Heimir - 01.06.1910, Blaðsíða 23
H E I M I R
239
Eölilega veröur hugmyndin um guöleg áhrif og nytsemi
bænarinnar altaf heimska í augu n vísind írnannanna, ef þeir
sem þessa hugmynd hafa viröa vettugi eða reyna aö gera lítiö úr
náttúrulögunum sérstaklega lögmálinu um viöhald kraftarins.
En ég get ekki séö aö hugmyndin um skynsamlegan innblástur
eöa stjórn nauösynlega grafi grundvöllinn undan eöadragi úr gildi
þessara náttúrulaga, eðatakmarki hina ómælanlegu stærö náttúr-
unnar. Eg held fram aö maðarinn hafi þroskast upp frá hinu
upprunalega frumefni allra hluta af völdum hins hulda vilja.sern
bæöi Schopenhauer og Nietzche skoöa sem uppsprettu alls, þar
til hann varö aö skapa sig sjálfur, mynda sín eigin forlög, auö-
vitaö meö hjálp annara krafta. Honurn hefir veriö gefinn líkami
og heili, já meira, sál, og þessi sál er eitthvaö annaö en hin
ósjálfráöa náttúra, eitthvaö annaö en efni og kraftur, en þeim þó
óskiljanlega samtengd; hún leiöbeinir þeim og stjórnar, ekki
meö því aö vinna á móti náttúrulögunum og komast hjá þeirn,
heldur meö því aö hlýöa þeim og nota þau.
Eg gekk út í skóg og fann hiö fagra gæsablóm f fyrsta sinn.
Eg fann einnig lifrarjurtir og önnur blóm. Eg gat ekki látiö
þessi blóm gróa, ekki myndaö blöö þeirra né gefiö þeim litblæ
sinn, en meö því að nota líkamsafl mitt safnaöi ég þeim saman
og bar þau heim. Eg gaf handfylli mína af þeim til nokkurra
skólastúlkna, til aö liða í sundur, og önnur lét ég þar sem þau
hýrguðu döpur augu og færöu roöa í fölar kinnar. Með þessu
beindi ég vissum kröftum inn á brautir, sem þeir sjálfir gátu ekki
fundiö, sem þeir höföu aldrei fundiö áöur, og það án þess að
raska hið minsta lögum aflfræðinnar eöa viöburðarás náttúr-
unnar.
Menn svara meö því aö segja, aö í öllum þessum athöfnum
sé í fyrstalagi taugaerting í nokkrum heilafrumlum, sem láti kraft
lausan. En hvað olli þeirra ertingu? Einhverjar efna—-eða
aflslegar breytingar í heilanum, er sagt. Þaö getur vel átt sér
staö. En hér kemur aöalspurningin. Hvaö orsakaöi hreyfing-
una í þessum efnisögnum einmitt á þeirri stundu og á þann
skiljanlega hátt?
Er ekki í hverjum manni eitthvaö meira en starf ósjálfráöra