiðar sinnar.
Er við höfðum stanzað þarna
Órjúglanga stund og virt fyrir
°kkur helztu einkenni staðar-
1Ils, héldum við ferðinni áfram,
°g var nú ákveðið að halda inn
a® Gjá. Fórum við því upp með
k°ssá, en vegna þess, að við
HEIMILISBLAÐIÐ
vorum ókunnug þessum slóð-
um, fórum við ekki rétta leið
og lentum því í miklum veg-
leysum og grjóturð, sem mjög
var örðug yfirferðar og sein-
farin. Samt komumst við
klakklaust yfir allar þessar
vegleysur, og nú komum við á
Sprengisandsveginn aftur. Fór-
um við þar yfir vað á Fossá
og héldum svo áfram eftirfveg-
inum, unz við komum móts
við Gjána.
Gjáin er víðast klettabelt-
um lukt, og eigi verður komizt
þar niður með hesta nema á
einum stað. Teymdum við nú
hestana niður einstigi þetta,
tókum af þeim reiðtygin og
slepptum þeim síðan í sæmi-
legu haglendi. Að því búnu fór-
um við að litast um í Gjánni,
og var þar æðimargt og merki-
legt að sjá,
Tveir fossar falla niður í
Gjána, og er annar nefndur
Gjárfoss, en hinn kann ég eigi
að nafngreina. Fyrir neðan
Gjárfossinn er einkennilegt
ker, myndað af fallþunga
vatnsins og iðuköstum á óra-
löngum tíma. Er fossinn og
kerið í sameiningu tvímæla-
laust ein mesta höfuðprýði
Gjárinnar. — Það, sem meira
vakti þó athygli mína en nokk-
uð annað þarna í Gjánni, var
klettur einn, mikill og ein-
kennilegur. Stóð hann á eins
konar fótum, og mun vatnið
hafa mótað hann þannig ein-
hverntíma fyrrum, endur fyrir
löngu. Við klifum upp á þenn-
an furðuklett, og var þaðan
gott útsýni yfir alla Gjána.
Eftir að hafa skoðað okkur
þarna um bekki lítið eitt, fór-
um við að hugsa til ferðar að
nýju, og var nú ferðinni heit-
ið að Háafossi. Við héldum því
áfram upp Sprengisandsveg-
inn, þegar upp úr Gjánni kom,
þar til við komum að girðingu
þeirri,sem aðskilur Gnúpverja-
[125J