Heimir - 01.11.1908, Blaðsíða 4
IOO
HEIMIR
ráöa úrslitum, eðlislög tilverunnar sjálfrar er krefja jafnra frain-
fara. Orþodoxian, eöa íhaldsendn, veröur þá altaf takmörkuö
innan vissra tímabila, og frá einuin tíma til annars veröur hún
altaf aö þoka til, þokast áfram um sþeiö, til þess, aö minnsta
kosti, aö geta veriö í höggstööu viö þá, sem fram úr keppa.
Þaö er einnig óljós bending um sigurleysi þesaarar baráttu
vitnisburöur Orþodxu kyrkjunnar um sjálfa sig. „Kyrkjan hér
í heimi er stríöskyrkja; því aö hún mætir sífelt margfaldri mót-
stöðu og ofsókn í heimi þessum, en viö enda veraldar verður
hún sigurkyrkja: því aö allri baráttu hennar verður þá lokiö."
Viö enda veraldarinnar, þegar allir eru dauöir, verður hún sig-
urkyrkja. Þegar mannkyniö veröur ekki lengur til og öll fram-
sókn hor(in,þá sigrar íhaldsemin í baráttunr.i aö veita allrifram-
för viönám. Er það ekki einhver rödd neöan úr djúpi mann-
legrar meövitundar, er talar þessum oröum í barnslegu sakleysi,
óvitandi að meö þeim oröum er uppkveðinn áfellingardómur á
kyrkjuna.
Auk þess, aö rétttrúnaöurinn telur aldurinn kenninguin sín-
um til gildis, eiga þær að vera allsherjar.almentiar, „katólskar"
meöal allra, er upp viö þá stefnu hafa tekiö. Allir þýða þær
eins, hugsa út frá þeim á sama hátt, og er þaö sönnun þess aö
þær eiga æöri en tnannlegann uppruna. Þannig telur kyrkjan
aö öll sín helgu rit flytji sömu kenningar, viövíkjandi þeim
þremur höfuð atriöum trúarinnar: manninum, heiminum og
guöi. Jafnvel útlegging allra þessara rita á önnur mál, stjórn-
ast af æðra krafti, svo aldrei er vikiö hársbreidd út frá uppruna-
legri meiningu. Þessi æöri kraftur, er ræöur ritun, orðalagi og
kenningu þeirra, er Andi Guös, eða Heilagur Andi. I raun
réttri eiga öll hennar boö og bönn að vera sótt út fyrir rnann-
heiminn sjálfan, til guös er ríkir á himnum.
Að alt þetta, er kyrkjan tileinkar sér, styöst viö trúspeki
en ekki sögu hefir marg oft veriö sýnt, og að strax á fyrstu dög-
um hennar átti ekkert sh'kt sér staö eins og sameiginlegar skoö-
anir á öllum megin atriöum trúarinnar. Aö því vildum vér
færa nokkur rök. í fáum oröum sagt: Aö „Conformity"játning-
in,erkyrkjan hefir til einkað sér.hefir jafnan verið hugarbmöur,